Alle seinen op rood voor groen gas in Bunschoten, biogascentrale krijgt nog één week

UTRECHT - Het was de laatste strohalm voor de biogascentrale in Bunschoten-Spakenburg: een spoedzitting in de Utrechtse rechtbank vandaag. Het bedrijf heeft sinds een uitspraak van de Raad van State in februari geen vergunningen meer, maar liet de gasproductie de afgelopen weken wel doorgaan. Dat zou de centrale vanaf morgen een last onder dwangsom opleveren en volgens het bedrijf het faillissement inleiden. Met de zitting hoopte het bedrijf de handhaving van tafel te krijgen, maar daar kwam het niet van. De rechter geeft het bedrijf nog één week, maar daarna mag er aan de Haringweg geen groen gas meer worden opgeborreld.
Nee, de provincie is er niet op uit het Bunschotense bedrijf koste wat kost te sluiten. Het liefst zouden Gedeputeerde Staten (GS) de groengasfabriek behouden, antwoordde hun advocaat op vragen van de rechter. Maar de uitkomst van een eerder Bibob-onderzoek, de veroordelingen bij de rechtbank en de onzekerheid over plannen voor de toekomst zouden de provincie niet genoeg geruststellen.
Amerikaanse multinational
Plannen om de centrale een doorstart te geven zijn er volgens het bedrijf zeker. Sterker nog, gisteren heeft Van de Groep een volledige, nieuwe vergunningsaanvraag ingediend die door de provincie in behandeling genomen kan worden. En vanmorgen zou een eerste overeenkomst getekend zijn met een gegadigde die het bedrijf later dit jaar over zou willen nemen. Het zou zelfs gaan om een beursgenoteerde Amerikaanse multinational.
Maar die overname staat pas half augustus gepland, in de vorm van een aandelentransactie. Een oplossing zou dan moeten liggen in de biogascentrale die in zijn huidige vorm een nieuwe vergunning krijgt, die dan van de zomer overgedragen zou worden aan de beoogde Amerikaanse partij. "Als GS wil dat de groengasproductie in Bunschoten blijft, is dit de enige kans", aldus de advocaat van Van de Groep.
'Teveel onzekerheden'
Om daar bewijs voor te leveren, wilde Van de Groep de provincie tijdens een korte schorsing telefonisch in contact brengen met deze koper. Tijdens de vijf minuten durende pauze pakte Arie van de Groep zijn mobieltje om dat gesprek in te masseren. Maar dat gesprek kwam er niet van; de provincie wilde er niet aan.
"Waar GS mee zit, is dat zolang die aandelentransactie niet heeft plaatsgevonden, Van de Groep doordraait onder een bestuur dat is veroordeeld", zei de provincieadvocaat daarover. "U ziet teveel onzekerheden om in oplossingen te denken?", vroeg de rechter daarop. "Ja", was het antwoord.
Belang van groen gas
Arie van de Groep benadrukte zelf dat zijn rol binnen het bedrijf eigenlijk is uitgespeeld. "Ik weet dat ik een gepasseerd station ben. Ik wil het overdragen aan een andere eigenaar. Ik zit er niet meer voor mijn eigen belang, maar voor mijn werknemers en de duurzaamheid in de regio."
Het bedrijf schermt met een maximale productie van 13 miljoen kuub, waarmee het de grootste groengasproducent in onze provincie is. De centrale ziet zodoende een belangrijke rol in de energietransitie voor zichzelf. "Ik blijf het heel merkwaardig vinden dat de provincie het belang van groen gas zo onderstreept, maar over ons een schaduw van criminaliteit blijft zien", aldus bestuursvoorzitter Joost de Jongh tijdens de zitting vandaag.
Energie van buiten Rusland
"Zeker in deze tijd", waarbij hij refereert aan het conflict tussen Oekraïne en Rusland en de daarbij gepaard gaande vraag naar energie van buiten Rusland. "We zullen best fouten maken, maar we liggen onder zo’n vergrootglas. De geest van het bedrijf is zo hard en zo goed mogelijk werken, en alles volgens de regels."
"Nu het bedrijf moet worden stilgelegd, betekent het dat we onze leveringsplicht die we in 2018 met Eneco overeen zijn gekomen niet na kunnen komen. Dat is een schadepost die het bedrijf niet kan dragen. Dat leidt tot een faillissement", aldus de advocaat.
'Endspiel'
Na volgende week dinsdag mag de provincie gaan handhaven. "Nu is het kijken hoe we het moeten afbouwen, er zit niks anders op. De provincie heeft als enige nog de mogelijkheid om te zeggen dat ze toch met die nieuwe partij in gesprek gaan. Dan kunnen ze het bedrijf en groen gas in Bunschoten-Spakenburg nog redden", stelt Arie van de Groep na de zitting nog.
"Dit is het Endspiel", zegt zijn bestuursvoorzitter De Jongh. "De komende week zullen we druk zijn met onze koper. En natuurlijk ook met die tientallen mensen waarvan hun baan op de tocht staat. Want wat ga je hen vertellen?"