Onduidelijk of achterstanden worden ingehaald door statushouders voorrang te geven op Utrechtse woningen
Utrecht - Vanaf 1 augustus worden zes weken lang bijna alle vrijgekomen sociale huurwoningen (90 procent) in Utrecht toegewezen aan statushouders. De Utrechtse gemeente moet dit jaar 650 statushouders huisvesten, maar hoeveel statushouders er ongeveer een woning krijgen is niet duidelijk. Daardoor is het ook onzeker of Utrecht, dat erg achterloopt in het toewijzen van woningen aan statushouders, vanaf half september weer op schema ligt.
Dat laat het college van burgemeester en wethouders weten in antwoord op vragen van de gemeenteraad.
Toch zullen de komende tijd niet alle woningen naar statushouders gaan, ongeveer 10 procent van de vrijgekomen huizen zal alsnog worden toegewezen aan woningzoekenden op de urgentielijst. Na die periode zal de verdeling weer worden als voorheen, waarbij 30 procent naar bijzondere en kwetsbare woningzoekenden (inclusief statushouders) gaat en 70 procent naar reguliere woningzoekenden.
Op 13 juli maakte het college van Utrecht bekend dat vanaf 1 augustus, gedurende zes weken, vrijwel alle beschikbare sociale huurwoningen ter beschikking worden gesteld aan statushouders. Dat zijn asielzoekers wiens aanvraag is goedgekeurd en die dus voorlopig in Nederland mogen blijven. Door met spoed statushouders een plek te geven ontstaat er verderop in de asielketen ruimte, en die is hard nodig omdat de opvang in Ter Apel regelmatig uitpuilt. Asielzoekers zijn daardoor soms gedwongen de nacht op de plastic stoeltje door te brengen of moeten zelfs buiten slapen.
Verwachting sociale huurwoningen
Door de achterstand hebben 215 statushouders van de 650 statushouders nog geen woning. Daarnaast moeten er in de periode juli-december nog 275 statushouders een woning toegewezen krijgen, wat betekent dat de gemeente dit jaar nog aan 490 statushouders een woning moet toewijzen.
De gemeente verwacht dat er dit jaar 2200 sociale huurwoningen vrijkomen, dat komt neer op 42 woningen per week. Met die voorspelling zullen er dit jaar nog 924 sociale huurwoningen vrijkomen.
Het college hoopt met de 6 weken durende aanpak al 'een substantieel deel' van deze statushouders een woning toegewezen krijgt. Hoeveel statushouders in die zes weken een woning in Utrecht krijgt toegewezen is nog onduidelijk. Het college geeft geen antwoord op die vraag. Ook wordt niet gezegd in hoeverre de achterstand kan worden ingehaald. Volgens het college hangt dit af van het type woningen dat beschikbaar is. Daarbij speelt ook de gezinssamenstelling van de statushouders mee.
Flexwoningen versneld plaatsen
"Het doel is om zoveel mogelijk van de 490 statushouders in zes weken vanaf 1 augustus aan een sociale huurwoning te helpen", schrijft het college. Om die achterstand terug te dringen zal de gemeente tijdelijk sociale huurwoningen, zogenoemde flexwoningen, versneld toevoegen. In 2023, 2024 en 2025 zullen er volgens planning 2500 flexwoningen worden gebouwd.
Het college verwacht dat de eerste tijdelijk woningen op de Pagelaan komen (280 adressen) en op het Befu-terrein (180 woningen) in Hoograven. Daarnaast heeft Utrecht het voornemen om flexwoningen te bouwen op De Wetering (200-400 woningen), dat plan wordt nog uitgewerkt. De tijdelijke woningen die gepland staan voor 2024 en 2025 worden vermoedelijk op meerdere grootschalige locaties geplaatst.
Kritiek Utrechtse raad
Nadat de gemeente Utrecht de aanpak om zoveel mogelijk statushouders te huisvesten bekendmaakte, zorgde dit voor veel verdeeldheid in de raad. De PVV was woedend, maar daar tegenover stond D66 en PvdA die voorzichtig positief waren, al plaatsen ook zij kritische kanttekeningen. Wel waren de meeste partijen het eens over het ongelukkige moment waarop de wethouders het plan bekendmaakten; tijdens het zomerreces.
Het college liet weten dat ze er soms niet aan ontkomen om spoedeisende informatie in het reces te delen. "Zowel internationaal als nationaal is de dynamiek rondom het thema vluchtelingen en statushouders groot en er spelen zaken die vragen om snel handelen ten tijde van deze crisis", schrijft het college. Volgens de gemeente kon de raad pas geïnformeerd worden na overleg met andere woningzoekenden (cliënten- en huurdersorganisaties), woningcorporaties, het COA en Vluchtelingenwerk. Daarnaast moest er ook een bevestiging van het Rijk komen van de afspraken over het Befu-terrein.
