Na 10 jaar regenboogzebrapad in Utrecht worden 'sommige mensen nog boos van veelkleurigheid en diversiteit'
Utrecht - Paars-blauw-groen-geel-oranje-rood is het zebrapad dat prijkt in het centrum van Utrecht. De oversteekplaats bij Vredenburg en De Bijenkorf is één van de drukste van de stad. Duizenden mensen liepen al over het eerste regenboogzebrapad van Europa, dat er deze maand tien jaar ligt. Het zebrapad is een boegbeeld voor diversiteit en solidariteit, maar na 10 jaar valt nog steeds veel te verbeteren.
"We hebben heel erg ons best gedaan om het zebrapad er te krijgen", vertelt Kees van den Berg, destijds beleidsadviseur bij de gemeente Utrecht. "Het was toen het jaar van de Vrede van Utrecht en de Roze Zaterdag was toen in de stad. Het was dus een prachtige gelegenheid om dit te maken."
De gemeenteraad was gelijk enthousiast, zegt Pepijn Zwanenberg, raadslid van GroenLinks en de initiatiefnemer van het kleurrijke oversteekpunt. "In eerste instantie zou het er voor een paar maanden liggen. Op Coming Out Day werd bekend dat het zebrapad er permanent zou blijven. En nu zijn we tien jaar verder."
Ondertussen ziet het regenboogzebrapad er wat vies uit, maar de betekenis is onverminderd actueel. Het gaat over diversiteit en solidariteit, mogen zijn wie je wil zijn. "Hiermee laten we zien dat Utrecht een sociale, inclusieve stad is. Dat wie je ook bent, je in Utrecht welkom bent en je thuis en vrij mag voelen. Symbolen doen ertoe", legt Zwanenberg uit.
"Ik word blij van het zebrapad en alle regenboogvlaggen die ik zie", zegt Robert Kalff, initiatiefnemer van de Canal Pride. "Ik vind het fijn dat mensen geconfronteerd worden met het feit dat niet iedereen cisgender en hetero is. Het is goed om de confrontatie aan te gaan en te laten zien dat niet iedereen altijd overal geaccepteerd wordt." Zwanenberg: "Sommige mensen worden boos van de veelkleurigheid en diversiteit van de samenleving. Maar ik ben ervan overtuigd dat een ruime meerderheid dat omarmt."
Veel verbeterd, maar we zijn er nog niet
Er is veel verbeterd voor de regenbooggemeenschap, ziet Van den Berg. "Je kunt trouwen en er is veel positiviteit. Maar je moet altijd zorgen dat je zichtbaar blijft, want er is ook negativiteit. De agressie neemt ook een beetje toe."
Zwanenberg: "Ik sprak laatst een vrouw die een regenboogvlag in haar flat had opgehangen. Andere flatbewoners intimideerden haar, en wilde dat ze 'm weg zou halen. En er zijn nog veel ergere dingen. Soms lees je dingen in de krant, maar dat zijn dan alleen de dingen die de media halen."
Er speelt nog veel meer, wil Zwanenberg zeggen. Een groep die het bijvoorbeeld lastig heeft, zijn 50-plussers. Van den Berg zet zich met Team Roze50+ Midden-Nederland voor hen in. "Dat zijn vaak mensen die vroeger in de kast zaten, en er later uitkwamen. Maar eenmaal in een verpleeg- of verzorgingstehuis kunnen of durven ze er moeilijk over te praten. En zitten ze eigenlijk weer in die kast."
Bredere groep
Het begon met lhbt, tegenwoordig wordt er vaak gesproken over lhbtqia+. Zwanenberg: "Dat het alfabet is uitgebreid is heel erg goed, maar maakt het niet makkelijker om uit te spreken. Maar er zijn ingewikkeldere dingen, toch? Je kunt ook de regenbooggemeenschap zeggen." Kalff van de Canal Pride: "Ik zeg altijd alfabet community. Dan heb je alle letters gehad. Het gaat niet om wie welke letter is, het gaat erom dat niet iedereen hetero is."
Om iedereen uit de groep te vertegenwoordigen krijgt het regenboogzebrapad in oktober een nieuw uiterlijk. In plaats van het traditionele regenboogthema kiest de gemeente voor de 'Progress Pride-vlag.' Zwanenberg: "Over de regenboog komt een driehoek met verschillende kleuren erin, met daarin een paarse cirkel. Die cirkel staat ervoor dat ieder z'n eigen keuze mag maken. De rest staat voor de gemeenschap, en de veelkleurigheid ervan."
