Van inspiratiebron voor feministen tot gezellige borrelaar: over 'burgermoeder' Lien Vos klinkt niets dan lof

Het moet een ontroerend moment geweest zijn toen oud-Utrecht-burgemeesters Jan van Zanen (2014-2020) en Ivo Opstelten (1992-1999) afgelopen vrijdag kort stilstonden bij de gezondheid van hun oud-collega en vriendin Lien Vos. "Jan vertelde me dat het slecht met haar ging", zucht Opstelten. "Dat maakte me triest en zeer droevig."

De 79-jarige Opstelten volgde Vos na elf jaar op als burgemeester van de Domstad. Vanochtend nog bladerde hij door zijn eigen archief en vond de foto van dat precieze moment. "Daar kijk ik met ontzettend veel trots naar. Niet alleen naar mij met die ambtsketen, maar vooral ook de twinkeling in Liens ogen."

Ook Hans Kuperus kijkt met veel voldoening terug op zijn tijd met Vos. In dertig jaar tijd stond hij vijf Utrechtse burgemeesters bij, waaronder haar. "Ze is een heel mooi boegbeeld voor de stad geweest. Misschien wel meer een burgermoeder dan een burgemeester."

Terugdenkend aan de jaren dat hij Vos ondersteunde bij representatieve activiteiten springt meteen één herinnering in zijn gedachten naar boven: de opening van de Piekenkermis op de Maliebaan in 1992. "Voor de openingsact was een kooi met twee prachtige tijgers klaargezet. Nou, daar stapte zij zo met temmer en al naar binnen. Vol bravoure, schitterend."

Opstelten moet op zijn beurt meteen denken aan de borrels die hij samen met Vos beleefde. Eén ding viel hem keer op keer op: "Met wie Lien ook was: ze kon met iedereen een praatje maken. Van Anton Geesink tot een willekeurige inwoner. Dat was haar grote kracht: die benaderbaarheid, maar ook met het vermogen nét op tijd de juiste afstand te bewaren."

Kuperus vult zijn oud-collega met hoorbaar enthousiasme aan. "Men zei altijd dat Lien Vos het licht wel uit zou doen. En dat klopte, hoor. Na afloop van een bepaalde feestelijkheid ging zij als laatste weg. Of dat nou na een receptie met de minister-president was of na een glaasje met de carnavalsvereniging."

Niet alleen Kuperus en Opstelten zijn lovend over hun recent overleden vriendin en oud-collega. Hetzelfde geldt voor Jan van Zanen. Na Utrecht werd hij burgemeester van Den Haag en ook daar stond hij met haar in nauw contact. "Ze stond mij bij met raad en advies", schrijft hij op Instagram. "We werden vrienden en bleven elkaars leven volgen. Lien was scherp en vol humor als altijd, alleen wilde haar lichaam niet meer meedoen."

Ook Sharon Dijksma, Utrechts' huidige burgemeester, blikt op haar socials terug op haar relatie met Vos. Ze noemt haar onder andere "bijzonder" en "kwiek". Zeker in die laatste eigenschap kan Kuperus zich goed vinden. "Ze was zeven dagen per week in touw voor de stad. Als je wat wil dan moet je er ook voor gaan - zo zat zij echt in elkaar."

Met de dood van Vos pakken vele media en andere kanalen er één gebeurtenis expliciet uit: haar benoeming als eerste vrouwelijke burgemeester van Utrecht. Destijds allesbehalve een vanzelfsprekend moment, weet Opzij-hoofdredacteur Marleen Hogendoorn. "Het was verfrissend voor de gevestigde orde, die vooral mannelijk was, om een vrouw op die positie te zien. Het maakt haar meteen een rolmodel voor andere vrouwen en jonge meisjes."

Hogendoorn ziet in de loop der jaren steeds meer vrouwen aan de top functies bekleden. "Nu is dat geen uitzondering meer. Maar toen wel. En let op: 1981 is nog niet eens zo lang geleden. In die zin is Vos ook zeker een wegverbreder en inspiratiebron geworden voor vrouwen die de politiek in willen gaan."

Het is inmiddels ruim dertig jaar geleden dat Vos haar Utrechtse ambtsketen aan de wilgen hing. Kuperus denkt dat ze met haar manier van besturen een nieuwe lichting geïnspireerd heeft. "Ze kon als geen ander besturen. Daarin was en is ze voor velen een voorbeeld geworden. Lien was zeer vasthoudend en daadkrachtig."

Een voorbeeld is ze ook nog steeds voor Opstelten. "Lien was puur gezag voor mij. Haar manier van met mensen omgaan en benaderbaar zijn, heb ik - op mijn manier - ook altijd nagestreefd. Helaas heb ik Lien de laatste jaren niet meer gezien en gesproken. Dat betreur ik zeer, want ik heb in mijn leven veel aan haar gehad."