Alcohol onder de 18? Utrechtse sportkantines controleren slecht, flitsbezorgers helemaal niet

© Tobias Bos
Utrecht - In Utrechtse sportkantines wordt slecht gecontroleerd op de alcoholverkoop aan jongeren onder de 18 jaar. Dat blijkt uit een onderzoek van de gemeenten waarvoor mystery guests zijn ingezet.
Het nalevingspercentage bij sportclubs was vorig jaar 29,6 procent en laat daarmee zeer te wensen over. "Dit is niet alleen het beeld in Utrecht, maar ook landelijk", meldt de gemeente. "We willen dit verbeteren en gaan daarom met SportUtrecht in gesprek om een aanpak gericht op NIX18 met hen vorm te geven." Utrecht wil een voorbeeld nemen aan Nijmegen waarbij een aantal sportclubs eigen periodieke leeftijdscontroles uitvoert.

Flitsbezorgers

Jongeren blijken verder eenvoudig aan alcohol te kunnen komen via webshops, maaltijdbezorgers en flitsbezorgers. Bij flitsbezorgers is het nalevingspercentage 0 procent.
Dit baart de gemeente zorgen. "In de Alcoholwet staat dat de onlineverkopers van bestelling tot en met bezorging verantwoordelijk zijn voor de leeftijdscontrole. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) is verantwoordelijk voor het toezicht. De gemeente kan hier niet zelf op toezien. Uit zorg over de geringe naleving in 2022 trekken we bij de NVWA aan de bel om dit probleem bij hen kenbaar te maken. We blijven dit scherp volgen."
Uit het onderzoek blijkt verder dat naleving van de alcoholgrens in Utrechtse supermarkten is gedaald. Met 64 procent ligt het percentage wel iets boven de landelijke score van 62,6 procent. De zelfstandige supermarkten blijken het beter te doen de ketensupermarkten. De naleving van de slijterijen is met 64 procent stabiel. Vooral de ketenslijterijen hebben een hoge naleving van 82,4 procent.
De naleving bij de cafetaria’s is ook iets gedaald. Toch is Utrecht tevreden. "We doen het hier in vergelijking met de landelijke nalevingscijfers een stuk beter. Dit komt omdat na 2018 de gemeente bij dit verkoopkanaal meer leeftijdscontroles heeft uitgevoerd. Ook hebben cafetaria’s deel kunnen nemen aan de landelijke pilot, waarbij zij handvatten kregen om hun naleving te verbeteren."

Naleving in horeca sterk verbeterd

Bij horecagelegenheden is de grootste stijging waargenomen: van 29,5 procent in 2020 naar 50,8 procent in 2022. Utrecht doet het daarmee aanzienlijk beter dan het landelijk gemiddelde met 23,7 procent. Volgens de gemeente is dit te verklaren door de jarenlange inspanningen op het gebied van NIX18 door de ondernemers, Koninklijke Horeca Nederland afdeling Utrecht en de gemeentelijke controles.
De gemeente stelt dat bij meer dan de helft van de verkoopkanalen (behalve bij de webshops, flitsbezorgers en de maaltijdbezorgdiensten) om een identiteitsbewijs wordt gevraagd. Toch krijgen minderjarigen nog regelmatig alcohol mee, blijkt uit de inzet van mystery guests. Als verkopers na het vragen van een ID-bewijs de leeftijd controleren met een hulpmiddel, zoals een scanner, is er wel bijna 100 procent naleving, blijkt uit het onderzoek.