Primeur voor Sportcampus Leidsche Rijn: energieneutraal én van 't gas af met 'waterbatterijen'

Het werkt als volgt. Naast de campus, die het Leidsche Rijn College en een sporthal huisvest, worden op vijf meter diepte drie grote waterreservoirs aangelegd. Twee ervan dienen als seizoensopslag, de derde als noodvoorziening. Een reservoir met koud water levert het gebouw verkoeling in de zomer, waarna het opgewarmde water het warme reservoir instroomt. Samen met driehonderd zonnecollectoren en zevenhonderd zonnepanelen op het dak wordt het water verder opgewarmd tot maximaal 95 graden.

De warme opslag is dan 'opgeladen' en klaar voor gebruik in de koude maanden van het jaar. Het warme water stroomt het gebouw weer in, waarna het zijn warmte aan de omgeving afgeeft en koeler terug de grond in gaat. Een derde reservoir aan de andere kant van het gebouw wordt gebruikt als noodreservoir en om zelf koude te maken. "Deze zogeheten warmte-koude-opslag heb ik op deze schaal nog nergens anders gezien", stelt Utrechts wethouder Eelco Eerenberg (D66).

Warmte-koude-opslag is als techniek niet onbekend, maar een bestaand gebouw met een grootte van drie voetbalvelden op deze manier energieneutraal en van het gas af krijgen, is voor de gemeente reden voor een feestje. De aanwezigen krijgen vandaag allemaal een stuk taart en de wethouder doopt het aluminium fundament van het bassin door er een emmer water overheen te gooien.

"Alles wat je kunt doen uiteindelijk om niet alleen maar thuis die zonnepanelen op je dak te leggen maar ook dat nog eens in het groot te kunnen doen op deze manier, is natuurlijk een fantastisch mooie uitdaging", aldus rector Eric Hordijk. Een dak vol zonnepanelen alleen was voor dit gebouw namelijk niet de oplossing.

Toen de gemeente een aantal jaar geleden samen met de school besloot dat het gebouw energieneutraal moest worden, bleek dat er zoveel zonnepanelen nodig zouden zijn dat het stroomnetwerk overbelast zou raken. Er moest een andere oplossing komen, en die werd gevonden in het gebruik van deze waterbuffers die de functie van een soort accu krijgen.

In het gebouw zelf wordt daarnaast gebruikgemaakt van een Smart Building-platform. Dat systeem moet het energieverbruik optimaliseren door verschillende trends, gedrag en weersinvloeden te analyseren. "Het wordt nog ingeregeld, maar om het helemaal optimaal te krijgen, heb je nog maximaal anderhalf jaar nodig", aldus Hordijk.

De aanleg van de 'waterbatterijen' is nu begonnen; het systeem moet vanaf komend schooljaar in september in gebruik genomen worden. Toch ziet wethouder Eerenberg nu al veel potentie. "Het zal echt niet overal kunnen", stelt hij. "Maar we gaan hier laten zien dat je een gebouw van drie voetbalvelden en 1700 leerlingen met deze techniek energieneutraal kunt maken. En als het werkt, kan het zeker ook op andere plekken."