Opvang voor Oekraïnse vluchtelingen in de regio breidt uit, van Meerkerk tot het Prinses Maxima Centrum

Gisteren opende de Utrechtse Jaarbeurs zijn deuren. Die opvangplekken in de Jaarbeurs zijn tot nu toe weinig gebruikt. De vluchtelingen die zich hebben gemeld bij de noodlocatie konden snel worden doorgestuurd naar hotels en gastgezinnen zodat ze niet in de hal op veldbedden hoefden te slapen. Vannacht heeft een gezin de nacht doorgebracht in de Jaarbeurs omdat het te laat was om ze door te sturen naar een geschikte locatie. Samen met een ander gezin dat zich vanochtend meldde, zijn zij doorgeplaatst naar een hotel.

En dus is de noodopvang in de Jaarbeurs met ruim driehonderd bedden nu bijna helemaal leeg. Er werden al zo’n honderd gezinnen opgevangen, die meteen doorgeplaatst konden worden naar hotels of gastgezinnen.

De Jaarbeurs is vooral bedoeld als noodlocatie. De veldbedjes staan er dicht op elkaar, dus er is weinig privacy. De gemeente en betrokken hulporganisaties zijn dan ook blij dat er vooralsnog weinig mensen hebben moeten overnachten.

In de Jaarbeurs zijn op dit moment vooral mensen die hulp komen bieden: huisartsen, mensen van het Rode Kruis of mensen die komen melden dat ze een kamer beschikbaar hebben.

Hoeveel vluchtelingen er nog naar Utrecht komen, is nog niet te zeggen. Het is volgens de gemeente moeilijk in te schatten hoeveel mensen er onderweg zijn en wanneer ze hier aan zouden komen. De gemeente geeft in ieder geval aan goed voorbereid te zijn.

Ondertussen worden in Meerkerk de puntjes op de ‘i’ gezet om het gemeentehuis om te bouwen tot opvangplek. Heel Vijfheerenlanden helpt daarbij, aldus Lex Maurer van het crisisteam in die gemeente. “Het is ongelofelijk hoeveel inwoners kinderbedjes kwamen brengen of spontaan aanboden om muren te witten en gordijnen op te hangen.”

Ineens zie je daarom colonnes met zagen, schroeven en verfkwasten door het gemeentehuis lopen. En dat zo snel uit de grond stampen, is best een uitdaging, geeft Maurer toe. Het gemeentehuis wordt als het ware in tweeën gedeeld. De ene helft van het gebouw krijgt een make-over tot een stuk of twintig slaapkamers, de andere helft blijft ‘gewoon’ de plek waar de raad vergadert.

“Kom maar met dat wandje!”, wordt er geroepen. De lange gangen waar normaal gesproken de mensen van financiën zaten, worden nu daarom in kamers verdeeld. “Veel gezelliger dan zo’n gigazaal, toch?”, zegt een vrijwilliger. “En het gedeelte waar ambtenaren nog werken, wordt daarom ook afgesloten van het stuk waar de Oekraïners gaan verblijven. We willen ze echt die privacy gunnen.”

Vijfheerenlanden verwacht dat er zo’n tachtig Oekraïners naar hun gemeentehuis zullen komen. Met name vrouwen en kinderen, zegt Maurer terwijl hij naar de stapels kinderbedjes wijst. “Die bedden voor de kleintjes hebben we dus vooral gehad. De volwassen bedden hebben we dan weer besteld bij die blauwgele meubelgigant”, lacht hij. “Snelle levering, en dat moesten we hebben.”

Wanneer het gemeentehuis ‘bewoond’ gaat worden, weet de gemeente nog niet. Maar omdat het zomaar zondag al zou kunnen zijn, wordt er in Meerkerk nog wat afgetimmerd. Slaapkamers klaar, eetzaal klaar, en net buiten het gebouw worden nog wasmachines, keukens en douches geïnstalleerd. “We hopen dat ze zich ondanks alles fijn zullen voelen in ons huis”, zegt Maurer. “Wij doen er in ieder geval alles aan.”

Terug naar Utrecht. Het Prinses Maxima Centrum daar bereidt zich voor op de komst van zo'n dertig kinderen uit Oekraïne. Het kinderkankercentrum verwacht de kinderen volgende week. Er is nu één patiënt uit het land in behandeling van het centrum.

Kathelijne Kraal, kinderoncoloog van het Prinses Máxima Centrum en hoofd van International Office: "Iedereen is waanzinnig gemotiveerd om deze kinderen te helpen. Ieder kind met kanker zit in een intensief traject en eigenlijk kan de 'trein daar niet op wachten'."

Of de behandelingen van de kinderen in Nederland goed overgenomen kunnen worden is nog niet bekend. Deze week zijn daar nog veel overleggen over door de specialisten: "We hebben internationaal hier meetings over. We hopen dat we steeds meer informatie over deze patiënten te ontvangen, zodat ze hier komen met medische dossiers die wij kunnen begrijpen."

De medische dossiers van de kinderen zijn in het Russisch. Daarom zitten bij het opvang coördinatieteam veel vertalers. Kraal: "Wij gaan er vanuit dat we vertaalde dossiers krijgen die we kunnen gebruiken."

Kinderen tot 18 jaar met kanker kunnen worden opgevangen in het Prinses Máxima Centrum, de verwachting is dat zij grotendeels met hun moeders en eventueel met broertjes en zusjes naar Utrecht komen. Voor de opvang van deze gezinnen hebben personeelsleden van het kinderkankercentrum zich aangeboden. Kraal: "Het is een gigantisch warm gebaar dat een grote groep medewerkers van het Prinses Maxima Centrum bereid is om te fungeren als gastgezin. We proberen dat nu zo goed mogelijk voor te bereiden. Het is lastig omdat niet duidelijk is hoe lang de duur voor de opvang nodig is." Daarom wordt nu samen met de gemeente Utrecht gekeken naar mogelijkheden voor langdurige opvang. "Maar ook dat er support is voor deze opvang. Want de gezinnen die worden opgevangen hebben natuurlijk een hoop meegemaakt."

Er zijn in Oekraïne zo'n 1600 kinderen met kanker. Daar is nu een coördinatie vanuit Polen en Duitsland opgezet om deze kinderen te verspreiden over Europese landen. Kraal: "We hebben nu nu aangeboden zo'n twintig tot dertig patiënten te kunnen helpen. Mocht er weer een beroep op ons gedaan worden in de toekomst, dan zullen we daar zorgvuldig naar kijken."