Heden en verleden van onze gezamenlijke slavernijgeschiedenis komen samen in de voorstelling 'Ik zeg toch sorry'
Utrecht - Hoe werkt de geschiedenis van de slavernij door in onze tijd en hoe kan het dat zoveel mensen een mening hebben over iets waar ze zo weinig vanaf weten? Die vragen zijn de uitgangspunten van de voorstelling "Ik zeg toch sorry". Regisseur van de Utrechtse theatergroep Aluin Victorine Plante en acteur en presentator Raymi Sambo hebben deze voorstelling voor het voetlicht gebracht. Victorine: "Het is een heel gevoelig onderwerp. Ik heb er op school niets over geleerd, net zoals mijn hele generatie. En al die mensen hebben daar wel een mening over. Hoe kan het dat iedereen zo'n uitgesproken mening heeft over iets waar we zo weinig vanaf weten? Daarom wilde ik er heel graag een voorstelling over maken."
Ik zeg toch sorry, voorstelling over het slavernijverleden
Het verhaal in de voorstelling speelt rond 1 juli 1863, de dag dat de vrijmaking en de afschaffing van de slavernij in de koloniën werd aangekondigd. Victorine: "We leren heel veel over de geschiedenis waarin wij als Nederlander slachtoffer zijn, zoals tijdens de bezetting in de Tweede Wereldoorlog. Maar in het hele koloniale systeem zijn we heel duidelijk de dader. Dat is de reden waarom er weinig over verteld wordt. Dus je krijgt de helft van het verhaal mee. Ik vind het belangrijk dat die verhalen verteld worden. Ik denk dat het verrijkend is om de andere helft tot je te nemen en daarna met je mening te komen, als je het hele verhaal hebt gehoord."
Het verhaal wordt verteld door drie witte en drie zwarte acteurs. Alle acteurs hebben een dubbelrol. Ze spelen een personage uit 1863, zoals een slavenhouder, een vrijgemaakte, en een premier, maar ook de acteur die die rol speelt. Steeds als ze uit hun historische rol stappen, bespreken ze met elkaar wat ze spelen en wat dat met ze doet. Een van de actrices is Rochelle Deekman. "Ik speel een vrijgemaakte en mezelf, maar dat is natuurlijk ook uitgeschreven. Het is leuk en interessant om beide rollen te spelen. De rol van de vrijgemaakte vertelt hoe het is om vrijgemaakte te zijn. En het personage Rochelle gaat veel meer in op hoe zij zich verhoudt tot het thema. Rochelle zegt in het stuk: maar de wereld is toch veranderd, het is toch niet meer zo zwart en wit, daders en slachtoffers. Maar ikzelf vind dat er helemaal nog niet zoveel veranderd is. En ik vind dat er een gebrek is aan inlevingsvermogen in de ander, hoe iemand iets ervaart. En dat daar heel snel overheen gedenderd wordt, 'ja maar, het is al heel lang geleden'."
Voordat de acteurs gingen repeteren hadden ze onderling allerlei gesprekken over het onderwerp. Victorine: "Het waren hele waardevolle gesprekken. Want in het werkelijke leven zou ik het nooit durven, om daarover direct dat soort vragen te stellen, wat het slavernijverleden betekent in je werkelijke dagelijkse leven." Rochelle: "Mensen raakten geëmotioneerd. Ikzelf ging terug naar wat ik heb meegemaakt en wat voor mij de erfenis van de slavernij is. Wat zich nu in mijn leven en in het leven van andere mensen van kleur afspeelt."
De voorstelling "Ik zeg toch sorry" is op 12 september te zien in Theater Kikker in Utrecht, op 1 en 2 oktober in de Stadsschouwburg in Utrecht en op 18 november in Theater de Kom in Nieuwegein.
Dit verhaal komt uit het programma Route C, het cultuurprogramma van RTV Utrecht. De eerste uitzending is elke donderdag rond 13.00 en het programma wordt daarna elk uur herhaald.
