Ergernis over rattenbestrijding bij Utrechts 'vreetplein': 'Soms is doden enige oplossing'

© Pixabay
Utrecht - Utrecht stopt niet met het doden van ratten bij het Centraal Station en andere plekken, maar zegt in eerste instantie wel altijd vol in te zetten op preventie. Uit een overzicht van de gemeente blijkt dat in twee jaar tijd 44 keer vallen of klemmen zijn geplaatst op 25 verschillende locaties. "In sommige gevallen zijn de omstandigheden zo dat de enige oplossing voor het terugbrengen van de populatie (niet-chemische) bestrijding is", laat het college weten.
De Partij voor de Dieren had om opheldering gevraagd over de aanpak van ratten en duiven in de stad. De fractie vroeg het college direct te stoppen met het doden van ratten nadat de gemeente in oktober twitterde dat de plaagdierenbestrijding was ingeschakeld bij het Centraal Station.
PvdD noemt het stationsplein bij Utrecht Centraal het "(vr)eetplein" en ziet een direct verband tussen de aanwezigheid van ratten en "de grote hoeveelheden fastfoodrestaurants met veel goedkoop voedsel dat wordt weggegooid". Ook het afval op het Smakkelaarsveld en het negeren van het voederverbod voor kippen en andere vogels in het Julianapark leidt volgens de partij tot problemen en de inzet van "ontelbaarbaar veel rattenklemmen".

'Mensen maken er een bende van'

"Het zijn plekken waar ratten als magneten naartoe getrokken worden omdat mensen er zo’n bende van maken", aldus fractievoorzitter Maarten van Heuven. Samen met commissielid Saskia Oskam stelde hij vorige maand een lange reeks schriftelijke vragen aan het college.
Inmiddels zijn de antwoorden binnen. Uitvoerig doet de gemeente uit de doeken hoe het te werk gaat. In het geval van het Stationsplein is dit in samenwerking met de NS. Utrecht is eigenaar van het plein en de NS beheert het in opdracht van de gemeente. In opdracht van de NS beoordeelt een aannemer met regelmaat of er maatregelen nodig zijn om de ratten- en ook duivenoverlast beheersbaar te houden.
De gemeente laat weten dat de externe bestrijder niet direct is ingehuurd. De aanpak van plaagdieren als ratten en duiven gaat volgens een stappenplan. Kern daarvan is het voorkomen van overlast. Dat betekent: het dagelijks reinigen van het plein door zwerfafval te verwijderen en regelmatig de afvalbakken te legen. Verder wordt onder meer ingezet op het aanpakken van schuilplaatsen van de dieren.

In gesprek met NS en Kleppière

"Wij blijven in gesprek met NS over reiniging van het plein en preventie om te voorkomen dat overgegaan moet worden tot bestrijding", laat de gemeente weten. Ook met Klepièrre, de eigenaar van Hoog Catharijne, zal gesproken worden over het belang van het verwijderen van voedselresten. In de horecavergunningen zijn al afspraken opgenomen over het schoonhouden van de terrassen door ondernemers zelf. Ook dit zal nogmaals worden benadrukt.
Als preventie onvoldoende effect heeft, gaat de gemeente over tot het doden van ratten. Dat gebeurt met vallen of klemmen. "Wanneer we over moeten gaan tot bestrijding, kiezen we voor methodes waarbij de dieren zo min mogelijk lijden." Mocht dit nog niet werken en sprake zijn van een hoog volksgezondheidsrisico dan kan gekozen worden voor chemische bestrijding, gif dus. "Omdat het probleem zo groot moet zijn dat de volksgezondheid in het geding komt, komt dit zelden voor", aldus de gemeente.
© ANP

Duiven

Partij voor de Dieren wilde ook weten wat het college doet om te voorkomen dat ook duiven (en andere dieren) gedood worden doordat er voedsel gedumpt wordt onder het Bollendak bij het Stationsplein. De gemeente Utrecht heeft bij de NS de wens aangegeven te stoppen met het afvangen van duiven, maar het heeft niet de bevoegdheid om een verbod op te leggen.

Gedragsverandering voederverbod

Wat betreft de overlast in het Julianapark, stelt het college: "Wij zetten in op het informeren van burgers over de effecten van het voeren van wilde dieren via borden, en handhaven op het voederverbod. In de praktijk zien wij echter dat het handhaven van het voederverbod lastig is en dat het een uitdaging is om gedragsverandering te realiseren."
Van het Smakkelaarsveld heeft de gemeente in tegenstelling tot de PvdD niet het beeld dat er veel ratten zijn of dat er afval gedumpt wordt vanuit het stationsplein. "Het bouwterrein is afgesloten met hekken, maar thuisloze mensen weten het te betreden en te gebruiken het als slaap- of verblijfplaats.. Voor de thuisloze mensen is gelukkig andere opvang gevonden. Wij hebben de afgelopen weken geen signalen ontvangen dat thuisloze mensen het terrein nog gebruiken." Eind november is er overleg om extra schoonmaakinzet te bespreken.
Verder is er de regiegroep plaagdieren die zeker twee keer per jaar samenkomt. Hierin zitten verschillende partijen zoals woningcorporaties, studentenhuisvesting, welzijnsorganisaties, GGD, Universiteit en Hogeschool Utrecht en afdelingen van de gemeente Utrecht. Vanuit de gemeente worden onder meer folders en posters beschikbaar gesteld zodat organisaties mensen kunnen informeren over ratten en preventiemaatregelen. Dit wordt vooral gebruikt door woningcorporaties om hun huurders te informeren. Het promoten van preventie bij bedrijven is geen onderdeel van de aanpak.