Boek over Utrechtse astronoom Henk van de Hulst: 'Zijn ontdekking heeft ongelooflijke gevolgen gehad'

© astronomie.nl
UTRECHT - In 1918 werd op het 'schrale end' van de Jutfaseweg in Utrecht Hendrik Christoffel van de Hulst geboren.
Henk van de Hulst, zoon van de bekende kinderboekenschrijver W.G. van de Hulst, werd een van Nederlands grootste astronomen. Als vierjarige leerde hij zichzelf lezen en rekenen. Op zijn negende kende hij de stelling van Pythagoras. Hij was daarnaast een schaakwonder en stond aan de wieg van het Europese Ruimteagentschap ESA.
Oud-journalist en bijzonder hoogleraar Dirk van Delft heeft een boek over Henk van de Hulst geschreven: 'Reiziger in het wereldruim'. Van Delft: "Ik heb meer biografieën gemaakt over bètakanonnen, zoals Heike Kamerlingh Onnes. Bij de Sterrenwacht in Leiden opperden ze Henk van de Hulst. Ik ben toen op zoek gegaan naar archiefmateriaal en kwam er al snel achter dat het een mooie man is om over te schrijven, iemand met een interessant verhaal."
Henk van de Hulst groeide op in Utrecht. Dat hij hoogbegaafd was, werd al snel duidelijk. Als kind sloeg hij allerlei klassen over en ging later naar het gymnasium in Utrecht waar hij vaak in slaap viel omdat de lessen hem verveelde.

Ontdekking

In 1944 voorspelde hij als student het bestaan van de 21 cm-waterstoflijn in de radioastronomie, reden voor de bouw van de radiotelescoop in Dwingeloo. "Zijn ontdekking heeft ongelooflijke gevolgen gehad. Dat gaat over radiolicht. Dat zijn hele lange golven die je uit de ruimte kan opvangen en aan de hand daarvan kan je dingen te weten komen over wat zich in die ruimte bevindt. Dat is een heel nieuw venster op het heelal geworden."
Van de Hulst studeerde wis- en natuurkunde in Utrecht. Er was geen docent voor sterrenkunde, maar toen professor Minnaert er les kwam geven, raakte Henk 'begeistert' door hem en stortte zich op de sterrenkunde. In de Tweede Wereldoorlog studeerde hij door en ontdekte toen dus de 21 cm waterstoflijn. Hij werd hiervoor maar liefst achttien keer genomineerd voor een Nobelprijs, maar kreeg hem nooit.

De wereld over

Na zijn afstuderen ging de Utrechter voor een post-docteraal naar Chicago. Vervolgens trok hij naar Leiden. Hier woonde hij bij de Leidse Sterrenwacht. Van de Hulst reisde de hele wereld over voor onderzoek. Biograaf Dirk van Delft vertelde vanmiddag uitgebreid over de begaafde Utrechtse astronoom in Aan Tafel!