Roltrappen en liften vaak kapot op Utrechtse stations, reiziger met beperking de dupe
Utrecht - "Doet-ie het of doet-ie het niet?" Dat is elke reis weer de grote vraag voor treinreigers in de provincie Utrecht die gebruik willen van de roltrap of lift. Op verschillende stations zijn roltrappen en liften defect. Als de ene het dan weer doet, dan lijkt de andere uit te vallen. Sommige roltrappen en liften zijn zelfs maandenlang buiten gebruik.
ProRail is verantwoordelijk voor de liften en roltrappen maar heeft weinig hoop op een snelle oplossing. "Door personeelstekorten en lange levertijden van materiaal duurt het langer dan we willen om storingen op te lossen", zegt woordvoerder Jeroen Wienen.
Daardoor is bijvoorbeeld de roltrap bij spoor 1 en 2 op Amersfoort Centraal al maanden uit de running. Daarnaast zijn er de afgelopen maanden op andere stations problemen geweest met de lift (roltrappen zijn alleen op de grote stations te vinden). Zo staat er in Baarn één lift langdurig stil.
Ook vormen Utrecht Centraal, liften en roltrappen absoluut geen gelukkige drie-eenheid. Eerder was al veel te doen geweest om het ongelukkige huwelijk tussen de roltrap aan de jaarbeurszijde en Utrecht Centraal, maar ook andere roltrappen en liften op het station zijn regelmatig langdurig stuk.
ProRail legt uit dat storingen die langer dan een week duren of waarvan het repareren meer dan twee weken duurt het stempel "langdurig defect" krijgen. Er zijn in Nederland en binnen de provincie Utrecht ook genoeg liften korter kapot. Dit aantal fluctueert logischerwijs. Wienen: "We kunnen gelukkig ook een flink deel van de storingen snel oplossen." Hoewel NS de eigenaar is van de stations, is ProRail de partij die verantwoordelijk is voor het onderhoud van de stationsinfrastructuur. "We werken intensief samen met NS."
Volgens de woordvoerder van ProRail heeft het stukgaan van de liften en roltrappen verschillende oorzaken. Hij noemt slijtage, waterschade, maar ook reizigers. "Soms gaat dat per ongeluk, bijvoorbeeld omdat iemand ertegenaan rijdt met een fiets, maar soms ook bewust. Treinstations met een hoog risico op vandalisme krijgen extra camerabeveiliging bij de liften. Het gaat om 15 stations, waar in totaal tientallen camera’s geplaatst gaan worden." Wienen wil niet zeggen om welke stations het gaat.
Naast de bovenstaande oorzaken staan liften en roltrappen soms stil vanwege onderhoud. "Het is nodig om liften en roltrappen zo nu en dan te onderhouden of te vervangen omdat ze aan het einde van hun levensduur zijn. Die reparaties zien we aankomen en kunnen we dus goed plannen", zegt Wienen. Desalniettemin zorgen personeelstekorten en lange levertijden er volgens hem ook voor dat die reparaties langer duren dan hem lief is. Hij zegt dat reparaties een kostbare aangelegenheid zijn, maar dat de duur ervan op dit moment het grote probleem is."
ProRail verandert de bedrijfsvoering om in te spelen op de problematiek. Wienen: "We bestellen sommige onderdelen eerder, zodat we ze in opslag hebben en direct kunnen gebruiken. Ook zetten we in op het hergebruik van onderdelen als oude liften vervangen worden."
'Er is actie nodig'
Aldo Markus van reizigersorganisatie ROVER prijst de inzet van ProRail. "Het is geen kwestie van kwalijk nemen. We hebben een goede verstandhouding op dit thema. Er wordt ook één keer in de zoveel maanden een bijeenkomst georganiseerd waarin ProRail en NS ons bijpraten. Daar zijn ook belangenorganisaties zoals de Oogvereniging, de Coalitie voor Inclusie en de KBO-PCOB (de grootste seniorenorganisatie van Nederland) bij betrokken. We zien dat ProRail en NS inzet tonen." Toch vindt hij dat overleg niet genoeg is. "Bijpraten is leuk, maar er is actie nodig."
Markus zegt namelijk dat ProRail een slachtoffer is, maar dat de reizigers "het grootste slachtoffer" zijn. "Reizigers in bijvoorbeeld een rolstoel of met een visuele beperking zijn afhankelijk van de lift." Daarom denkt hij ook aan andere oplossingen. Zo wil hij graag dat reizigers via de NS-app live kunnen zien of een lift werkt of niet. "Dan kunnen reizigers bijvoorbeeld doorreizen, waarna NS ze ophaalt van een ander station." Hij voegt daar wel gelijk aan toe dat deze functionaliteit technisch ingewikkeld kan zijn. "Het is voor camera's en sensoren moeilijk om vast te stellen of een lift echt kapot is."
Ook Wienen van ProRail ziet dat het stilstaan van liften en roltrappen problemen oplevert voor sommige reizigers. Hij noemt de situatie "heel vervelend". Zeker in het licht van de grote ambities die ProRail heeft. "In 2030 zorgen we ervoor dat alle stations volledig zelfstandig toegankelijk zijn. Toegankelijkheid is een van onze topprioriteiten."
