Mariken Heitman over winnen Libris Literatuur Prijs: 'Ik ben er nog steeds stil van'

Utrecht - Mariken Heitman won drie weken geleden de Libris Literatuur Prijs met haar boek Wormmaan. Een totale verrassing volgens de schrijfster en bioloog, die naast haar gewone werk als moestuindocent achter haar computer aan het verhaal werkte.
Wormmaan is niet het debuut van de 39-jarige Heitman. In 2019 kwam De wateraap van haar hand op de markt. Dit werd redelijk ontvangen, maar bij het grote publiek was Heitman nog een onbekende.Vanuit Stadsboerderij Eilandstede in Utrecht vertelt ze over de prestigieuze literaire prijs.
De jury sprak van een 'groot intellect, literair meesterschap'. "Ik ben er nog steeds stil van", reageert Heitman. "Leuk dat de jury heeft opgepikt wat ik over wilde brengen. Mooier kun je het als schrijfster niet hebben."
'Vormingskracht'
Drie jaar lang is Heitman bezig geweest aan het boek. Of het aan zou slaan, wist ze in het begin niet. "Het is eigenlijk een heel gek project. Je doet het vooral voor jezelf, omdat je vindt dat je het verhaal dat in je leeft op wilt schrijven. En vervolgens hoop je dat het gelezen wordt."
In Wormmaan stelt Heitman aan de orde dat we als mensen een grote invloed hebben op elkaar en de omgeving. "Dat zien we soms niet, of we vergeten dat we die vormingskracht hebben. Dat is toch wel een beetje de kerngedachte van mijn verhaal."
De oererwt
In het boek speelt de erwt een grote rol. De hoofdpersoon, een zaadveredelaar, wil de erwt terugbrengen in zijn oorspronkelijke staat en niet kweken tot een steeds zoetere erwt die zoveel mogelijk produceert. "Ze wil een soort oererwt kweken. En in het boek beschrijf ik hoe we gewassen vormen en trek ik een parallel met hoe we de maatschappij, met sociale regels, inrichten."
Als schrijfster is Heitman vooral benieuwd hoe iemand geweest zou zijn als die regels er niet waren geweest. "Het is een ingewikkeld thema, maar ik denk dat ik door het beeld met de erwt er nieuw licht op heb geworpen."
Daarnaast is Wormmaan ook een persoonlijk boek voor de schrijfster. "In mijn leven is dit ook wel een thema, bijvoorbeeld door mijn voorkomen. Mensen weten niet altijd of ik een man of een vrouw ben als ze me zien, dat schept verwarring." Dit zette Heitman aan het denken. "Zelf ben ik hierover niet in de war, maar ik vind het wel interessant om te merken dat dit wel bij andere mensen wel verwarring veroorzaakt. Soms kan het ook irritatie of gêne opwekken en dat vind ik eigenlijk nog interessanter."
Schrijfplannen
Heitman is nog lang niet klaar met schrijven en hoopt snel weer achter haar computer te gaan zitten. "Ik kijk er ontzettend naar uit om aan een nieuw boek te beginnen. Ik speel al wel met bepaalde gedachtes over een nieuw thema, maar daar ben ik nog niet helemaal over uit."
De komende tijd gaat Mariken Heitman het land door. Op zondag 12 juni is ze vanaf 15.00 uur te zien in de Utrechtse Boekhandel Broese, waar ze haar boek Wormmaan signeert.