Rentepercentage studieschuld stijgt naar hoogste niveau in jaren, studentenorganisaties willen maatregelen

© Pexels
Utrecht - De rente die (oud-)studenten over hun studieschuld moeten betalen, stijgt op 1 januari 2024 naar het hoogste niveau in veertien jaar tijd. Het rentepercentage gaat dan van 0,46 procent naar 2,56 procent, laat de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) weten. Het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) en de Landelijke Studentenvakbond willen maatregelen.
Volgens het ISO in Utrecht krijgen studenten te maken met de ene financiële klap na de andere. "Het lijkt wel een spelletje financiële roulette: op welk rentepercentage komt het rad dit jaar uit?", zegt voorzitter Demi Janssen. "Wij roepen de politiek daarom op om een renteplafond in te stellen. Dit voorkomt torenhoge rentes en biedt studenten meer zekerheid."

Vijf keer zo hoog

De rente op studieschulden stond zes jaar lang op 0 procent. Vorig jaar ging de rente voor het eerst in jaren al wat omhoog. En nu komt er een dus vervijfvoudiging van de rente aan. De stijging komt voort uit de gestegen rente die de overheid zelf moet betalen om geld te lenen. De rente op studieleningen is gekoppeld aan de rente op staatsobligaties die vijf jaar lopen.
Dat de rente hard stijgt, wil niet direct zeggen dat de kosten meteen meestijgen voor iedereen die moet terugbetalen. De rente wordt voor oud-studenten steeds voor vijf jaar vastgezet. Wie geluk heeft met de timing, kan dus nog vijf jaar profiteren van de lage rente van iets minder dan een half procent. Wie daarentegen in het afgelopen jaar een vervolgopleiding heeft afgerond, krijgt vanaf januari te maken met het hogere rentepercentage. Hetzelfde geldt voor oud-studenten van wie de rentevaste periode eind dit jaar afloopt.
Studenten en terugbetalers kunnen het nieuwe percentage dat op hen van toepassing is uiterlijk 18 oktober zien in Mijn DUO. Ze hebben daar per mail al een aankondiging over ontvangen.
Tegenwoordig mogen bijna alle studenten 35 jaar doen over het terugbetalen van hun studieschuld. De groep die voor 2015 studeerde, moet dat in 15 jaar doen. Voor deze mensen geldt ook een eigen rentepercentage. Dat stijgt van 1,78 procent nu naar 2,95 procent vanaf 1 januari.

Zorgen

Onderwijsminister Robbert Dijkgraaf kan zich "goed voorstellen" dat studenten zich zorgen maken over de hogere lening. Hij zegt dat DUO de rente die afgestudeerden moeten betalen op hun studielening aanpast op hun persoonlijke situatie. "Heb je bijvoorbeeld weinig inkomen, dan betaal je maandelijks ook weinig terug." Bovendien denkt de bewindsman dat herinvoering van de basisbeurs en tijdelijke tegemoetkomingen voor de inflatie en energiekosten voor een deel van de studenten zorgen voor "financiële rust".
Het ISO bestrijdt dit: "De huren stijgen, de boodschappen worden duurder en het collegegeld blijft toenemen. Dat terwijl de basisbeurs voor uitwonende studenten na dit studiejaar weer flink daalt. Nu krijgen studenten ook nog eens te horen dat ze vijf keer zoveel rente moeten gaan betalen na het afstuderen. Studenten krijgen zo echt met de ene financiële klap na de andere te maken."
Volgens de Landelijke Studentenvakbond valt de stijging niet uit te leggen aan studenten. "De studielening, ooit als 'voordelig' gepresenteerd, is nu allesbehalve dat. Veel studenten werden onder dat mom gedwongen te lenen en hebben nu te maken met een steeds maar stijgende rente. Het is niet langer te ontkennen dat studenten in de val zijn gelokt door de studielening", zegt voorzitter Elisa Weehuizen. "Voor veel was het of lenen, of niet studeren. En als je eenmaal vastzit aan zo’n lening, wordt achteraf je graf voor je gegraven."