Utrechtse huisartsen luiden noodklok over vele extra taken, maar: 'We hebben het mooiste vak van de wereld'
UTRECHT - Huisartsenorganisaties houden op 1 juli een manifestatie op het Malieveld in Den Haag om te protesteren tegen de vele extra taken die de artsen op hun bordje krijgen. Volgens de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) in Utrecht is de grens bereikt van wat de huisartsenzorg aankan. "Huisartsen kunnen de gaten in andere sectoren niet blijven dichten. De druk loopt nu zover op dat sommige huisartsen zeggen: 'ik stop ermee'. Dat is heel zorgelijk", zegt een woordvoerder van de LHV.
Huisarts Bernard Leenstra uit Utrecht stopt er nog niet mee, maar hij heeft het wel druk. Heel druk. "Denk bijvoorbeeld aan hartfilmpjes maken of longonderzoeken. Dat is op zich helemaal geen verkeerde ontwikkeling" zegt hij. "Alleen, we hebben (blijkt nu) gewoon te weinig huisartsen om dit allemaal te doen. Ook omdat we allemaal ouder worden en dus meer (huisartsen-)zorg nodig hebben per persoon."
Collega Marnix van der Leest heeft een praktijk in Leusden en ook daar is het druk, heel druk. "Met name de administratieve taken zijn enorm toegenomen. Daarnaast is het takenpakket van de huisarts toegenomen, van kleine verrichtingen tot begeleiding van complexe chronische zorgtrajecten. Tot slot hebben we veel last van wachtlijstproblemen elders in de zorg, met name in de GGZ. Dat zorgt ervoor dat huisartsen steeds vaker mensen zien ter overbrugging."
Andere taken waar de Utrechtse huisartsen extra druk mee zijn:
- Organisaties of werkgevers willen steeds meer ‘medische verklaringen’ hebben. Voor van alles en nog wat. Pietje moet voor school een ADHD verklaring, Jantje moet een verklaring dat zijn knie is geblesseerd en daarom op de golfclub een golfkarretje mag en ook de politie en gemeenten komen steeds vaker bij ons voor allerlei verklaringen. Maar wij huisartsen mogen helemaal geen verklaring tekenen. Maar dat uitleggen kost ontzettend veel tijd.
- Patiënten komen sneller naar de huisarts en willen meer. Omdat we ook meer kunnen. Alleen dat we het kunnen wil ook niet zeggen dat we het willen. Bijvoorbeeld, mee-eters (milium, medische term) laten weghalen bij de huisarts omdat je het niet mooi vindt. Ja dat kan wel, maar dat moeten we niet willen. Dat zet de normale huisartsenzorg onder druk.
- Er is tekort aan ondersteunend personeel zoals assistenten en praktijkondersteuners. Dat kost ons huisartsen extra tijd. Zij zij onmisbaar in de huisartspraktijk.
Druk, drukker, drukst
Om goed om te kunnen gaan met de drukte is het flink doorwerken. In Leusden is het bij de praktijk van huisarts Van der Leest nog te behappen. "Doordat we een groot en flexibel team hebben, redden we ons wel, maar soms is het aanpoten", zegt hij. "Belangrijk hierin is dat wij op dit moment geen personeelstekorten hebben, dat is bij veel praktijken een groot probleem. Ook hebben wij geen huisvestingsprobleem, waar anderen ook mee worstelen. Maar toch is het werken bij ons ook erg intensief. Maar gelukkig nog steeds lonend."
Ook huisarts Leenstra wil benadrukken dat het ondanks de drukte nog steeds de meest geweldige baan is die je kunt hebben. Maar het is wel tijd dat er dingen gaan veranderen. "Ik zie het zeker nu we in een intercoronabellum (periode tussen twee corona-epidemieën) zitten en de zorg openstaat, dat mensen ook weer volop naar de huisarts komen. Ik vind dat (nu nog) niet zo erg, want we hebben het mooiste vak van de wereld. Alleen het is wel aanpoten zo. De vraag is hoe lang collega’s die het nog drukker dan ik hebben, dat volhouden."
Oplossing
De huisartsen richten zich met de actie op 1 juli op het Malieveld vooral op minister Ernst Kuipers van Gezondheidszorg. Ze willen dat er concrete afspraken gemaakt worden in de zorgakkoorden zodat er de komende jaren "daadwerkelijk veranderingen gaan plaatsvinden". Van veel van de eerder gemaakte afspraken om de huisartsenzorg te ontlasten is volgens de Landelijke Huisartsen Vereniging tot dusver niets terechtgekomen.
Maar wat zijn die oplossingen dan precies? Volgens huisarts Van der Leest, die nog niet weet of hij erbij kan zijn in Den Haag, is het antwoord op die vraag heel simpel. "We moeten administratieve rompslomp tot het minimum beperken, huisartsen voldoende ondersteunen om een kleinere praktijk rendabel te maken. Daarmee maak je het praktijkhouderschap weer aantrekkelijk voor nieuwkomers", legt hij uit. Volgens hem moeten gemeenten ook investeren in goede huisvesting zodat er ruimte is voor extra ondersteuning in de praktijk. "En realiseren dat als het goed loopt in de huisartsenpraktijk de hele zorgketen daarvan profiteert."
Iets waar de hele zorgketen van kan profiteren is volgens huisarts Leenstra, die "helaas" niet bij de manifestatie kan zijn, nog meer gebruik maken van alle digitale mogelijkheden die er zijn. "Alle patiënten met klachten moeten eerst goed kijken op thuisarts.nl of je écht naar de huisarts moet." Volgens hem moet ook het salaris van doktersassistenten omhoog en moeten ziekenhuizen en huisartsen nauwer met elkaar gaan samenwerken.
Leenstra: "Goed overleggen hoe we elkaar kunnen helpen. Dat betekent voor ons dat wij kritischer moeten zijn met verwijzen, alleen als het echt moet. En andersom moeten zij ons alleen belasten als dat ook echt niet anders kan. We praten te veel tegen elkaar en te weinig met elkaar. Terwijl we zoveel van elkaar kunnen leren."
