Willem wil een darkroom openen in Utrecht, maar dat blijkt niet eenvoudig: 'Gemeente lijkt een beetje preuts'

De Utrechtse club Basis is een van de locaties waar Willem een feest wil organiseren.
De Utrechtse club Basis is een van de locaties waar Willem een feest wil organiseren. © ANP
Utrecht - Het mag wel wat spannender in de Utrechtse gayscene volgens een Utrechtse ondernemer. Hij zou graag feesten organiseren met een darkroom, een verduisterde ruimte waar bezoekers seksuele handelingen kunnen verrichten. En uiteindelijk wil hij ook een bar, club of sauna openen waar seksualiteit openlijk gevierd wordt. De gemeente leek in eerste instantie welwillend, maar regels over vergunningen staan de plannen tot nu toe in de weg.
Willem* kan een glimlach niet onderdrukken. Het is de spanning, zegt hij. Het idee dát het kan. De seksuele vrijheid, de broeierige sfeer. Een betekenisvolle blik op de dansvloer. Zoenen. En als je verder wil, dan ga je naar de darkroom. "En daarna weer terug naar de dansvloer om verder te dansen."
Zo'n feest mist Utrecht in de ogen van Willem. Hij vertelt over zijn plannen in een koffietent van bevriende ondernemers. De it-ondernemer met horeca-achtergrond zit ontspannen achter z'n laptop. Koraalrode polo, hippe bril met een metalen montuur, donker haar met plukken grijs.

Slapende honden

Veel Utrechtse gays trekken naar andere grote steden voor feesten vertelt hij. Naar Brussel, Berlijn of Antwerpen. En Amsterdam natuurlijk waar Spielraum, Liquid Kiddy en andere feesten gemeengoed zijn. De meeste bezoekers komen om te dansen op goede techno, vertelt Willem. Maar seksualiteit is nou eenmaal meer aanwezig dan bij 'normale hetero' feesten. "De seksuele sfeer maakt het heel leuk, de vibe dat seks plaats kan vinden is alleen al spannend."
Willem belde de gemeente Utrecht, of hij tijdens een feest dat hij wilde organiseren in Club BASIS aan de Oudegracht een darkroom zou mogen maken. In eerste instantie zei een ambtenaar dat het geen probleem zou zijn. Toen hij die verklaring zwart op wit vroeg, kreeg hij nul op het rekest. "Blijkbaar heb ik wat slapende honden wakker gemaakt en gingen zij in de ankers."

Club of seksinrichting?

"Utrecht zet deuren wijd open voor horeca met darkroom", kopte de krant afgelopen oktober na vragen van GroenLinks. Toch heeft Willem nog geen feest georganiseerd, of horecatent geopend. De gemeente wil namelijk best instemmen met een darkroom en ziet dat zelfs als een gewenste uitbreiding van het aanbod in de stad, maar dan moet de ondernemer wel een vergunning voor een seksinrichting aanvragen. Dezelfde vergunning die bordelen, seksbioscopen en erotische massagesalons hebben.
En dat is nou net wat Willem niet wil. Een vergunning voor een seksinrichting heeft namelijk wat nadelen. Een eenmalig feest in een bestaande club met horecavergunning valt bijvoorbeeld af, een pand in het centrum kan je vergeten, banken willen niet samenwerken, personeel moet ouder zijn dan 21 jaar. "En het grote bezwaar is het labeltje", zegt Willem. Op termijn wil hij een cocktailbar, club of sauna openen. "Dat je dan nog steeds gezien wordt als een seksclub, terwijl je bijvoorbeeld gewoon een technoclub bent met een darkroom."

Niet de eerste darkroom

De darkroom is geen nieuw fenomeen in Utrecht. Feibe Zweers is eigenaar van de Utrechtse LGBT+ bar Bodytalk en hij had '10 tot 15 jaar geleden' een darkroom, of donkere kamer in de kelder zoals Zweers het zelf noemt. "Dat was altijd wel een groot succes moet ik zeggen, daar hielden we ook schuimfeesten."

Toen de datingsites en -apps in opkomst kwamen, raakte de klad er in. Niet alleen de darkroom in de kelder, ook in de bar boven werd het rustiger. Zweers besloot het roer om te gooien en maakte van Bodytalk een bar waar iedereen zich thuis voelt, niet alleen maar mannen. Daar paste de donkere kamer in de kelder ook niet meer bij.

Zweers vraagt zich af of er voor feesten met een darkroom een grote markt is in de stad. "Maar wat Utrecht wel mist is een gaysauna, dat zou wel een aanvulling zijn, een goede en professionele. Zo'n sauna is een hele belevenis."

De gemeente redeneert dat bezoekers van een locatie met een darkroom betalen om seks te hebben, dat maakt zo'n plek een seksinrichting. Willem ziet het juist andersom. Je gaat naar een club, sauna of bar voor een gezellige avond. En wie weet wat er dan kan gebeuren.
In Amsterdam kan het wel, daar valt een darkroom niet onder de vergunning voor een seksinrichting. Willem noemt Rapido als voorbeeld, drie keer per jaar in Paradiso. Duizenden mensen in de grote zaal, dansend op techno. De balkons zijn ingericht als darkroom. "Op de balustrade doen dan zo'n honderd mensen hele andere handelingen. Dat maakt van Paradiso nog geen seksclub."

'Een beetje preuts'

Eens per jaar is het mogelijk om de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) te wijzigen. Het stadsbestuur van Utrecht heeft wel een wijzigingsvoorstel gedaan om darkrooms makkelijker een vergunning te geven, maar nog steeds als seksinrichting. De Utrechtse fractie voor GroenLinks onderzoekt de mogelijkheid om een amendement in te dienen om de situatie in Utrecht gelijk te stellen aan die in Amsterdam. "Het belangrijkste punt is dat je wilt dat een darkroom niet als seksinrichting wordt onderkend", zegt raadslid Fred Dekkers die eerder ook vragen stelde over het onderwerp.
"Misschien had ik wel gewoon moeten starten en zien waar het schip zou stranden", zegt Willem. Maar hij wil de regels volgen en niet al zijn investeringen kwijtraken als het toch niet blijkt te kunnen. "Utrecht lijkt de deur toch een beetje dicht te trekken. En dat vind ik een beetje preuts voor een stad die pronkt met een diversiteitsbeleid en een regenboogagenda."

*De naam Willem is op verzoek van de geïnterviewde gefingeerd. Zijn echte naam is bekend bij de redactie.