Instroom internationals beperken? In Utrecht lijkt het nog niet zo ver

    31 augustus, 05:30 • 5 minuten leestijd

    © RTV Utrecht / Carmen Nelissen
    Utrecht - Komen er dit jaar minder internationale studenten naar Utrecht? Het afgelopen collegejaar is in alle studentensteden en Den Haag uitvoerig gediscussieerd over maatregelen om de instroom van buitenlandse studenten te beperken. Naar aanleiding daarvan stopten de UU en de HU zelfs met het actief werven van internationale studenten. Maar het lijkt erop dat het in ieder geval in Utrecht komend collegejaar nog niet zo ver is. De UU, goed voor driekwart van de buitenlandse studenten in de stad, verwacht dat het aantal internationale studenten voor komend collegejaar licht stijgt.

    Landelijk komt nu 25 procent (.pdf) van de studenten aan de universiteiten uit het buitenland. Aan de UU is dat slechts 15 procent. Een groot verschil, maar de groei was vorig jaar aanzienlijk. Toen nam het aantal internationals toe met 15 procent. Bij geen enkele andere grote Nederlandse universiteit steeg dat zo hard.

    Om hoeveel buitenlandse studenten het komend studiejaar in het totaal gaat, kan de universiteit nog niet zeggen. Studenten kunnen zich namelijk nog tot 1 oktober afmelden. Wel is bekend dat het afgelopen collegejaar 5567 internationals aan de UU studeerden en de universiteit verwacht dat dit komend jaar met een paar procenten toeneemt.
    Op dit moment zijn de middelen van onderwijsinstellingen om internationale studenten te weren, beperkt. Al langer klinkt de roep van bijvoorbeeld de Universiteit van Amsterdam om daar meer grip op te krijgen. Nederlandse studenten zouden anders worden 'weggeconcurreerd'.
    Maar de invoer van die maatregelen, die vanuit Den Haag moeten komen, blijft voorlopig uit. En het is de vraag of daar gauw verandering in komt nu het kabinet demissionair is.

    De UU heeft van de Utrechtse hoger onderwijsinstellingen veruit de meeste internationale studenten. Aan de HKU en de HU studeren aanzienlijk minder studenten uit het buitenland. Vorig jaar waren dat er aan de HU zo'n 1500. Naar verwachting zijn dat er dit jaar iets minder. Aan de HKU blijft het aantal ongeveer gelijk met zo'n 300 buitenlandse studenten.

    Nadelen internationalisering: verdringing en huisvesting

    In het totaal kwamen vorig collegejaar meer dan 120.000 studenten uit het buitenland. Dat brengt problemen met zich mee, zoals buitenlandse studenten die in sommige gevallen Nederlandse studenten verdringen bij studies met beperkte plekken.
    Ook de hoge werkdruk voor docenten en huisvesting zijn een probleem. De woningmarkt is overspannen en een kamer vinden is voor geen enkele student makkelijk. Voor buitenlanders is het zo mogelijk nog ingewikkelder: ze spreken de taal niet, hebben geen tot weinig connecties in de stad en worden zo gemakkelijk opgelicht.
    Italiaanse Lavinia voor 1800 euro opgelicht toen ze een kamer zocht: ‘Internationale studenten vaak slachtoffer’
    LEES OOK

    Italiaanse Lavinia voor 1800 euro opgelicht toen ze een kamer zocht: ‘Internationale studenten vaak slachtoffer’

    Vorig jaar deed de UU er daarom voor het eerst een expliciet advies uit: kom niet als je nog geen kamer hebt zodra het collegejaar begint. Dat advies heeft de onderwijsinstelling ook dit jaar weer actief, per mail, verspreid. Bovendien komt de boodschap terug in alle communicatie met internationals, laat een woordvoerder weten. "Het wordt genoemd bij ieder webinar, in nieuwsbrieven en op onze site."

    Landelijk neemt ook het aantal internationale studenten (van buiten de EU) toe. De IND, die gaat over verblijfsvergunningen, kreeg 1200 meer aanvragen dan in dezelfde periode vorig jaar. Het gaat om 17.870 studenten van buiten de EU. Zo'n 1350 daarvan gaan studeren in Utrecht.

    Of het advies om niet te komen zonder huisvesting vorig jaar van invloed is geweest op het aantal internationals, kan de UU niet zeggen. Want studenten die zich na aanmelding toch uitschrijven, hoeven niet uit te leggen waarom ze dat doen.
    De UU laat wel weten dat medewerkers merken "dat internationale studenten goed op de hoogte zijn van de woningproblematiek, en dat zij zich dit jaar al eerder hebben gemeld met vragen over het vinden van huisvesting. Het kan dus zijn dat het effect van de nog nadrukkelijkere communicatie is dat studenten eerder zoeken naar een kamer in Utrecht".

