Expert: overlastgevende asielzoekers Utrechts stationsgebied naar locatie 'waar de deur niet opengaat'

    21 december 2022, 06:11 • 3 minuten leestijd

    Politie in actie onder het Bollendak.
    Politie in actie onder het Bollendak. © Politie / Operationeel Expert Utrecht Centrum
    Utrecht - De overlast in het Utrechts stationsgebied kan teruggedrongen worden met een versnelde asielprocedure en intensief toezicht. Dat zegt Kees Loef, die in oktober is aangesteld als nationaal coördinator overlast asielzoekers. Hij bepleit een sober regime, waarbij overlastgevende asielzoekers naar een locatie gaan "waar de deur niet opengaat" en uiteindelijk het land verlaten.
    De langetermijnaanpak werd gisteravond besproken tijdens een raadsinformatiebijeenkomst. Loef lichtte zijn ideeën toe in een korte presentatie voor raadsleden, burgemeester Sharon Dijksma en andere betrokkenen. "Ik wil niemand teleurstellen, maar de aanpak moet strikt repressief zijn", sprak hij. Loef gaf aan de overlastgevers op twee manieren "het leven zuur" te willen maken.

    Het Stationsplein in Utrecht is al ruim een jaar het toneel van overlast door verschillende groepen, onder wie veiligelanders . Dat zijn asielzoekers die geen kans maken om in Nederland te blijven omdat hun land als veilig wordt beschouwd. Na steekincidenten, vechtpartijen, intimidatie, zakkenrollerij en winkeldiefstallen greep de gemeente dit najaar in met een reeks maatregelen, waaronder extra inzet van agenten en handhavers en de mogelijkheid om verblijfsverboden op te kunnen leggen. Ook vroeg Utrecht om hulp van het Rijk bij de aanpak.

    Prioriteit in asielprocedure

    Coördinator Loef sprak in Utrecht over voorrang in de asielprocedure en het realiseren van een zogenoemde 'priority lane' waarbij overlastgevers binnen acht dagen van "intake naar eindbeslissing" gaan. Hij gaf hierbij aan dat de overlastgevers in die ruime week binnen een "sober regime" verkeren. Het betekent volgens hem "dat we een faciliteit aan het creëren zijn waarbij de deur niet opengaat". De beoogde locatie is Almere. "De gemeenteraad van Almere moet nog akkoord gaan", zei Loef.
    Het sobere regime vinden de vaak jonge mannen om wie het gaat niet leuk, vertelde de coördinator op basis van ervaringen uit de al bestaande Handhaving en toezichtlocatie (htl) voor overlastgevende asielzoekers. "De ervaring is zelfs dat meer dan de helft in die acht dagen ervoor kiest de procedure te beëindigen en daarmee het land te verlaten."
    Het sobere regime riep bij verschillende raadsleden vragen op, maar juridisch is het volgens Loef uitgezocht en getoetst. "Anders deden we het niet." Ook benadrukte hij, net als burgemeester Dijksma, dat asielzoekers niet zomaar in het sobere regime in belanden. Het gaat om personen die ernstige overlast hebben veroorzaakt. Loef: "En het gebeurt ook om de integriteit van de asielketen zelf te beschermen, want deze mensen geven dit zo'n slechte naam."
    Ook stipte Loef na vragen aan dat het niet gaat om detentie. "Het is kortdurend en je kan eruit als je wil." Dan moet er dus wel worden gekozen voor het beëindigen van de asielprocedure.

    Heel dicht op de huid zitten

    Een andere methode is gericht op het organiseren van een "nieuw soort toezicht" bij hotspots zoals het Bollendak, waarbij overlastgevers heel dicht op de huid gezeten worden.
    Loef: "Zo worden ze voortdurend geconfronteerd met toezichthouders en zullen ze uiteindelijk besluiten overlastgevend gedrag te staken. Hier zijn we sinds een week of zes mee begonnen in Ter Apel en daar is het nu zo goed als overlastvrij."

    Utrechts model: balans tussen zorg en repressie

    Na de bijdrages van experts, ambtenaren en andere betrokkenen besloot burgemeester Dijksma nog tot een slotwoord. Daarin liet ze weten voor de vervolgaanpak voor een "Utrechts model te zullen kiezen" waarin repressie nooit het enige antwoord is. "Maar wel een sluitstuk waarin we de balans moeten blijven vinden. Dus op een verstandige én humane manier omgang zoeken." Dijksma wil het probleem op een menswaardige manier oplossen.
    Volgens de woordvoerder van de burgemeester zijn gisteravond verschillende denkrichtingen besproken. "In het nieuwe jaar komt het college met een Utrechtse aanpak waarbij een goede balans zal zijn tussen zorg en repressie. Maar de gesprekken daarover lopen dus nog", stelt hij.

    (Politie)onderzoeker Henk Ferwerda nam de onrust in het stationsgebied onder de loep. Hij liet tijdens de bijeenkomst zien dat 60 procent van de overlastgevers van buiten de EU komt. Het gaat veelal om jonge mannen met op papier een Algerijnse nationaliteit. 20 procent van de overlastgevers bestaat uit lokale dak- en thuislozen. 10 procent is lokale jeugd en de overige 10 procent zijn Oost-Europeanen.

    Sfeer nog altijd grimmig bij 'bollendak': het regent boetes, aanhoudingen en gebiedsverboden
    LEES OOK

    Sfeer nog altijd grimmig bij 'bollendak': het regent boetes, aanhoudingen en gebiedsverboden

    Meest gelezen

    Aangespoelde griend aangekomen voor onderzoek bij Universiteit Utrecht: 'Waarom was ze alleen?'

    Aangespoelde griend aangekomen voor onderzoek bij Universiteit Utrecht: 'Waarom was ze alleen?'

    Code geel na nachtelijke sneeuwbuien: meerdere ongelukken door gladheid

    Code geel na nachtelijke sneeuwbuien: meerdere ongelukken door gladheid

    Lokale partij wil dat Utrecht Science Park weer De Uithof gaat heten

    Lokale partij wil dat Utrecht Science Park weer De Uithof gaat heten

    Vanaf zondag meer treinen in de regio Utrecht

    Vanaf zondag meer treinen in de regio Utrecht

    Pessel & Boonen: 'Verbolgen over hoe FC Utrecht met zijn legends omgaat'

    Pessel & Boonen: 'Verbolgen over hoe FC Utrecht met zijn legends omgaat'

    Gesproken nieuws