Zo herdenkt Utrecht één jaar oorlog in Oekraïne: 'Het doel is dat we samen zijn en herinneren waar we vandaan komen'
Utrecht - Op 24 februari 2022, precies een jaar geleden viel Rusland Oekraïne binnen. Duizenden Oekraïense vluchtelingen, hulpverleners en andere betrokkenen herdenken dat vandaag in de Domkerk en de Jaarbeurs in Utrecht om steun te vinden en te geven. Anna Bieliaievaa is één van hen en de drijvende kracht achter de herdenking. "Ik realiseerde me dat het leven kort is en dat morgen misschien niet komt."
Een landelijke herdenking met als thema Remember Together. Anna van Stichting Vital'nya reisde het land door om dat voor elkaar te krijgen. "Het belangrijkste was vertrouwen winnen," legt ze uit. Dat vertrouwen is voor veel vluchtelingen een grote uitdaging, omdat hun leven van de ene op de andere dag totaal veranderde. "Op 23 februari zei ik nog tegen mijn collega's: het is 2022, er kan geen oorlog komen." Een dag later was alles anders.
In de Domkerk start om 09.00 uur een herdenkingsdienst, die wordt uitgezonden door de EO. Er is een Oekraïens koor, de winnares van Oekraïne Got Talent zingt en er zijn zangers van de Domkerk zelf. Voorgangers René de Reuver, Nykola Butsiak en Sonja van der Meulen leiden de dienst namens verschillende kerkgemeenschappen. Na afloop speelt stadsbeiaardier Malgosia Fiebig het Oekraïens volkslied op het carillon van de Domtoren.
The Walk of Hope
Na de dienst vertrekt The Walk of Hope: een tocht van de Domkerk naar de Jaarbeurs. Die route volgden vele duizenden vluchtelingen het afgelopen jaar tussen Utrecht Centraal en Jaarbeurs hal 5. "Het was iets wat ik niet kon begrijpen", zegt Anna Bieliaievaa, die op 3 maart haar thuisland ontvluchtte. "Het voelde als een soort droom. Ik dacht: waar ben ik, wat doe ik hier en wat gaat er gebeuren?"
Langs de route is op zuilen te zien en te lezen wat er door de vluchtelingen en hulpverleners heen ging bij aankomst en ontvangst. Hoe verdrietig en verwarrend dit moment ook was, Anna voelde ook warmte. "Dat is waarom ik nog steeds hier in Utrecht woon. Ik voelde warmte en veiligheid in deze stad."
In de Jaarbeurs wordt het programma rond 11.00 uur geopend door burgemeester Sharon Dijksma van Utrecht en de Oekraïense ambassadeur Maksym Kononenko, die een videoboodschap van president Zelensky meeneemt. Ook premier Rutte heeft een videoboodschap ingestuurd.
Tijdens de herdenking kunnen vluchtelingen uit Oekraïne en Nederlanders die hen in welke vorm dan ook hebben gesteund, elkaar ontmoeten in de Jaarbeurs en stilstaan bij de oorlog. Hiervoor zijn Vital’nya’s (huiskamers in het Oekraïens) ingericht die staan voor regio’s in Oekraïne. In deze huiskamers zijn gedurende de dag films, foto’s en optredens te zien. Voor Oekraïense kinderen zijn er spelactiviteiten, begeleid door studenten van de Hogeschool Utrecht en TeamUp sessies, een gezamenlijk initiatief van Save the Children, UNICEF Nederland en War Child.
"Op deze dag moeten we samen zijn", zegt Anna. "We moeten herinneren waar we vandaan komen, dat we van ons land houden en waarom we hier nu zijn."
Alle 5000 kaarten zijn inmiddels vergeven. Voor Oekraïense vluchtelingen is geen entreeprijs gerekend.