    Waar moeten internationals wonen?

    De UU heeft dit jaar 950 kamers en studio's gereserveerd voor buitenlandse studenten. Daar bovenop komt nog een "geflankeerd aanbod" van zo'n 50 studio's. Dat is een min of meer flexibel aanbod waarop de UU geen invloed heeft. Het bestaat onder andere uit woningen die tijdelijk beschikbaar zijn en aan internationals kunnen worden verhuurd.
    Vorig jaar lag dat geflankeerde aanbod overigens hoger, namelijk op 200 studio's. Dat terwijl het aantal internationals dit jaar licht verder lijkt te stijgen. De UU laat weten dat het gereserveerde woningaanbod niet per se gekrompen is maar dat het fijn zou zijn als ze "internationale studenten nog extra woningen kunnen aanbieden". Tegelijkertijd benadrukt de woordvoerder dat de UU geen huisvester is en dat dit aan alle buitenlandse studenten wordt vermeld.

    Kijken naar Den Haag voor een oplossing

    Ook demissionair minister Dijkgraaf ziet de problemen. "We moeten realistisch zijn en de nadelen zien." Dijkgraaf zoekt een manier om die nadelen in te perken en tegelijkertijd de voordelen te maximaliseren. Dijkgraaf ziet namelijk ook de voordelen van internationale studenten. "We hebben ze hard nodig voor onze economie en samenleving." Een aantal maatregelen zouden meer grip moeten opleveren. Het doel? Niet de instroom afremmen maar die instroom beter sturen.
    Want op dit moment kunnen universiteiten en hogescholen maar weinig doen om de aanwas te beheersen. Dat wil de demissionair minister veranderen. Hij denkt daarbij aan onder andere een numerus fixus voor het Engelstalige deel van een opleiding. Daarmee kan een maximaal aantal studenten uit het buitenland worden toegelaten. Dat kan nu nog niet omdat dat wordt gezien als discriminatie.

    Niet elke onderwijsinstelling wil minder internationale studenten. Zo geeft de Hogeschool Utrecht aan dat de problemen die op het universitair onderwijs spelen, niet van toepassing zijn op het HBO. Denk aan buitenlandse studenten die plekken innemen van Nederlandse studenten.

    Bij de HU is slechts 4 procent van de studenten internationaal, verklaart de woordvoerder. Bovendien: de voordelen zijn hier groter dan de nadelen. "Er wordt in de kern samengewerkt met mensen van verschillende culturen, met verschillende perspectieven en er wordt geleerd van mensen met een ander perspectief en van ontwikkelingen elders in de wereld."

    Op dit moment kan iedereen die dat wil online reageren op het voorstel van Dijkgraaf. Vervolgens is het de vraag hoe de plannen precies, en vooral wanneer, uitgevoerd gaan worden. Het kabinet is gevallen en dat betekent dat niet alle onderwerpen nog in de Tweede Kamer aan bod gaan komen. "Als de kamer het toestaat dat ik verder ga met dit wetstraject hoop ik dat we er dit jaar nog verder over kunnen praten in de kamer", laat Dijkgraaf weten. Op zijn vroegst zouden de maatregelen in het studiejaar 2025-2026 ingaan.
    Tientallen internationale studenten nog altijd zonder kamer bij start collegejaar Utrecht
    LEES OOK

    Tientallen internationale studenten nog altijd zonder kamer bij start collegejaar Utrecht

    Meest gelezen

    Winkeldieven, demonstraties en muizen: oud-beveiliger blikt terug op 50 jaar Hoog Catharijne

    Winkeldieven, demonstraties en muizen: oud-beveiliger blikt terug op 50 jaar Hoog Catharijne

    Drukte bij jarig Hoog Catharijne vanwege gratis optredens Davina Michelle en Antoon

    Drukte bij jarig Hoog Catharijne vanwege gratis optredens Davina Michelle en Antoon

    Geen bussen in centrum Utrecht door demonstratie

    Geen bussen in centrum Utrecht door demonstratie

    Afvalverwerker voor Utrechts afval tijdelijk onbruikbaar, gemeente zoekt alternatieve locaties

    Afvalverwerker voor Utrechts afval tijdelijk onbruikbaar, gemeente zoekt alternatieve locaties

    Politie zoekt slachtoffer mishandeling op Vredenburgplein

    Politie zoekt slachtoffer mishandeling op Vredenburgplein

    Gesproken nieuws