Utrechtse musea houden extra toezicht na klimaatacties, maar 'we willen activisten niet onnodig op ideeën brengen'

© ANP
Utrecht - Tomatensoep over Zonnebloemen van Van Gogh in Londen, aardappelpuree richting Les Meules van Monet in Potsdam en vanmiddag kreeg ook Nederland de twijfelachtige primeur van een beklad schilderij: het beroemde Meisje met de parel van Johannes Vermeer werd in het Mauritshuis in Den Haag besmeurd met soep.
Klimaatactivisten bekladden schilderijen van beroemde schilders om aandacht te vragen voor de klimaatcrisis. Uit een rondgang van RTV Utrecht blijkt dat meerdere Utrechtse musea naar aanleiding van de acties een extra oogje in het zeil houden.

Meer surveilleren

"Onze collectiekit staat klaar om de schade te beperken, mocht er iets gebeuren. Ook zijn onze toezichthouders meer aan het surveilleren", zegt beheerder van het Amersfoortse Mondriaanhuis Otto Dekker.
Het Centraal Museum in Utrecht laat weten vanuit veiligheidsoverwegingen geen uitspraken te doen over eventuele extra maatregelen. "We willen de activisten niet onnodig op ideeën brengen."
© RTV Utrecht / Jordi de Jong
Directeur Paul Baltus van stichting Amersfoort in C, een samenwerkingsverband van Museum Flehite, Mondriaanhuis, Kunsthal KAdE en Architectuurcentrum FASadE, zegt dat de culturele instellingen extra waakzaam zijn. "Maar als er iets als zo'n bekladding gebeurt, ben je eigenlijk altijd te laat."
Een algemeen advies om eventuele acties te voorkomen heeft de Museumvereniging niet. "Dat is lastig. Musea zijn verantwoordelijk voor hun eigen beveiliging en doen dit op hun eigen manier. Bij de meeste grote musea is het wel zo geregeld dat mensen hun grote tassen in moeten leveren", laat een woordvoerder van de brancheorganisatie van de musea in Nederland weten.

Schilderijen achter glas

Baltus van stichting Amersfoort in C ziet geen heil in een maatregel zoals het permanent tentoonstellen van schilderijen achter glas. "Dat gaat ten koste van de beleving van kunst. Zeker bij olieverfschilderijen wil je de structuur goed kunnen zien." Bovendien denkt de directeur van het samenwerkingsverband van de Amersfoortse culturele instellingen dat werk dat niet achter glas zit niet zo snel zal worden besmeurd. "Dan volgen er namelijk grote claims. De klimaatactivisten die de beroemde schilderijen hebben beklad hebben niet voor niets voor werk achter glas gekozen."
Volgens de woordvoerder van de Museumvereniging kan ook kunst dat achter glas zit alsnog beschadigd worden. "Er kan vocht achter het glas komen en de lijst wordt vaak beschadigd. Het is ook vrijwel onmogelijk om alles achter glas te plaatsen."

Mauritshuis

In het Mauritshuis in Den Haag zijn vanmiddag drie mensen aangehouden nadat het Meisje met de parel werd beklad. Een van de activisten lijmde zijn hoofd vast aan het schilderij. Volgens de politie zijn ze gearresteerd na "openlijke geweldpleging tegen goederen". Volgens een woordvoerder van het Mauritshuis hebben restauratoren het werk onderzocht, en is het werk niet beschadigd.
De Museumvereniging hoopt dat verdere acties in Nederland uitblijven. "We maken ons zorgen over beschadigingen die door dergelijke acties aan ons cultureel erfgoed kunnen ontstaan. In actie komen voor het klimaat is goed, maar niet op de manier zoals dat nu gebeurt."