Utrecht grijpt extra in na overlast in Lombok maar 'er is geen quick fix'

Utrecht - In de strijd tegen overlast in het stationsgebied en Lombok neemt de Utrechtse burgemeester Sharon Dijksma extra maatregelen. Zo wordt de mogelijkheid om verblijfsontzeggingen op te leggen met een jaar verlengd en het gebied waar dat kan uitgebreid naar Lombok-Oost. Ook zet de gemeente extra cameratoezicht in.
Volgens burgemeester Dijksma is er geen 'quick fix' in de strijd tegen de overlast. "Het vraagstuk is ingewikkeld en vraagt op vele fronten inzet." Eerder werd duidelijk dat met name een groep zogenaamde veiligelanders voor overlast zorgt. De gemeente probeert de overlastgevers aan te spreken en ze uit eigen beweging terug te laten keren naar hun land van herkomst. Dijksma riep de landelijke overheid op met een oplossing te komen, volgens de burgemeester zijn de mogelijkheden van de gemeente beperkt.
"Het grootste deel van de groep heeft (bewust) geen asielprocedure gestart, heeft geen papieren bij zich, is ongeregistreerd (in Nederland en soms zelfs in heel Europa) en heeft vaak ook helemaal geen ambitie om langdurig in Utrecht of zelfs in Nederland te blijven", aldus de burgemeester. De overlastgevers weten bovendien dat de kans op asiel in Nederland klein is. "Ze willen ook vaak niet worden aangesproken en houden bewust hulp af."
298 verblijfsontzeggingen
In het stationsgebied is het sinds september 2022 mogelijk overlastgevers een verblijfsontzegging op te leggen. Dat is sindsdien 298 gebeurd, aldus de gemeente. Bij 36 mensen meerdere keren. Het kwam 59 keer voor dat iemand werd aangehouden na het overtreden van zo'n verblijfsontzegging. Die maatregelen hebben geholpen, maar zorgden ook dat de overlast zich verplaatste. Onder andere naar Lombok. Daar nam het aantal meldingen toe.
Gebiedsverbod of verblijfsontzegging?
Met een verblijfsontzeggingsgebied wijst de burgemeester een deel van de stad aan waar hardnekkige structurele overlast is. Binnen dat gebied kan de politie personen die de openbare orde verstoren direct een verblijfsontzegging opleggen. Je kan bijvoorbeeld 24 uur niet meer welkom zijn in het gebied. Ga je opnieuw in overtreding, dan wordt dat een maand of twee maanden.
Iemand die herhaaldelijk overlast veroorzaakt kan ook een gebiedsverbod krijgen. Dan mag je ook voor een langere termijn ergens niet welkom zijn. Aan een gebiedsverbod kan bijvoorbeeld ook een meldplicht worden gekoppeld.
Eind augustus stuurde de Ulu-moskee een brandbrief aan de gemeente. De overlast werd onbeheersbaar. Vrijwilligers waren bang en ondernemers hadden veel last van diefstallen en agressiviteit. "De situatie is dusdanig alarmerend dat we de afgelopen weken genoodzaakt waren om de openingstijden van onze moskee aan te passen", vertelde Yücel Aydemir, voorzitter van de Ulu-Moskee.
Dijksma laat weten dat overlastgevers in het aangewezen gebied onmiddellijk een tijdelijke verblijfsontzegging krijgen van de politie. "De duur van de verblijfsontzegging wordt langer naarmate de betreffende persoon vaker de openbare orde verstoort."