Loting voor middelbare school in Utrecht op de schop: dit gaat er veranderen
Utrecht - De gevreesde loting voor middelbare scholen in Utrecht krijgt met ingang van komend schooljaar een andere vorm door nieuwe wetgeving.
Ouders en leerlingen moeten voortaan meerdere schoolkeuzen in de stad en regio doorgeven om zeker te zijn van een plek. De afgelopen jaren konden ze in eerste instantie één school opgeven. Vervolgens was er een tweede aanmeldronde voor degenen die waren uitgeloot. Ouders en leerlingen kregen informatie over scholen met beschikbare plekken om een nieuwe keuze te maken. In deze tweede ronde kwam het vrijwel niet voor dat leerlingen werden uitgeloot.
Door de komst van de zogenoemde doorstroomtoets in plaats van de eindtoets is de tweede aanmeldronde niet meer toegestaan. De schoolbesturen in Utrecht en regiogemeenten gaan nu samenwerken bij zowel de aanmelding, de loting als de uiteindelijke plaatsing van leerlingen. De regio bestaat uit Utrecht stad, Utrecht Zuid, Utrecht Zuidoost en Utrecht West.
De samenwerking heeft als doel om leerlingen uit de stad en regio de meeste mogelijkheden te bieden op een plek op een school van hun voorkeur. Na een eventuele uitloting op de school van eerste keuze, worden leerlingen direct geplaatst op een school van tweede of lagere keuze binnen de hele regio. De coördinatie en uitvoering van de loting ligt bij het samenwerkingsverband Sterk VO.
"Wij zijn verheugd dat de scholen in Utrecht en de regiogemeenten hebben besloten om de overgang van de basisschool naar het voortgezet onderwijs gezamenlijk te organiseren", zegt wethouder Eelco Eerenberg. "Dat vergroot de kansen en mogelijkheden voor leerlingen in de stad en regiogemeenten."
Procedure met ingang van het schooljaar 2023/2024:
- Groep 8-leerlingen krijgen tussen 10 en 31 januari een voorlopig schooladvies
- In de eerste twee weken van februari wordt de doorstroomtoets gemaakt
- Uiterlijk 15 maart ontvangen de scholen de uitslag van de doorstroomtoets.
- Het schooladvies kan eventueel worden bijgesteld
- Uiterlijk 24 maart volgt het definitieve schooladvies
- Tussen 25 maart en 31 maart is de aanmelding voor de middelbare school
- Leerlingen die naar het voortgezet speciaal onderwijs gaan, kunnen zich daar al eerder met een voorlopig schooladvies aanmelden
Lotingsysteem
Een digitaal lotingsysteem voor alle scholen is nog in ontwikkeling. Om het zo eerlijk mogelijk te laten verlopen is het de bedoeling dat ouders en leerlingen tegelijkertijd informatie krijgen over de toegewezen plek op een school.
Utrecht blijft werken volgens het Boston-syteem, een lotingmethode die de meeste leerlingen de school van eerste keuze toewijst, met als gevolg dat een kleine groep leerlingen op een plek van een lagere voorkeurskeuze (zes, zeven of acht) terecht komt. Een andere optie was een systematiek die de meeste leerlingen plaatst op een school in de top drie voorkeurskeuze. Deze Amsterdamse methode is onderzocht, maar blijkt door de gewijzigde procedure en regionale samenwerking niet haalbaar.
Het uitgangspunt van de basisscholen blijft om kansrijk te adviseren. De uitslag van de doorstroomtoets in groep 8 kent een meervoudig advies (bijvoorbeeld tl/havo), met uitzondering van het vwo. Er komen in Utrecht de komende jaren twee brede scholengemeenschappen bij. Hiermee verwacht de gemeente te voldoen aan het plaatsen van leerlingen met een meervoudig advies. Daarnaast bieden de meeste vmbo-scholen in Utrecht ook een tl en havo-stroom in de onderbouw, waarmee ze dus ook kansen bieden aan leerlingen om door te stromen naar een meer theoretisch onderwijsniveau.
Voorrangsregels
Afgesproken is om per deelregio verschillende voorrangsregels toe te staan. Dit houdt in dat leerlingen in de stad Utrecht voorrang houden bij plaatsing op een school in Utrecht, met uitzondering van de categorale gymnasia. Die hebben een regionale functie.
De voorrangsregels bij scholen in de regio verschillen per school. Zij geven soms voorrang aan leerlingen uit de eigen gemeente of werken met een verdeling van leerlingen uit de eigen gemeente en gemeenten in de regio. Het gesprek over gemeenschappelijke voorrangsregels in de regio is uitgesteld tot schooljaar 2025-2026. De schoolbesturen willen eerst de effecten van de nieuwe afspraken kunnen beoordelen voordat er nieuwe afspraken over de voorrang worden toegevoegd.
