Artsen en burgemeesters spreken zich uit na vuurwerkexcessen: kom met dat landelijke verbod

Utrecht - De Nederlandse vuurwerktraditie met Oud en Nieuw staat ter discussie. Misschien wel meer dan ooit. Niet alleen de politiek, ook de medische wereld mengt zich steeds nadrukkelijker in het debat.
Onder meer artsen van het Wilhelmina Kinderziekenhuis in Utrecht zijn verontrust over het ernstige vuurwerkletsel dat ze zien. Op Oudejaarsavond werd op de spoedeisende hulp een gewonde jongen van 11 jaar binnengebracht.
Plastisch chirurg Emma Paes moest hem behandelen. Na onderzoek in de operatiekamer nam ze met haar team een dramatisch besluit: het amputeren van een hand van de jongen en het verwijderen van zijn rechteroog.
"Bij de plastische chirurgie kan je vaak iets herstellen of reconstrueren. Het is heel prettig als dat kan", vertelt Paes. Maar deze jaarwisseling lukte dat dus niet bij de 11-jarige jongen. "Helaas niet, soms is het letsel zo uitgebreid dat je het niet kan herstellen."
Oorlog
Na de tragische gebeurtenis plaatste de chirurg van het WKZ een emotioneel bericht op LinkedIn. Daarin vroeg ze zich vertwijfelt af waar al dat vuurwerk goed voor is. "In de verte licht de hemel op en hoor ik harde knallen. Het lijkt wel oorlog. Kan iemand me kan uitleggen waar we mee bezig zijn in ons land?"
Paes staat niet alleen. Uit onderzoek van artsenorganisatie KNMG blijkt dat driekwart van de medici voor een landelijk vuurwerkverbod is. Ook vanuit het Oogziekenhuis in Rotterdam klinkt de roep om te stoppen met consumentenvuurwerk. Een woordvoerder van KNMG: "De risico's zijn simpelweg te groot, het letsel is te ernstig."
Ook Kamerleden, raadsleden en burgemeesters roeren zich. Een lokaal afsteekverbod, zoals in de gemeenten Soest en Utrechtse Heuvelrug, is niet te handhaven, stelt het Genootschap van Burgemeesters. "Landelijk, eenduidig beleid hierop is nodig", zegt Liesbeth Spies, voorzitter van de beroepsvereniging.
Een vuurwerkverbod is volgens het genootschap "alleen effectief als dit voor heel Nederland geldt en er voldoende capaciteit is voor zowel handhaving als voor de afhandeling van zaken en de vervolging van verdachten". "De handhaving begint overigens aan de grens en niet alleen lokaal", meent Spies, die zelf burgemeester is in Alphen aan den Rijn.
Roep tot nationaal verbod
In de provincie Utrecht verliep Oud en Nieuw relatief rustig, al waren er toch weer veel autobranden en werden hulpverleners bekogeld in Driebergen, Zeist, Achterberg en Maarssen.
Burgemeester Sharon Dijksma sprak zich vanavond uit tijdens de nieuwjaarsreceptie in het Spoorwegmuseum. Ze liet weten geschokt te zijn door het nieuws over het jonge vuurwerkslachtoffer in het WKZ.
Ook kwam terug op het al dan niet invoeren van een lokaal verbod. "Ik ben eigenlijk hartstikke voor om dat te organiseren. Maar ik heb ook uitgelegd hoe ingewikkeld het is als je tegelijkertijd nog wel vuurwerk kunt kopen. Dat is moeilijk uit te leggen voor burgers."
Vuurwerk als wapen
Dijksma hoopt dat er snel een nationaal verbod op vuurwerk komt omdat ze denkt dat dit veel effectiever is. Ze verwacht hierover op korte termijn weer in gesprek te gaan met de andere veiligheidsregio's en het kabinet. "Het is niet zo dat je met een landelijk verbod in één klap geen vuurwerk meer zal zien, want we zien dat met name het illegale vuurwerk een heel groot probleem is."
De burgemeester van Utrecht signaleert dat het zware vuurwerk vaak ingezet wordt als wapen. "En zo moet je het ook behandelen. De politiebond heeft vandaag ook opgeroepen om het bezit van illegaal vuurwerk zwaarder te bestraffen en daar ben ik het mee eens."
Burgemeester Dijksma wil landelijk vuurwerkverbod
Moderne manier
De burgemeester van Soest, Rob Metz, vindt dat er ook tijdens de volgende jaarwisseling een vuurwerkverbod moet zijn. Dit jaar koos de gemeente er zelf voor een verbod om vuurwerk af te steken. Metz is van mening dat de traditie niet meer past in zijn gemeente.
Soest vindt dat het nu tijd is dat de landelijke politiek de handschoen oppakt en een landelijk verbod instelt, zodat ook de verkoop van vuurwerk verboden wordt. Metz: "Wat mij betreft is het vuurwerkverbod in Soest de start een zoektocht om een mooie traditie van samenzijn om het nieuwe jaar te vieren op een moderne manier vorm te geven.”