Moslims vieren einde Ramadan met Eid-al-Fitr: 'Suikerfeest gebruiken we vooral voor kinderen'

De goud-groenkleurige pasteitjes liggen keurig voor een van de Turkse winkels in de Kanaalstraat uitgestald. De eigenaar zaait nog nauwkeurig fijngestampte pistachenoten erop en de baklava's zijn klaar voor de verkoop. Ook speciale Ramadanboxen doen het goed. Verschillende Marokkaanse hapjes en de tekst 'Eid Mubarak' sieren diverse etalages.

Ferhat is een van de klanten bij een Marokkaanse bakker. Hij begint vandaag zijn dag in de moskee, later gaat hij met zijn ouders en zussen samenkomen en familie bezoeken. ''De Ramadan is een soort marathon geweest, het is een overwinning vandaag. Je hebt meer waardering voor eten erna. Ondertussen bestelt hij Marokkaanse koekjes. Hij twijfelt niet als hem gevraagd wordt hoe deze dag moet heten. ''Wij noemen het Suikerfeest, daar ben ik mee opgegroeid.''

Ieder jaar vasten moslims een maand lang tussen zonsopgang en zonsondergang: de Ramadan. Alleen ’s avonds en ’s nachts wordt er gegeten en deze vastenperiode wordt afgesloten met Eid-al-Fitr. Een feest dat in de volksmond ook wel bekend staat als 'Suikerfeest' - letterlijke vertaling van Seker Bayrami uit het Turks - , maar over deze term bestaat al enige jaren discussie.

Karim Ennahachi, buurtvader in de Utrechtse wijk Kanaleneiland, legt uit: "Mensen die de islam niet kennen of die niet meedoen met vasten zeggen 'Suikerfeest'. Daarmee wek je de indruk dat er alleen zoetigheid gegeten wordt, maar dat is niet het doel. Natuurlijk worden er zoete dingen gegeten en krijgen de kinderen snoep, maar wij spreken liever van Eid-al-Fitr, wat 'feestelijk ochtendontbijt' betekent."

Voor de Turkse eigenaar van Bakkerij Lombok is het 'Ramazan bayrami', ook wel Ramadanfeest. In de tussentijd bakt hij Turks brood want ook die zijn tijdens deze dagen extra in trek. Het Suikerfeest is volgens hem vooral een term om de kinderen blij te maken, het heeft geen andere betekenis. En dat beaamt een Turkse collega een paar deuren verderop. "Het is geen officiële term, het komt niet in de islam voor.''

Vorig jaar hebben moslimorganisaties in Nederland gepleit om niet langer de naam Suikerfeest te gebruiken. Volgens de voorzitter van het Contactorgaan Moslims en Overheid (CMO), een samenwerkingsverband van ruim 380 moskeeën en tien islamitische organisaties, dekt de term de lading van het religieuze feest niet. Suiker of zoete hapjes hebben niets met de essentie van het feest te maken, wat volgens hem gaat om zelfevaluatie. Hij vergeleek het met Pasen, dat noem je ook geen eierfeest.

Een koppel met een jong kind die een box met Marokkaanse lekkernijen haalt vindt Suikerfeest dan ook een foute term. ''Ik zeg het bewust niet tegen mijn kinderen, ik noem het altijd afsluiting van de Ramadan. Het doel is dat je aan de armen blijft denken en dat iedereen feest mag vieren.'' Eid-al-Fitr is voor hen dan ook de enige juiste term.

Turkse moslims weten van tevoren precies wanneer Eid-al-Fitr plaatsvindt, zij hanteren een agenda met een planning. Daardoor zijn de data voor de komende jaren nu ook al bekend. Volgend jaar begint het vasten op 10 maart.

Maar voor Marokkaanse moslims is het een ander verhaal. "Marokkaanse moslims volgen Saoedi-Arabië, daar ligt ook onze heilige plaats, Mekka. Daar zijn geleerden die de maan in de gaten houden, zij bepalen het begin en einde van de Ramadan. Het is van belang dat de nieuwe maan met het blote oog te zien is, pas dan kunnen de geleerden de dag bepalen waarop Eid-al-Fitr plaatsvindt", aldus Ennahachi.