Utrechter overleed toen hij na lachgasgebruik doordraaide en door vrienden in bedwang werd gehouden, zijn zij schuldig?

Volgens OM hebben de twee verdachten Jacky zeven minuten lang in bedwang gehouden door met kracht zijn hoofd en lichaam te omklemmen, terwijl hij op zijn buik op een bed lag. Door de druk die werd uitgeoefend op zijn nek, schouders en rug zou hij fatale verwondingen hebben opgelopen. Hij overleed door zuurstofgebrek als gevolg van mechanische asphyxatie, zegt de deskundige van het OM.

Morgen, 24 mei, is het precies twee jaar geleden dat de Utrechtse politie werd gebeld door een bewoner van een huis aan de Vulcanusdreef in Overvecht. Een feestje bij hem thuis was volledig uit de hand gelopen, vertelde hij. Volgens de bewoner was een vriend van hem volledig door het lint aan het gaan en moest hij in bedwang worden gehouden. Die vriend bleek later het slachtoffer Jacky te zijn.

Toen de agenten binnen werden gelaten, zagen zij in de huiskamer een meisje op de bank zitten. In de slaapkamer lag een man overdwars op bed, met zijn hoofd over de bedrand, richting het raam. Hij werd door de twee verdachten M. en Y. vastgehouden bij zijn bovenlichaam en benen. "Jacky blijf rustig liggen, ik ga je loslaten", zei een van hen toen een agent de slaapkamer binnenkwam.

De man bleef roerloos liggen. Hij gaf geen teken van leven meer en was helemaal slap, verklaarde de agent later. De politieman probeerde samen met verdachte Van D. om Vermeulen te reanimeren, maar dat mocht niet meer baten.

Jacky zou al niet nuchter meer zijn toen hij aankwam bij het huis van zijn vriend: hij had een tankje lachgas en een fles sterke drank bij zich. Volgens een getuige had hij kort daarvoor al vijf baco's gedronken. Hij zou in het huis aan de Vulcanusdreef vervolgens ook nog tien tot vijftien ballonnetjes hebben ingeademd. Er zou ruzie zijn ontstaan nadat het meisje dat ook in de woning aanwezig was had geweigerd met Jacky te zoenen. Het meisje zegt dat zij hem nog nooit eerder had ontmoet.

De betrokkenen zeggen dat Vermeulen Y. aanviel en niet wilde stoppen. Hij zou Y. bij de keel hebben gepakt en een kopstoot hebben gegeven. Die vluchtte naar de slaapkamer. Van D. zou Jacky duidelijk hebben gemaakt dat hij beter naar huis kon gaan, maar die zou de slaapkamer zijn ingestormd om Y. opnieuw te lijf te gaan. De politie zou zijn gebeld terwijl M. en Y. na een worsteling Jacky op het bed in bedwang hielden.

De verdachten zeggen dat zij geen geweld op hun vriend hebben uitgeoefend. Zij zouden niet overdreven veel kracht hebben gebruikt toen ze hem onder controle hielden Terwijl Van D. het bovenlichaam vasthield zou De J. de benen hebben vastgehouden. Toen hij rustiger werd, dachten ze dat hij eindelijk kalmeerde.

"Als Jacky boos is, kan het zwart voor zijn ogen worden", zegt de bewoner van het huis over zijn vriend. Uit de verklaringen van de betrokkenen en anderen is op te maken dat het slachtoffer regelmatig door het lint ging in het uitgaansleven. Volgens Van D. probeerden zij hem dan tegen zichzelf te beschermen door hem weg te sturen, maar lukte dat niet altijd.

De twee verdachten zijn niet eerder in aanraking geweest met justitie. Beroepsmilitair Van D. kwam in uniform met veel onderscheidingen naar de rechtbank. Hij is een voorbeeldig militair en leidinggevende, zeggen ze bij defensie. De dood van Jacky heeft ook op de twee verdachten een grote impact gehad.

Zij hebben een vriend verloren en kregen na de uitvaart te maken met ernstige bedreigingen toen via social media het gerucht rondging dat zij Jacky met opzet van het leven zouden hebben beroofd. Jacky was in brede kring geliefd. Dat bleek onder meer toen tijdens zijn uitvaart bij stadion Galgenwaard mensen massaal een laatste groet aan hem brachten.

"Ik leefde als een kluizenaar, heb elke openbare plek gemeden. Ik durfde niet eens meer over straat", zei De J. emotioneel in de rechtszaal. "Jij hebt dit gewild, jij hebt dit bedoeld", zou tegen hem zijn gezegd. Ook verdachte Van D. kreeg beschuldigingen naar zijn hoofd en werd lastiggevallen op straat. "Jullie hebben hem vermoord" zei iemand op straat tegen hem. Hij bleef uiteindelijk een jaar lang weg uit zijn eigen stad.

Over de precieze doodsoorzaak verschillen de betrokken partijen nogal van mening. Uit een reconstructie van de fatale gebeurtenissen in de woning bleek dat er niet veel kracht voor nodig is om iemand op een bed in buikligging in bedwang te houden en dat dit al snel zorgt voor ademhalingsproblemen.

Veelvuldig gebruik van lachgas kan psychische problemen veroorzaken, maar volgens de deskundige van het OM is er geen relatie aangetoond met het overlijden van het slachtoffer. De verdediging heeft daarop een eigen deskundige geraadpleegd, die zegt dat de invloed van lachgas wel degelijk een rol kan hebben gespeeld bij het overlijden.

De nabestaanden hebben op hun beurt weer een andere deskundige laten kijken naar kneuzingen aan de hals van het slachtoffer. Zij denken dat de verdachten mogelijk een fatale nekklem hebben toegepast. Al wijst volgens de deskundige van het OM het letsel daar niet op. De nabestaanden eisen dat verdachten de kosten voor de contra-expertise vergoeden en willen daarnaast ook nog vergoeding voor het verlies.

Morgen wordt de rechtszaak vervolgd met het requisitoir van de officieren van justitie. Zij leggen dan uit hoe het OM tegen de zaak aankijkt en komen met een strafeis. Daar houden de advocaten van de verdachten hun pleidooi. De nabestaanden zullen daarna pas hun spreekrecht uitoefenen. Nadat de officieren van justitie en de verdediging op elkaar hebben gereageerd, krijgen de verdachten zelf het laatste woord.