Dijksma worstelt met foie gras-activisten die met neus tegen restaurantraam staan

Archieffoto
Archieffoto © Active for Justice
Utrecht - Mag je bij een demonstratie pal voor het raam van een restaurant gaan staan? De VVD in de gemeente Utrecht vindt van niet omdat zoiets volgens de partij intimiderend is voor de mensen in het restaurant. Burgemeester Dijksma weet het antwoord niet. Zij laat het aan het OM en de rechter is om te bepalen waar de grens ligt. Dat zei de burgemeester na vragen in de Utrechtse raad over demonstraties van activisten die willen dat ganzenlever van restaurantmenu's verdwijnt.
De gemeenteraad discussieerde gister over de demonstraties van dierenactivisten bij restaurants die foie gras op het menu hebben staan. Volgens burgemeester Dijksma zijn het afgelopen jaar tien van dergelijke demonstraties geweest. De burgemeester en de gemeenteraad zijn het eens dat demonstreren een groot goed is, en dat iedereen die een mening heeft die ongehinderd zou moeten kunnen uiten.

Geen vrijbrief

Maar de VVD vindt dat dierenactivisten een grens overgaan bij het bezetten van restaurants. Dat is volgens die partij de afgelopen maanden meermaals gebeurd, waarbij activisten zich vastketenden aan het meubilair. Raadslid Tess Meerding betoogde dat het recht om te demonstreren geen vrijbrief mag zijn om te intimideren. Zij vindt dat demonstranten zich aan de wet moeten houden.

Eenden- of ganzenlever

Foie gras is vette lever en wordt geproduceerd door eenden of ganzen overmatig te voeren, waardoor de lever opzwelt. Dat overmatig voeren vindt vaak onder dwang plaats. Foie gras is een product dat in Nederland niet geproduceerd maar wel verkocht mag worden. In Frankrijk behoort foie gras al jaren tot beschermd cultureel en gastronomisch erfgoed.

Volgens dierenactivisten is dwangvoeding mishandeling, zij zijn daarom tegen het nuttigen van foie gras. Er bestaat ook een versie van ganzen- en eendenlever die diervriendelijk wordt geproduceerd, zonder dwangvoeding. Deze ganzenlever mag geen foie gras heten omdat hij niet in Frankrijk is geproduceerd is. Het is niet bekend welke ganzenlever de Utrechtse restaurants op de kaart hadden staan.

Dijksma gaat daar deels in mee. “Het recht op demonstreren is niet onbegrensd.” Toch vindt ze het vooral een taak van het Openbaar Ministerie om op te treden tegen activisten die de wet overtreden. “Voor acties binnen (in restaurants, red.) geldt dat dat geen demonstratie is, maar lokaal vredebreuk”, zei de burgemeester. “De politie kan op basis van het strafrecht de actie binnen beëindigen.” De politierechter heeft inmiddels de zes actievoerders die op 6 januari een restaurant bezette veroordeeld maar geen straf opgelegd.
Op vragen van D66-raadslid Venita Dada-Anthonij of restauranthouders niet beter beschermd kunnen worden, antwoordde Dijksma dat zij niet kan of wil verbieden dat activisten voor de deur van een restaurant demonstreren. Maar er ontstaat een grijs gebied als activisten tegen het raam van het restaurant gaan staan.
VVD'er Meerding noemt dat ‘intimiderend’. De burgemeester gaat daar niet direct in mee. “Het is niet zo eenvoudig om te zeggen: iets mag wel of iets mag niet. En uiteindelijk is dat ook niet iets dat ik mag beoordelen”, zei de burgemeester. “Dat is iets wat juridisch uitgezocht moet worden.” Dijksma gaat het dilemma met de hoofdofficier van justitie te bespreken.
Opvallend detail is dat de dierenactivisten hun demonstratie van afgelopen 6 januari niet hebben aangemeld, dat is wel verplicht.