De energierekening loopt steeds verder op: 'Ik reken erop dat het rijk snel met geruststellende maatregelen komt'

Utrecht - Gas- en energie wordt zo duur dat grote groepen mensen in de problemen komen. Sanne Akkerboom, universitair docent regulering en Governance van de Energietransitie aan de Universiteit Utrecht, hoopt dat het kabinet eind augustus met geruststellende maatregelen komt. Naast de energierekening lopen de prijzen van bijvoorbeeld levensmiddelen en kleding ook flink op. Financieel coach Carolien Vos van Budgetbuddy vertelt hoe je slim kunt besparen.
Uit cijfers die Nieuwsuur opvroeg bij een energievergelijkingswebsite blijkt dat een gemiddeld huishouden dat zijn energiecontract moet vernieuwen zo'n 3700 euro per jaar extra kwijt is ten opzichte van vorig jaar. Akkerboom vindt dit niet normaal. "Niet iedereen heeft zomaar zo'n bedrag extra over per jaar. De prijzen zijn in een paar maanden extreem gestegen, daar heb je je ook niet op kunnen voorbereiden. Normaal gesproken zeggen wij dat de tarieven voor energie redelijk moeten zijn en ik denk dat we daar heel ver voorbij zijn."
Volgens Akkerboom kan de gemeente hier iets aan doen. "Minder energie gebruiken helpt het meest. Daarom kunnen gemeenten bijvoorbeeld coaches inzetten om mensen te informeren over hoe je energie bespaart. Ook kan de gemeente korting bieden op de energierekening, met directe toeslagen of kortingspassen zoals in Utrecht." En wat moet Den Haag doen? "Het ligt het meest voor de hand om geld te reserveren voor de huishoudens die dit echt nodig hebben. Dit gaat denk ik niet langer alleen om de lage inkomens, maar ook om mensen die hier net boven zitten. Vorig jaar kregen mensen een paar honderd euro extra. Nu de energierekening zover oploopt moet je aan veel meer denken, zoals directe toeslagen of belastingvermindering." Akkerboom vindt dat het kabinet na het zomerreces snel in actie moet komen. "Ik reken erop dat het Rijk eind augustus met geruststellende maatregelen komt."
Stijgende prijzen
Ondertussen stijgt niet alleen de energierekening, maar lopen ook de prijzen van boodschappen en uitjes de spuigaten uit. Daarom doen veel mensen noodgedwongen een stap terug in hun uitgavenpatroon. Hoe kun je dit nu het beste aanpakken? Financieel coach Carolien Vos geeft tips. "De kleine uitgaven zijn een grote valkuil. Een grotere uitgave zoals een dagje pretpark is vaak een bewuste keuze, maar neem je dan bijvoorbeeld je eigen broodjes mee of ga je een patatje en ijsje halen? Je hebt vaak niet in de gaten dat zulke uitgaven enorm kunnen oplopen." Vos raadt verder aan om te kijken wat er wél kan in plaats van wat er niet kan. "Het klinkt heel simpel, maar dit is soms een eyeopener. In plaats van naar een pretpark of het zwembad kun je bijvoorbeeld ook gaan picknicken en wat extra's meenemen. Dit is nog steeds vele malen goedkoper dan uit eten gaan. En het gaat toch vooral om de beleving en ervaring."
Binnenkort komt de uitverkoop eraan. Kun je daar nu je voordeel mee doen? "Dat kan zeker. Je moet het wel slim aanpakken. Koop geen dingen die je niet nodig hebt. Bedenk van tevoren wat nu in de uitverkoop is en je straks nodig hebt. Nu is het bijvoorbeeld de tijd om te kijken naar de tuinartikelen. En het is handig om de kerstversiering net na de kerst te kopen."
Lage inkomens
Deze tips zijn voornamelijk toegespitst op de middenklasse, die volgens Vos tussen wal en schip valt. "Je komt dan namelijk net niet in aanmerking voor toeslagen en subsidies." Heeft Vos ook nog tips voor mensen die het écht moeilijk hebben en niet meer weten waar ze nog op kunnen bezuinigen? "Dat vind ik echt een lastige. Ik weet het oprecht niet zo goed. Ik hoop dat het voor deze mensen niet uitzichtloos voelt." Volgens Vos kun je voor goede tips en adviezen bijvoorbeeld terecht bij het Nibud.
Volgens Vos zouden financiële problemen makkelijker besproken moeten worden. "Nu ligt er best een taboe op. Zo komt het bijvoorbeeld voor dat iemand een verjaardag mijdt omdat een cadeautje te duur is. Terwijl het in dit geval gaat om een vriendschap, en niet om wat je meebrengt. Maak dit bespreekbaar en vraag door. En kijk bijvoorbeeld eens in je omgeving wie er financiële problemen zou kunnen hebben. Dat kan namelijk erg eenzaam zijn."