Bij brand Mobilion ging meer dan een pand verloren: 'Ik kon daar uren m'n verhaal vertellen over Leidsche Rijn'

Van het pand aan de Groenewoudsedijk is bijna niets meer over.
Van het pand aan de Groenewoudsedijk is bijna niets meer over. © RTV Utrecht / Jasper Witte
Utrecht - John Korssen is net even de deur uit als zijn telefoon rond 15.45 uur overgaat: brand in het kantoor aan de Groenewoudsedijk, de plek waar hij al jaren werkt aan de ontwikkeling van Leidsche Rijn. Ter plaatse probeert een collega het vuur nog te blussen, maar het lijkt al snel tevergeefs. In de uren daarna ziet John Korssen 25 jaar geschiedenis van Leidsche Rijn in vlammen opgaan. "Vreselijk."
Zo'n 25 jaar geleden betreedt John voor het eerst het pand aan de Groenewoudsedijk. Het gebouw draagt de naam Mobilion en wordt dan nog gebruikt als een informatiecentrum van Rijkswaterstaat. In de jaren erna vertrekt de rijksdienst en wordt de loods gebruikt voor de ontwikkeling van een heel nieuw stadsdeel: Leidsche Rijn.
"In het pand kon je alle informatie vinden over de nieuwbouw", vertelt John. "Een tijd lang konden toekomstige inwoners er ook informatie ophalen en er werd een woonmanifestatie georganiseerd waar ontwikkelaars hun bouwplannen presenteerden. Het was dus een informatiecentrum waar alle vragen over Leidsche Rijn beantwoord konden worden." Uiteindelijk presenteert zelfs 'stedendokter' Riek Bakker haar masterplan voor het nieuwe stadsdeel Leidsche Rijn.

Immense maquette

Onder de glazen vloer van het gebouw ontstaat einde vorige eeuw een maquette van Leidsche Rijn; en door de jaren heen wordt het stadsdeel-op-schaal telkens een beetje uitgebreid. "Die maquette was natuurlijk uniek: heel de ontwikkeling van Leidsche Rijn lag daar in vakken. Hangend over die maquette kon ik uren m'n verhaal vertellen over Leidsche Rijn." Van de iconische vloer is niets meer over. "Dat ben je nu in een keer kwijt."
RTV Utrecht maakte eind 2007 dit item over Mobilion:
Zo zag het voormalig Informatiecentrum Leidsche Rijn er tot 2007 uit
John bewaart mooie herinneringen aan de locatie. "Het gebouw had een sfeer die onbeschrijfelijk was." Hij herinnert zich vooral de periode toen corona uitbrak. "In die tijd zaten we daar met twaalf man. We waren eigenlijk de enigen die over de A2 naar ons werk reden. We konden op die plek op een gezonde en veilige manier werken. De bouw ging natuurlijk gewoon door en omdat wij die processen aanstuurden, gingen wij ook door. In dat pand ontstond een soort saamhorigheid omdat we gezamenlijk een stukje Nederland aan het bouwen waren. Daar ben ik nog steeds trots op."
Ook Johan de Boer had een bijzonder band met het gebouw. Hij is lid van de Historische Vereniging Vleuten De Meern Leidsche Rijn, maar was in 1997 ook werkzaam voor Rijkswaterstaat toen Mobilion als informatiecentrum geopend werd. "Er zijn in tien jaar tijd 300.000 mensen geweest die daar vergaderd hebben, scholenprojecten hebben gedaan, rondleidingen hebben gekregen en gediscussieerd hebben tijdens debatten. Het was een mooie ontmoetingsplek voor heel veel dingen die gebeurden in de regio."

Archieven

Behalve de iconische maquette van Leidsche Rijn, zijn er tijdens de verwoestende brand veel fysieke stukken verloren gegaan. "Ik zag gisteren op een gegeven moment een bericht dat het hele archief verdwenen was, maar dat is natuurlijk niet zo. Het papieren archief is natuurlijk allang gedigitaliseerd, maar ik betrap mezelf er weleens op dat ik af en toe weleens achterover wil zitten en op mijn gemakje door zo'n stedenkundig plan wil bladeren. Dat is er nu dus niet meer."
Toch zijn er ook spullen bewaard gebleven. "Wij waren in de gunstige omstandigheid dat we alles in kasten en kluizen hadden staan. We weten alleen nog niet of die beschadigd zijn geraakt tijdens de brand. Mijn werkkamer is verder helemaal zwart, maar vanochtend kon ik m'n laptop nog pakken en hij deed het nog. Maar er komt wel wat vocht uit, dus de vraag is hoelang die het nog gaat doen."

Brandveiligheid

De oorzaak van de brand is onbekend en het is maar de vraag of die ooit achterhaald zal worden. Tijdens de bluswerkzaamheden is het gebouw namelijk gesloopt, zodat brandweerlieden het vuur sneller konden blussen. Ironisch genoeg was het gebouw twee weken geleden nog uitgebreid gecontroleerd op duurzaamheid en op brandveiligheid.
Met de voorzitter van de historische vereniging Vleuten de Meern en Leidsche Rijn, Gerda Oskam was recent het idee opgevat de iconische maquette op termijn veilig te stellen in een permanente expositie in het geval dat de huidige locatie straks zou worden opgeheven, vertelt Johan de Boer. "Die maquette is namelijk geschiedenis en die moest ergens een goed onderkomen krijgen in plaats van dat deze ergens in een archief of opslag terechtkomt en verloren gaat. Maar nu is die verloren gegaan, dus dat is wel heel triest."