UMC Utrecht vandaag voor rechter om sluiting kinderhartcentrum: hoe zit dat ook alweer?
Utrecht - UMC Utrecht staat vandaag in de rechtbank tegenover zorgminister Ernst Kuipers. Tijdens een spoedzitting wil het ziekenhuis afdwingen dat er geen onomkeerbare besluiten mogen worden genomen zolang er nog een bezwaarprocedure loopt tegen de sluiting van het centrum voor kinderhartchirurgie. Aan de hand van vijf vragen leggen we je de huidige situatie uit en hoe het nu verder moet met het kinderhartcentrum in Utrecht.
Wat is er aan de hand?
Momenteel heeft Nederland vier centra voor kinderhartchirurgie, verspreid over vijf locaties (Rotterdam, Groningen, Utrecht en een gedeeld centrum in Leiden en Amsterdam). Die zorg gaat geconcentreerd worden op twee locaties. De operaties die de centra uitvoeren zijn namelijk vrij zeldzaam, voor de kwaliteit zou het beter zijn om de zorg op twee locaties te concentreren.
Kuipers besliste in april dat de centra voor kinderhartchirurgie in Rotterdam en Groningen open blijven. Dat betekent dat de afdeling kinderhartchirurgie in het UMC Utrecht en het Centrum Aangeboren Hartafwijkingen Amsterdam – Leiden (CAHAL) moeten sluiten. De minister wil daarvoor een overgangsperiode gebruiken van 2,5 jaar.
Waarom moet het kinderhartchirurgiecentrum in Utrecht weg?
In eerste instantie wilde toenmalig zorgminister Hugo de Jonge de centra in Rotterdam en Utrecht openhouden. Het Erasmus MC in Rotterdam voldeed al aan de gestelde criteria. De andere keuze viel op Utrecht omdat op de zorg in Amsterdam-Leiden het één en ander aan te merken viel en in Utrecht zou de behandelcapaciteit gemakkelijker uitgebreid kunnen worden dan in Groningen.
De keuze van De Jonge kreeg veel kritiek, waarop Kuipers de beslissing heroverwoog. Hij vroeg de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) de gevolgen in kaart te brengen. Daaruit kwam onder meer dat het sluiten van het kinderhartcentrum in Groningen een risico zou kunnen zijn voor de regionale beschikbaarheid van acute zorg. Het ministerie is van mening dat ook dat de complexe operaties in het UMC Groningen uitgevoerd moeten blijven worden. Dat betekent dat naast het CAHAL ook de afdeling in het UMC Utrecht de deuren moet sluiten.
Welke kritiek kwam er op het besluit?
Het UMC Utrecht liet in een eerdere verklaring weten dat het sluiten van de afdeling veiligheidsrisico's met zich meebrengt voor kinderen in acute situaties. Ook vindt het ziekenhuis dat de minister "de succesvolle concentratie van de zorg en onderzoek voor alle kinderen met kanker in het Prinses Máxima Centrum ondergraaft." Nu worden kinderen met kanker behandeld in het naastgelegen Prinses Máxima Centrum, zij hebben daarnaast vaak zorg nodig van het kinderhartteam van het UMC Utrecht. Door de sluiting zouden die kinderen onnodig vervoerd moeten worden.
De kritiek kwam niet alleen vanuit het ziekenhuis zelf. Ook bezorgde ouders en andere betrokkenen waren het er niet mee eens, omdat ze vinden dat ze verder moeten reizen voor mindere zorg. Daarom boden ze Kuipers een petitie aan toen hij het voorgenomen besluit nam. Later maakte hij de beslissing dus alsnog definitief.
Wat hoopt het ziekenhuis met de zaak te bereiken?
Het UMC Utrecht spande samen met het Prinses Máximacentrum een spoedprocedure aan. "Door UMC Utrecht en het Prinses Maxima Centrum is er een bezwaarprocedure ingediend. De zaak zal pas later inhoudelijk behandeld worden. We hebben dit in gang gezet om te voorkomen dat er in de transitieperiode van 2,5 jaar vervolgstappen kunnen worden gezet die kunnen leiden tot onomkeerbare gevolgen voor de afdeling kinderhartchirurgie. Er kunnen geen stappen gezet zolang het proces loopt", zegt Brigitte Timmers, hoofd kinder-ic van het UMC Utrecht.
"De onduidelijkheid geeft veel onrust bij patiënten en professionals. Want sluiten we nu wel of niet? Patiënten hebben in ieder geval nu het recht dat er niets verandert en dat de zorg momenteel doorgaat zoals die altijd heeft plaatsgevonden. Het voortbestaan van de kinder-ic is verder niet in gevaar. Dat is anders dan in Leiden. Op de kinder-ic hier komen ook kinderen van allerlei andere specialismes," aldus Timmers.
Wat gebeurt er na de spoedprocedure?
"Als de spoedprocedure is geweest dan moet je nog een langere procedure aanspannen om het verder uit te vechten", legt onze rechtbankverslaggever Riks Ozinga uit. Die inhoudelijke behandeling van de zaak vindt in november plaats. Ook dat hoeft nog niet het einde van het juridische geschil te betekenen. Ozinga: "Het zit de centra heel hoog, als ze ongelijk krijgen kunnen ze nog verder doorprocederen. En ook de minister kan nog in hoger beroep gaan."
