Buren fantaseren over precieze toekomstplannen gevangenis Wolvenplein

UTRECHT - De doffe klap van een dichtslaande deur galmt door de lange hallen zoals in een gevangenisfilm en met een beetje goede wil kan het gedempte geroezemoes ook nog wel voor pratende gevangenen doorgaan. Maar de Franse bistrosetjes en picknicktafels op de binnenplaats verraden dat gedetineerden gevangenis Wolvenplein al jaren geleden hebben verlaten en het gebouw tegenwoordig als antikraak-kantoorruimte en evenementencentrum wordt gebruikt. Daar komt nu verandering in.
Nieuwe eigenaar Wolvenplein gevangenis.
Eergisteren werd bekend dat de voormalige gevangenis een nieuwe eigenaar heeft. "De gedroomde uitkomst", zegt buurman Bert Poortman. Via meerdere initiatieven probeerden de buurt en mogelijke nieuwe bewoners van het gebouw invloed uit te oefenen op de keuze voor een nieuwe eigenaar en de plannen met de gevangenis. Zo zetten sommigen zich in voor een buurttuin binnen de gevangenismuren en een ander bewonersinitiatief wil een woongemeenschap in de gevangenis.
Bert Poortman geeft rondleidingen in de gevangenis. Hij kent alle andere betrokken partijen goed. Al die verschillende groepen en meningen: het is een beetje een rommeltje. Maar dat heeft ook wel zijn charme, vindt Poortman. "Dat is leuker dan dat er één sterk merk staat. Ik hoop dat het zo kan blijven, discussies zijn goed om één team te vormen."
Buurtbewoner Bert Poortman in de B-vleugel van de gevangenis.
Buurtbewoner Bert Poortman in de B-vleugel van de gevangenis. © RTV Utrecht
Dat ontwikkelaar AM uiteindelijk het winnende bod heeft gedaan is in ieder geval een stap in de goede richting. "Zij hebben al het meeste geïnvesteerd in het contact met de buurt", zegt Poortman.

Woningen en een hotel

In grote lijnen lijkt wel duidelijk hoe de gevangenis eruit komt te zien. "Hier zaten vroeger de personeelswoningen", zegt Poortman bij de ingang aan de voorkant van de gevangenis. Aan de voorkant komen straks weer woningen. Op inspraak van de belangengroepen worden dat koop- en huurwoningen in alle segmenten.
Tijdens de rondleiding vertelt Poortman dat Wolvenplein de eerste zogenoemde cellulaire gevangenis van Nederland was. Bij de aanbesteding is dan ook als voorwaarde gesteld dat de iconische gallerijen met gevangenisdeuren intact blijven. In de B-vleugel van het gebouw komt mogelijk een hotel. Poortman ziet het al helemaal zitten. "Dan maken ze van twee cellen één kamer met een natte cel. Één celdeur is dan de ingang van je hotelkamer."
Die cellen (en andere delen van de gevangenis) zijn nu kantoren volgens een antikraakconstructie. Dat betekent dat de ongeveer 120 gebruikers in principe binnen een maand op straat gezet kunnen worden. Maar zo'n vaart zal het niet lopen.

Sneakerjagers

Veel stress over die onzekerheid is er dan ook niet bij Sneakerjagers.nl. Dat bedrijf maakt gebruik van de ruimte onder de inpandige kerk van de gevangenis. De sportschoenenwebsite is in een paar jaar tijd uitgegroeid tot een bedrijf van twintig man, met 1,5 miljoen bezoekers per maand, podcasts, een app en nog veel meer sneaker-gerelateerde activiteiten.
In maart 2015 begon het bedrijf in een kleinere kantoorruimte, aan de voorkant van het pand. "Daar hebben we nog zelf laminaat gelegd, een kleurtje op de muur gedaan", vertelt mede-eigenaar Stefan Doppenberg. De startende ondernemers lazen in een artikel over de beschikbare kantoorruimtes. Diepe zakken hadden ze nog niet, dus de lage huur (zo'n 250 euro per maand) gaf de doorslag. "We begonnen toen met nul", zegt Tim Wanders, een van de andere eigenaren.
Het kantoor van Sneakerjagers.nl.
Het kantoor van Sneakerjagers.nl. © RTV Utrecht
Nu zitten ze in een grotere ruimte, met een eigen fotostudio en meer werkplekken. De sneakerondernemers worden door de huidige antikraakhuurbaas wel op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen. "En we begrijpen ook wel: er moeten nog vergunningsaanvragen worden gedaan, dat kan wel maanden duren", zegt Doppenburg. Wanders: "Misschien wel jaren."

Wensen

Dat klopt, zegt ook Poortman. Hij verwacht dat rond 2025 de eerste veranderingen zichtbaar gaan worden. Daarnaast blijft er waarschijnlijk ruimte voor werkplekken. De Stadstuin beheert al meerdere flexwerkplekken in de stad en is ook aangesloten bij de projectontwikkelaar.
En er zijn nog veel meer ideeën die nog vorm moeten krijgen. Wordt bijvoorbeeld een stuk van de gevangenismuur doorbroken om een brug over de singel te maken? Wie gaat de horeca in de gevangenis uitbaten? Poortman denkt dat de buurt in ieder geval blij is dat er woningen in het gebouw komen. "Daar moeten de overige activiteiten op worden aangesloten en wordt er rekening gehouden met de nachtrust en het rumoer."
Bert Poortman voor de gevangenis.
Bert Poortman voor de gevangenis. © RTV Utrecht
Poortman heeft er zelf in ieder geval niks over te zeggen, geeft hij direct lachend toe. "Maar het is wel fijn om als buurt je wensen kenbaar te maken."