Trimbos: onderzoek toont toename van stress en prestatiedruk onder studenten

© Pexels / Andrea Piacquadio
Utrecht - Studenten lopen vaak mee in een 'ware obstacle run', ze zijn continu op hoog tempo in competitie met zichzelf en anderen. Ze hebben veel moeite met druk en stress. Het is een van de conclusies uit een onderzoek van het Trimbosinstituut in Utrecht, dat vandaag is gepubliceerd.
Het onderzoek naar het mentale welzijn van studenten is gedaan samen het Expertisecentrum inclusief onderwijs en het RIVM. De stress en prestatiedruk komen deels door de grote hoeveelheid onzekerheden in het leven van jongeren, maar ook door de vaak onduidelijke communicatie op het hoger onderwijs rondom toetsen. Ook hebben veel van de studenten grote zorgen over de diverse crises die veelal jongeren raken, denk aan de woning- en klimaatcrisis.

Onbegrip en eenzaamheid

In het onderzoek zijn de onderzoekers in gesprek gegaan met studenten van hogescholen en universiteiten. Behalve dat ze stress ervaren, voelen ze ook veel onbegrip voor die stress. Bovendien missen studenten verbondenheid met hun onderwijsinstelling.
Internationale studenten en studenten die extra ondersteuning nodig hebben zijn ook meegenomen in het onderzoek. Zij geven aan zich niet altijd vertegenwoordigd te voelen en ervaren ook dat ze worden buitengesloten. Onderzoekers concluderen dat de stress en prestatiedruk van studenten vaak samenhangen met eenzaamheid. Studenten die zich gesteund voelen, trekken eerder aan de bel als het niet goed gaat.
Maar niet elke student gaat even zwaar gebukt onder de stress en sommigen zelfs ook positieve kanten van de prestatiedruk te ervaren.

Oplossingen

De onderzoekers hebben ook gekeken naar mogelijk oplossingen voor de problemen waar de studenten tegenaan lopen. Ze zijn in twee richtingen in te delen. Het advies is onder andere gericht aan onderwijsinstellingen.
De twee oplossingsrichtingen versterken elkaar. De onderzoekers raden aan om studenten meer mogelijkheden te bieden om goed om te gaan met stress en druk. Ten tweede geven ze het advies om de onzekerheden in het leven van studenten te verminderen.
De onderzoekers vinden het namelijk opvallend dat de studenten ervaren dat ze zekerheid verliezen. De woning- en klimaatcrisis, met alle gevolgen van dien, dragen bij aan het gevoel van onzekerheid onder de studenten. Een belangrijke taak die zowel bij onderwijsinstellingen ligt, als bij de overheid, is dus om studenten perspectief te bieden.

Bekende cijfers

Dat veel studenten stress en prestatiedruk ervaren, was al langer bekend. Dat bleek vorig jaar uit het Monitor Mentale Gezondheid en Middelengebruik studenten hoger onderwijs. Dit onderzoek laat zien wat die stress en druk precies inhouden en welke studenten meer risico lopen.
Het onderzoeksrapport is vandaag overhandigd aan Hare Majesteit Koningin Máxima, erevoorzitter van MIND Us, en minister Dijkgraaf van Onderwijs Cultuur & Wetenschap bij de Fontys Hogeschool in Den Bosch.