Hoe het werk van een Utrechtse kunstenaar in het Bachmuseum in Leipzig terechtkwam
Utrecht - Hoe maak je van muziek schilderijen? Elisabeth Müller gebruikt het werk van de componist Bach om abstracte kunst mee te creëren. Als kind was ze al gefascineerd door Bach en die liefde voor zijn muziek gebruikt ze nu voor haar schilderijen. Haar kunst trekt internationale aandacht en is inmiddels te zien in Leipzig: de stad waar Bach jaren woonde en werkte, en waar hij ligt begraven.
Maar hoe werkt dat? Muziek gebruiken in een schilderij? Elisabeth begon met het vertalen van de twaalf toonsoorten waarin Bach zijn beroemde muziekstukken schreef in kleuren. "Ik had een grote doos met kleurpotloden en toen heb ik telkens vier kleuren gepakt, heel intuïtief. En dat heb ik twaalf keer gedaan. Maar elk kleurpotlood kun je maar één keer gebruiken, dus op een gegeven moment moet je kiezen uit wat er over is. En dan krijg je kleurcombinaties waar je nooit aan gedacht zou hebben. Dus dan is het proces ook nog bepalend voor het resultaat."
Elisabeth Müller maakt van de muziekstukken van Bach abstracte kunst.
De passie voor Bach ontstond bij Elisabeth al op jonge leeftijd. Als ze 6 is gaat ze op pianoles. En valt meteen voor zijn muziek. Die muziek voelt voor haar als een veilige plek, weg van de dagelijkse realiteit.
Ze is vlak na de Tweede Wereldoorlog geboren. En ook al woont haar familie al lang in Nederland, toch wordt Elisabeth met haar Duitse achternaam buitengesloten. "Mijn zusje en ik werden als kind voor moffen uitgemaakt, wat natuurlijk uiterst pijnlijk was want we hadden er niets mee te maken. Tegelijkertijd was er die prachtige Duitse muziek, vooral die liederen van Schubert die mijn grootvader zong. Dat heeft altijd altijd gewrongen, aan de ene kant de schoonheid van de taal, aan de andere kant die grote ellende die het Duitse volk heeft aangericht."
Elisabeth heeft niet alleen een liefde voor muziek en kunst, maar ook een wiskundeknobbel. Daarom begint ze de muziek van Bach op een wiskundige manier te analyseren en in haar schilderijen te verwerken. Met de twaalf kleuren die verwijzen naar Bach, maakt Elisabeth onder andere schilderijen die bestaan uit zestien vierkantjes, die samen ook weer een vierkant vormen. Dat verwijst naar het magisch kwadraat, dat is een vierkant met getallen, waarin die getallen zodanig zijn ingevuld dat de kolommen, de rijen en de beide diagonalen allemaal dezelfde som opleveren.
Een van haar werken is geïnspireerd op Bachs Goldbergvariaties. Het heet dan ook De Goldbergvariaties op canvas. Het werk trekt de aandacht van het Bach Archief in Leipzig, en daar is het nu te zien. "Die mensen zien wat ik doe, dat is geweldig, ze zien de relatie met Bach, met zijn muziek. Dat is echt fantastisch."
Het werk van Elisabeth Müller is tot en met 5 maart te zien in galerie Kuub in Utrecht
Dit verhaal komt uit het programma Route C, het cultuurprogramma van RTV Utrecht. De eerste uitzending is elke donderdag rond 13.00 uur en het programma wordt daarna elk uur herhaald.
