Universiteit Utrecht neemt voorlopig geen nieuwe promovendi met Chinese beurs aan
Utrecht - Universiteiten in Nederland zijn terughoudender met de toelating van PhD-studenten met een Chinese beurs. De Universiteit Utrecht heeft ervoor gekozen om geen nieuwe gesprekken aan te gaan met deze promovendi. Dat blijkt uit onderzoek van de Trouw.
Het gaat om studenten die in Nederland studeren op kosten van de Chinese overheid door middel van de China Scholarship Council (CSC)-beurs. Het Chinese ministerie van onderwijs betaalt alle kosten voor studenten met deze beurs. In totaal zijn er zo'n 2000 bursalen in Nederland, waarvan rond de 140 aan de Universiteit Utrecht.
Voor de Universiteit Utrecht speelt vooral de hoogte van de beurs mee in haar beslissing, die is vergeleken met het loon van Nederlandse studenten heel laag.
Een promovendus is iemand die een tijdelijke aanstelling heeft aan een universiteit of andere academisch-wetenschappelijke instelling om onderzoek te doen binnen zijn vakgebied. Dat proefschrift wordt door middel van een verdediging beoordeeld. Je behaalt hiermee de hoogste graad aan een universiteit: het doctoraat.
Gevoelig gespreksonderwerp
Bursalen willen in het artikel van de Trouw alleen anoniem hun verhaal doen. De CSC-beurs is een gevoelig onderwerp. Dat komt onder meer doordat promovendi een contract moeten tekenen als zij gebruik maken van de beurs. Daarin staat dat zij moeten rapporteren aan de Chinese ambassade, trouw zweren aan de Communistische Partij en minimaal twee jaar in China blijven als zij gepromoveerd zijn.
Universiteiten zijn huiverig voor de informatie die de Chinese studenten mee terugnemen naar China, waardoor zij bij sommige universiteiten geweerd worden bij gevoelige onderzoeksonderwerpen, zoals militaire toepassingen.
Voorde UU geldt dat zij geen vaste lijst met onderwerpen hebben waar ze liever onderzoekers uit hoogrisicolanden zoals China willen weghouden, maar dat ze extra alert zijn bij onderzoek bij zogenaamde 'sleuteltechnologieën'. Dat zijn onderwerpen of onderzoeken waar Nederland de wetenschappelijke koploper in is.
Onder minimumloon onderzoeken
Als verklaring voor hun beslissing om geen nieuwe gesprekken te starten met de promovendi die de CSC-beurs, zegt de Universiteit Utrecht: "Voor de UU zijn zowel de inkomensnorm als kennisveiligheid belangrijk aspecten in de afweging om een promovendus uit een hoogrisicoland wel of niet toe te laten."
De inkomensnorm slaat op de hoogte van de beurs. Omgerekend naar een maandsalaris, is dat voor een Chinese PhD'er 1350 euro per maand, wat ruim 400 euro minder is dan het Nederlandse minimumloon.
Geen verbod
Dus wat betekent dit voor de promovendi die nu nog bezig zijn aan de Universiteit Utrecht? Die kunnen hun onderzoek gewoon afmaken, volgens de UU. Maar zoals er in het contract van CSC-beurs staat: de promovendi moeten daarna wel terug naar China.
Een totaal verbod op de toelating van Chinese promovendi zien de universiteiten ook niet zitten. Want de promovendi in kwestie brengen een hoop kennis met zich mee, zegt de vereniging van universiteiten UNL tegen de Trouw. Om mee te blijven doen aan de top in de wetenschap, willen ze de studenten niet helemaal weren. Ze vragen daarom om meer richtlijnen vanuit de overheid.
