Winkeldieven, demonstraties en muizen: oud-beveiliger blikt terug op 50 jaar Hoog Catharijne

Utrecht - Hoog Catharijne was het grootste winkelcentrum van Europa toen de deuren in 1973 opende. Er waren talloze winkels en restaurants en het was er gezellig druk. Maar achter de schermen gebeurde genoeg. Denk aan diefstallen, drugsgebruik, hangjongeren en vechtpartijen. Aan Cees de Vries en zijn team de taak om te zorgen dat alles zoveel mogelijk buiten het beeld van het winkelend publiek bleef. De tachtigjarige uit Leersum blikt terug op zijn jaren in Hoog Catharijne. Of zoals hij steevast zegt, HC.
Of hij bang is in het donker of bang voor honden? Nee. Of hij hard kan rennen? Ja. Meer hoeft de leidinggevende niet te weten en Cees de Vries wordt aangenomen als beveiliger. Het team bestaat uit zes bewakers en zes honden. Hij laat een foto zien van een lieve zwarte hond met krullende haren. Verrassend genoeg werd hij 'de Killer van HC' genoemd. "Voor ons was hij lief maar menigeen is zonder broek Hoog Catharijne uit gevlucht hoor", zegt hij lachend.
De hond, Jippie, is een belangrijke compagnon voor de bewaker. Hij blijft bijvoorbeeld stokstijf staan als De Vries haastig op weg naar een gewapende beroving bijna in een lege liftschacht stapt, omdat hij in het donker niet ziet dat de lift nog op de onderste verdieping staat. "Als hij niet was blijven staan…", zegt De Vries.
Jippie heeft heel wat dieven en heethoofden te grazen genomen. Zo duikt hij op commando van zijn baas op een verdacht figuur die na sluitingstijd in Hoog Catharijne is. "Ik riep 'halt, politie' maar er gebeurde niks. Dus ik stuur de hond erop af en die grijpt hem. Blijkt het een paspop te zijn!", schatert de Vries uit. "Ze waren hem vergeten binnen te halen. Heel dat pak van vijfhonderd gulden naar de knoppen!"
Oud-beveiliger Hoog Catharijne blikt terug
Muizen en sop
De bewakers kunnen vanuit de meldkamer het hele winkelcentrum in de gaten houden door camerabewaking. Maar daar is niet iedereen blij mee. Meermaals demonstreren studenten tegen het cameratoezicht met acties waar De Vries achteraf hartelijk om kan lachen. "Er werden vijfduizend witte muizen losgelaten", vertelt hij. "Maar die vlogen bij de modezaken de paskamers binnen en die dames stonden in hun blootje of ondergoed en renden gillend naar buiten."
Aan hem de schone taak om de muizen zo goed en zo kwaad als kon de muizen te vangen. "En dan hadden we een paar dozen met muizen gevangen en dan brachten we ze naar de dierenspeciaalzaak om te verkopen. Maar die voerden ze aan de slangen, precies in de etalage. Dus dat vonden met mensen weer zielig", zegt hij. Zuchtend volgt: "Wat een ellende."
Hij kan ook de boel opruimen als een groep studenten tijdens de ontgroeningsperiode binnenkomt gekleed in bikini's. Ze zetten koers richting de fontein en gooien er een paar pakken waspoeder in. "Het schuim kwam tot het plafond", zegt De Vries.
Ook denkt hij terug aan de rotzooi nadat tulpen uit de bloembakken worden geblazen. Als het brandalarm wordt ingeschakeld begint het luchtsysteem te blazen en dat systeem loopt ook onder grote plantenbakken met tulpen erin. "Dat kregen die rotzakken door. Als zo'n junk een grote bek kreeg van een restauranthouder dan gingen die brandmelders weer aan. Alle bollen uit die bakken vlogen in de rondte. Dus iedereen zat met z'n kopje koffie en een zwarte kop", buldert hij van het lachen.
Zo zag Hoog Catharijne er vijftig jaar geleden uit
Een kop koffie en door
De ene na de andere anekdote rolt er vrolijk uit. Maar als oud-beveiliger heeft ook vaak genoeg heftige incidenten meegemaakt. Op zondagochtend om negen uur slaan hooligans de lichtreclames van Hoog Catharijne al kapot als er 's middags gevoetbald moet worden. "En een gedonder op dat taxiplateau! De tegels vlogen je om de oren. Dat was niet normaal. Er kwam menigeen zonder jasje weer op de meldkamer, die waren dan zo aan het knokken geweest." Toch is zijn team er altijd redelijk goed uitgekomen. "Op een jongen na die terugkwam met een schroevendraaier in z'n nek die er bij z'n wang weer uit kwam. Maar die heeft het aardig goed overleefd hoor."
Hij zal zich ook altijd herinneren hoe zijn team niet kon voorkomen dat een jonge vrouw zichzelf van het leven beroofde. "Ze werd uitgehuwelijkt aan een man van 56 jaar en ze wilde springen." Zijn collega ging met haar in gesprek maar het mocht niet baten. "Iedereen was van slag af. Nu krijg je slachtofferhulp als je fiets wordt gestolen, maar dat was toen niet hoor."
De mannen drinken de volgende dag een kop koffie met elkaar en gaan weer aan het werk. "Sommigen kwamen uit de militaire dienst. Het was niet lullen maar poetsen en je schaamt je als je zwak bent. Je hield jezelf groter dan je was maar dat viel echt niet altijd mee hoor."
Ondanks de heftige incidenten kijkt hij met veel plezier terug op zijn tijd in 'HC'. Het is lang geleden dat hij voor het laatst in het winkelcentrum is geweest. Het vernieuwde Hoog Catharijne heeft hij nog niet gezien. Maar hij zou graag een kijkje nemen in de meldkamer. "Dat zit nog in de pijplijn, daar ga ik zeker nog een keer kijken."
Cees de Vries kreeg zo vaak te horen 'dat hij hier een boek over kan schrijven', dat hij dat ook heeft gedaan. In het boek Met Spoed Code 1 blikt hij uitgebreid terug op zijn periode bij Hoog Catharijne. Hij bracht verschillende boeken uit, waaronder Zeemansgraf voor de Chef-Hofmeester en Herinneringen van een ‘Oorlogskind’.
Zondagavond wordt de vijftigste verjaardag van Hoog Catharijne gevierd met een show aan de singel. Vanaf de kade kijkt het publiek uit op het podium in het water.
De Utrechtse singer-songwriter Rosa van Bommel, Antoon en Davina Michelle komen optreden. Het programma duurt van 18.30 tot 21.30.