Rel over 'river to the sea'-uitspraak in Provinciale Staten, GroenLinks op het matje

    9 november, 13:31 • 3 minuten leestijd

    © RTVU / GL / ANP
    Utrecht - Een toespraak van het nieuwe GroenLinks-Statenlid Julia Matser heeft gisteravond tot commotie geleid op het provinciehuis. De Statenvergadering werd zelfs geschorst. De reden: een verwijzing naar de omstreden pro-Palestijnse slogan: ‘From the river to the sea...’
    "Olie op het vuur" en "een stuitende uitspraak", vindt onder meer VVD-fractievoorzitter Vincent Janssen. GroenLinks zelf ziet het anders. Het was beslist geen oproep tot geweld tegen Israël of Joden, zegt de partij. "We nemen als fractie, net als Julia, in de strengste bewoordingen afstand van de verkeerde interpretatie."
    Commissaris van de Koning Hans Oosters is ontstemd over het voorval dat volgens hem als "kwetsend en aanstootgevend" is ervaren. Hij gaat erover in gesprek met Statenlid Matser en GroenLinks-fractievoorzitter Marjolein van Elteren en zal Provinciale Staten informeren over de uitkomst.

    De leus 'From the river to the sea, Palestine will be free (Van de rivier tot de zee, Palestina zal vrij zijn) is veel te horen bij pro-Palestina-demonstraties, maar is omstreden. De precieze betekenis van de tekst hangt af van de interpretatie van de gebruiker, zei Peter Malcontent onlangs in dagblad Trouw. Hij is docent aan de Universiteit Utrecht en expert in het Israëlisch-Palestijns conflict. De één legt de uitspraak uit als een pleidooi voor gelijkwaardigheid en vrijheid van Palestijnen. De ander ziet het als antisemitisch en een oproep tot geweld tegen Israël.

    De passage in de maidenspeech

    Matser gebruikte de leus in het Nederlands en hakte hem in twee stukken. Ze begon haar persoonlijke toespraak met de woorden 'van de rivier' en eindigde met de tekst 'tot aan de zee'.
    Onder anderen VVD-Statenlid Edgar Peer merkte de verwijzing meteen op. Toen hij aan het einde van de speech iets wilde zeggen over de omstreden passage, zei commissaris van de Koning Hans Oosters dat het niet de bedoeling was om te reageren op een maidenspeech.

    Reactie commissaris van de Koning

    Later werd de Statenvergadering alsnog geschorst na een punt van orde van VVD-fractievoorzitter Vincent Janssen en kwamen de fractievoorzitters bijeen met de commissaris van de Koning.
    Oosters nam na de schorsing het woord. "Dit heeft velen in onze Statenzaal geraakt en past hier ook niet. Ik ben daar ook wel een beetje boos over, zeg ik tegen Julia Matser." Oosters vindt het ongemakkelijk en lastig dat de tekst in een maidenspeech wordt gebruikt, terwijl volgens de reglementen op zo'n speech niet gereageerd kan worden.
    Omstreden speech GroenLinks-Statenlid

    Reactie GroenLinks

    RTV Utrecht heeft geprobeerd om Julia Matser te spreken over haar maidenspeech, maar zij is vooralsnog niet ingegaan op het verzoek om te reageren. De GroenLinks-fractie kwam vandaag wel met een statement over de commotie. "Julia deed in haar maidenspeech een oproep voor vrijheid en een einde aan onderdrukking, waar ook ter wereld. Vanuit haar persoonlijke overtuigingen en hoe ze in de wereld staat. De maidenspeech geeft ook ruimte voor een persoonlijke boodschap, los van partijkleur."
    In die context begon Matser volgens Groenlinks haar maidenspeech met de woorden “van de rivier”. En eindigde ze met de boodschap dat je alleen vrij kunt zijn, als iedereen dat is en de woorden “tot aan de zee”. "Ze riep daarmee op tot vrijheid voor iedereen en een einde aan onderdrukking. Passend bij de boodschap van haar maidenspeech."
    GroenLinks benadrukt dat dit haaks staat op de interpretatie die in Provinciale Staten door enkelen gegeven werd, die het zagen als oproep tot geweld tegen de staat Israël of Joden in algemeenheid. "We willen benadrukken dat dat beslist niet de boodschap is die werd overgebracht. Van die interpretatie neemt zowel Julia als GroenLinks in de meest strenge bewoordingen afstand. Dat is niet de boodschap die is overgebracht en ook niet de interpretatie die gegeven mag worden. Daarover willen we geen misverstand laten bestaan. Verder biedt een maidenspeech ruimte voor individuele uitingen en zo moet deze uitspraak ook gezien worden."

    In de Tweede Kamer is over de omstreden leus een motie aangenomen: de meerderheid besloot dat het een oproep tot geweld is. De Amsterdamse burgemeester Femke Halsema zei eerder: "De leus is in 2017 opgenomen in het handvest van Hamas en wordt gebruikt door Hamas en Hezbollah. Daarmee is de leus alle onschuld kwijt en dat maakt hem voor mij onaanvaardbaar.'

    Meest gelezen

    Wethouder Lot van Hooijdonk overleeft opnieuw motie van wantrouwen in debat over Utrechtse parkeerapp

    Wethouder Lot van Hooijdonk overleeft opnieuw motie van wantrouwen in debat over Utrechtse parkeerapp

    Utrecht versoepelt regels voor zonnepanelen op monumenten: 'Zoeken bewust de grenzen op'

    Utrecht versoepelt regels voor zonnepanelen op monumenten: 'Zoeken bewust de grenzen op'

    In de toekomst wordt parkeren voor leraren bij scholen minder duur, maar niet gratis

    In de toekomst wordt parkeren voor leraren bij scholen minder duur, maar niet gratis

    Waarschuwing voor mogelijk frauduleuze '2050 Paris'-collectanten: 'Geen enkele verantwoording over donaties'

    Waarschuwing voor mogelijk frauduleuze '2050 Paris'-collectanten: 'Geen enkele verantwoording over donaties'

    Weer treinen naar Spoorwegmuseum, probleem met overgangen verholpen

    Weer treinen naar Spoorwegmuseum, probleem met overgangen verholpen

    Gesproken nieuws