Van 'plak-oksels' tot rottende voeten: hierom kapt Utrecht 287 bomen, met name in Overvecht

© RTV Utrecht
Utrecht - Ze hebben 'plak-oksels' of 'rottende voeten', zijn geïnfecteerd met zwammen of hebben dode kronen en dus gaan 287 bomen in de gemeente Utrecht binnenkort tegen de vlakte. Dat blijkt uit de vel-lijst die de gemeente onlangs heeft gepubliceerd. Hierin maakt Utrecht bekend welke bomen de komende zes maanden moeten sneuvelen omdat ze in een te slechte staat zijn. In het half jaar hiervoor waren dat er 273. Volgens boomverzorger Dave Harmsworth hebben veel bomen het op dit moment erg zwaar door klimaatverandering, maar hij ziet ook een lichtpuntje.
Opvallend aan de lijst met de bomen die worden gekapt is dat vooral Overvecht binnenkort een stuk minder groen zal zijn. Maar liefst 119 bomen daar zijn volgens de gemeente niet meer te redden, en dat is bijna de helft van alle bomen die de gemeente wil kappen.
Het gaat hier dus om bomen die ziek of dood zijn en die daarom een gevaar vormen. Het gaat dus niet om bomen die moeten wijken voor nieuwbouw zoals de 67 bomen die worden gekapt op de Einsteindreef.

Combinatie van factoren

Volgens de gemeente is "een combinatie van factoren" de oorzaak dat er nu vooral in Overvecht gekapt wordt. "Het ligt aan de timing van de inspectierondes en de aanplant van de bomen. Afgelopen periode was onder andere Overvecht aan de beurt om breder te inspecteren", zegt een woordvoerder.
"Ook zien we nu het gevolg van dat bij de bouw van Overvecht heel veel zand is gestort. Zand is niet erg voedzaam om bomen in te planten. Bij de bouw van de wijk is op de plekken waar bomen moesten komen toen wel aarde gestort, maar inmiddels zijn de bomen zo groot dat de wortels alsnog het zand in groeien. Er blijkt nu dus dat er te weinig grond is gestort voor de grootte van de bomen. De voedingsstoffen zijn opgebruikt en dan zie je dat de bomen verzwakken. Daarom houden we ze in de gaten en halen we ze weg zodra ze een risico vormen."
Als een boom uitgedroogd is, is de weerstand laag en dan kunnen andere dingen waar hij normaal weerstand tegen heeft een probleem worden.
Dave Harmsworth, boomverzorger

Klimaatverandering

Dave Harmsworth werkt met zijn Utrechtse bedrijf Treeworks al 25 jaar als boomverzorger en ziet dat bomen het nu zwaar hebben. "Als het puntje bij paaltje komt, is het vooral heel droog geweest de laatste paar jaar. En je ziet: door de droogte komen andere factoren in het spel. Als een boom uitgedroogd is, is de weerstand laag en dan kunnen andere dingen waar hij normaal weerstand tegen heeft een probleem worden."
De gemeente Utrecht laat in een reactie weten "de ambitie" te hebben om meer bomen toe te voegen om de klimaatproblematiek te lijf te gaan. "In dat kader proberen we natuurlijk juist zo veel mogelijk groen te behouden, en dus ook de bomenkap zo veel mogelijk te beperken. We houden de klimaatverandering in de gaten, dat kan op termijn ook voor de bomen een rol gaan spelen. Een aantal boomsoorten kan daar negatief op reageren. En bij het kiezen van nieuwe bomen houden we er ook rekening mee."

Bomenziektes

Gevraagd naar of er nog specifieke ziektes rondgaan, komt boomverzorger Harmsworth met een opsomming. "Je hebt de iepenziekte, die bestaat al heel lang. En je hebt nu ook de essentakziekte. Die verspreid zich op dezelfde manier. En je hebt ook een ziekte met sparrenbomen en da's echt een 'wipe-out'. Er gaan heel veel sparren aan."

Praktische ingrepen

Maar er is ook een lichtpuntje, aldus de geboren Engelsman. "De laatste dertig jaar is de industrie qua niveau omhoog gegaan. Er is veel onderzoek gedaan, dus een boomverzorger kan meer dan vroeger. Maar beter maken kan niet echt. Als een boom aftakelt, is het meestal al te laat."
Harmsworth zijn werk bestaat dan ook vooral uit praktische ingrepen zoals het bijsnoeien van bomen die voor teveel schaduw zorgen. En dat leidt soms ook wel tot verbazing. "We krijgen nu een paar belletjes per week dat mensen meer licht willen voor hun zonnepanelen. En da's eigenlijk een beetje gek. Want da's dan groene stroom."
Volgens de gemeente is het aantal te kappen bomen overigens trouwens geen uitzonderlijk aantal. "Het aantal te kappen bomen op de ‘vellijst’ zit normaal gesproken zo tussen de 200 – 300, dus het aantal voor dit jaar is niet opvallend hoog of laag."