Coronasteun gaat eraf: 'Ondernemers moeten nu kijken of hun bedrijf levensvatbaar is'

PROVINCIE UTRECHT - De meeste steunmaatregelen om bedrijven door de coronacrisis heen te helpen stoppen morgen, per 1 oktober. Het demissionaire kabinet vindt het niet langer nodig om de economie op deze manier te ondersteunen, omdat de meeste beperkende coronamaatregelen inmiddels zijn opgeheven. "Het is ook een punt voor ondernemers om nu te kijken of ze doorkunnen of niet. En zo hoort het ook."
Regelingen als de NOW (voor loonkosten), TVL (voor vaste lasten), Tozo (voor zzp'ers) en TONK (voor noodzakelijke kosten) houden op te bestaan. Alleen voor bepaalde sectoren, zoals de nachthoreca, blijven er ook in het laatste kwartaal van dit jaar steunregelingen van kracht. "De regelingen waren bedoeld om normale gezonde bedrijven overeind te houden", stelt Marije Hovestad van de Utrechtse Kamer van Koophandel. "Ik heb heel veel dankbaarheid gehoord en dat het er was, was geweldig. Maar dat het tijdelijk was wisten we allemaal."
Het wordt niettemin een cruciale en soms ook moeilijke periode voor ondernemers, verwacht Hovestad. "Ik denk dat we verder moeten als samenleving en daarmee ook de ondernemers. Het was een intense tijd, maar we moeten nu vooruit. Ondernemers moeten nu goed gaan kijken naar hun businessmodel. Is dat levensvatbaar of niet?"

Iets anders doen

Reisadviseur Genoveve van der Heijden uit Soest zit al een tijdje in dat proces. "Soms denk ik, ik moet wat anders gaan doen, maar daarna denk ik weer: het was toch leuk." Ze kreeg enige tijd Tozo-steun voor zzp'ers, maar die hield snel weer op, nadat de inkomsten van haar man weer aantrokken. Ze kwam helaas ook niet in aanmerking voor TVL-steun voor vaste lasten en dat vindt ze nog altijd enigszins oneerlijk. "We hebben inderdaad geen huur omdat we thuiswerken, maar er zijn wel andere kosten. En de handel is nog altijd miserabel." Ze zegt ook bang te zijn dat ze de gekregen steun nog terug moet betalen.
Van der Heijden moet het hebben van maatwerkreizen, legt ze uit, en dat trok deze zomer juist een beetje aan toen steeds meer landen opengingen. Maar daarna gooide de deltavariant van het virus weer roet in het eten en veel zicht op een betere markt is er nog niet. "Amerika gaat weer open en Canada ook. Ik heb wel hoop, maar we zijn ook al wel een paar keer teleurgesteld."
Uitbater Huub Grol van café Stockholm hoopt snel weer tot laat open te kunnen
Uitbater Huub Grol van café Stockholm hoopt snel weer tot laat open te kunnen © Café Stockholm

Niet genoeg

Uitbater Huub Grol van feestcafé Stockholm aan de Bemuurde Weerd in Utrecht zegt blij te zijn met de ontvangen steun tot nu toe - "Je mag blij zijn dat je in Nederland woont " - maar het was ook bij hem bij lange na niet genoeg. Hij teert nog steeds flink in zijn reserves en vindt het ook lastig om vaker nee te moeten verkopen aan zijn kinderen. "In de supermarkt kijk je niet meer vooruit, maar naar beneden, naar het onderste schap. Maar ik heb het doorstaan, laten we het zo zeggen."
Grol verhuurt zijn café als locatie voor feesten en partijen en die kunnen nu dus wel weer doorgaan, maar nog niet later dan tot middernacht. Het feestcafé ging dicht aan het begin van de coronacrisis, omdat je er nou eenmaal niet met 150 man op anderhalve meter kon staan. Daarna heeft hij maar een oude hobby opgepakt, hamburgers bakken, maar al snel moesten ook de restaurants de deuren sluiten. Hij is daarna nog een hamburgerbezorgdienst begonnen en toen het weer mocht heeft hij van de gemeente Utrecht twee parkeerplaatsen gekregen om een tijdelijk terras op te maken. Tot 1 november blijft hij dat ernaast doen, net als de hamburgers.
"Ik moet het nog een maandje of twee uitzingen en dan hoop ik dat we met de feesten weer langer door kunnen gaan. De boekingen druppelen wel langzaam binnen, maar nog niet zo als vroeger. Niemand is er zeker van dat je na 1 november ook na twaalf uur 's nachts weer open mag. Het is hier nog niet zoals in Engeland, waarbij je vroeg piekt en om 23.00 uur de deur uitloopt. Mensen willen hier toch langer doorgaan."
Tot 1 november is er nog een voorlopig terras op twee parkeerplaatsen aan de Bemuurde Weerd
Tot 1 november is er nog een voorlopig terras op twee parkeerplaatsen aan de Bemuurde Weerd © RTV Utrecht/ Bas Teunissen

Balans opmaken

Marije Hovestad van de Kamer van Koophandel veert meteen een beetje op als ze het verhaal van Grol hoort. Van feestcafé, naar hamburgerbar, via bezorgdienst naar een voorlopig terras. En nu weer terug. Ze noemt het exemplarisch voor de veerkracht die veel ondernemers de afgelopen anderhalf jaar aan de dag hebben gelegd. "Er zijn een aantal ondernemers die nu de balans opmaken en constateren dat het niet gelukt is, maar er zijn er nog veel meer die het over een andere boeg hebben gegooid. Sommigen zijn het veel duurzamer gaan doen. Anderen hebben juist nu een webshop geopend. We zien ook veel ondernemers die hun kansen pakken."
Huub Grol van Stockholm wacht nog even met het opmaken van de balans en gaat er vooralsnog van uit dat hij deze winter weer helemaal 'back in business is'. En het café is er ook klaar voor. "Wat dacht je. Ik heb achttien maanden de tijd gehad om te schuren en te boenen. Het café is weer helemaal conform 2021. Het is gewoon tijd dat we weer gaan leven met zijn allen."