Een nieuwe lockdown wekt angst bij bedrijven: 'Het voelt als een stilte voor de storm'

Utrecht - De coronacijfers lopen op: steeds meer mensen komen in het ziekenhuis terecht en het aantal positieve tests stijgt. Maar in een tijd van inflatie, personeelstekort en andere economische problematiek zitten bedrijven niet te wachten op een mogelijke lockdown. Voor veel ondernemingen zou het de genadeklap kunnen zijn voor hun bestaan. "Over het mentale stukje maak ik me geen zorgen. Het zal de combinatie met het financiële worden waardoor het niet meer gaat lukken", vertelt Tessa van der Meer van Circus Gran Casino in Leusden.
Stilte voor de storm
Het casino in Leusden is nog maar net hersteld van de vorige lockdowns, maar nu is het dus de vraag of er nog een komt dit najaar. Het casino houdt zijn adem in, zegt Van der Meer: "Het voelt als een stilte voor de storm. Je weet dat er wat aan zit te komen, maar je weet alleen niet wanneer. Wanneer gaat de bom vallen?"
Bovendien heeft de onderneming andere zorgen na de twee eerdere lockdowns: "In juni 2021 mochten we weer open, maar toen bleek dat het team dat we wilden behouden er niet meer was. Dat was een heel bittere pil. Medewerkers waren dus het eerste probleem." Net als veel andere ondernemingen, kampt het Circus Gran Casino ook met de krappe arbeidsmarkt. "Nu hebben we een kleine buffer, maar we blijven zoeken. Er moeten er namelijk niet twee ziek worden en er moeten ook geen calamiteiten voor komen. Daarin merk je dat het wel lastig is."
Daarnaast ziet het casino de omzet dalen door de inflatie. Van der Meer: "Onze bezoekers hebben minder te besteden. Ze geven aan keuzes te moeten maken. Waar ze normaal met twintig euro speelden, spelen ze nu met tien euro."
Geen 'mentale schapruimte'
Ondernemersvereniging VNO-NCW Midden vindt dat de zorgen van ondernemers aangekaart moeten worden. "Het is goed dat er aandacht voor komt, want het wordt onderschat. Het hele bedrijfsleven heeft namelijk nogal last van andere economische plagen. De mentale schapruimte zit vol", vertelt directeur Karel Heijink.
De voorzitter houdt ondanks alles wel hoop voor het najaar: "Ik hoop dat het virus op griep gaat lijken. Dan heb je nog wel met uitval te maken, maar bij een normale griepaanval heb je dat ook. Maar we weten het domweg niet."
Koffiedik kijken
Of het daadwerkelijk tot een nieuwe lockdown gaat komen is niet te zeggen volgens het RIVM. OMT-lid en RIVM-woordvoerder Harald Wychgel licht toe: "Het is koffiedik kijken. De stijging was wel te verwachten. Wat je ziet is dat we in een najaarsgolf zitten, maar hoe hoog die gaat worden? Dat is afwachten."
Die najaarsgolf is nog maar net begonnen, maar de stijgingen zijn goed zichtbaar. Tussen 11 en 18 oktober testten 22.688 mensen positief, dat zijn ongeveer 121 per 100.000 inwoners die positief testten in een week tijd. Het aantal ziekenhuisopnames lag in diezelfde week op 677. In de eerste week van september was dat nog anders. Toen testten er 7.594 mensen positief, dat zijn ongeveer 43 per 100.000 inwoners die positief testten in een week tijd. Het aantal ziekenhuisopnames lag in diezelfde week op 352.
Ook het aantal mensen dat melding maakt van covid-19-achtige klachten stijgt. Op de onderstaande kaart is goed te zien dat het griepseizoen ook begint.
Steun of geen steun?
Niet alleen casino's hebben last van de economische problemen, andere bedrijfstakken hebben dat ook. Een voorbeeld is het openbaar vervoer. Zo heeft busvervoerder Syntus Utrecht de dienstregeling preventief afgeschaald in de provincie vanwege personeelstekort. "In Almere zijn we net opgeschaald omdat we dachten dat het kon, maar nu zien we dat het aantal besmettingen oploopt. Daarom moeten we daar weer afschalen. In Utrecht zijn we al afgeschaald. Hier hebben we al meer last van het personeelstekort en hebben we daarom een zekerheid ingebouwd om rituitval te voorkomen", vertelt Lotte Hendriksen van moederbedrijf Keolis.
In tegenstelling tot het casino in Leusden en veel andere bedrijven, krijgt de vervoerder nog steun vanuit de overheid. Hendriksen: "We krijgen nog wel steun vanuit de Beschikbaarheidsvergoeding Openbaar Vervoer. Dat krijgen we omdat de reizigersaantallen drastisch zijn gezakt tijdens corona. We zijn nog steeds niet terug op het oude niveau. We hebben daardoor gewoon minder inkomsten."
Uit de sectorplannen van het ministerie blijkt dat veel ondernemers geen aanspraak meer kunnen doen op steunmaatregelen. Die zijn namelijk gesloten. Het casino waar Van der Meer werkt zit dus ook in die situatie. Van der Meer: "Als we dicht moeten, dan moeten we dicht. Dan is het nog maar de vraag hoe lang we uit eigen middelen kunnen overleven. Als je keer op keer te maken krijgt met een crisis wordt dat wel moeilijker. Gaan we in de toekomst dan nog hulp krijgen?"