Overweeghuis voor prostituees in Utrecht: 'Dit was er niet toen ik het nodig had'

Vanessa van Egeren heeft twintig jaar lang getippeld. De laatste jaren op de tippelzone aan de Europalaan. Ze vindt het heel belangrijk dat het Overweeghuis snel kan beginnen. "Dat had mij zoveel ellende bespaard als ik de juiste hulp op de juiste tijd had gekregen. Dat was er gewoon toen niet toen ik het nodig had. En ik gun het een ander wel."

In het Utrechtse Overweeghuis kunnen ongeveer zes sekswerkers opgevangen worden. Volgens bestuurslid Lisa is zo'n laagdrempelige voorziening hard nodig, zeker nu de tippelzone aan de Europalaan dit jaar definitief sluit.

"Wij willen een tussenvorm zijn. Vrouwen die eigenlijk willen stoppen, kunnen die dag of de volgende dag bij ons terecht voor drie of zes maanden. Wij kunnen dan met ze meedenken over wat ze willen en wat daar dan voor nodig is. Vervolgens wordt dan de professionele hulpverlening ingeschakeld om verder te helpen."

Vanessa is nu zes jaar uit de prostitutie. Al van jongs af aan zat ze in het vak. "Ik ben op 16-jarige leeftijd in de prostitutie beland. Ik had weinig andere vaardigheden geleerd in de loop der jaren. Ik ben opgegroeid als klein meisje met een vader die een uitgeverij had in pornoboekjes, dus voor mij was seks normaal. Daar verdiende je geld mee."

Als Vanessa bij de afwerkplekken staat aan het Merwedekanaal wordt ze even emotioneel. Dit is een plek die veel pijnlijke herinneringen naar boven haalt. "Het doet me nog steeds pijn als ik met de bril die ik nu heb terugkijk naar de Vanessa die ik toen was. Ik voelde me heel erg verloren, depressief, suïcidaal en niks waard. Veel negatieve gevoelens en emoties. Dat is heel heftig."

De initiatiefnemers van het Overweeghuis hopen snel te kunnen beginnen om juist de straatprostituees van de tippelzone te kunnen opvangen. In juni dit jaar gaat het prostitutiegebied aan de Europalaan definitief dicht. Bij de gemeente loopt nog een aanvraag voor een subsidie voor de lopende kosten van het project, maar ze hebben wel een geldschieter die wil helpen bij de koop van een pand.

Het is niet makkelijk om uit de prostitutie te stappen. ook al wil je het wel, vertelt Vanessa. "Ik werkte om te gebruiken en ik gebruikte om te werken. En op een gegeven moment kom je daar niet meer uit zonder de juiste hulp. Ik was er zo van overtuigd dat dat was wie ik was. Ik ontleende mijn identiteit aan het werk dat ik deed en het drugsgebruik dat erbij hoorde en als mensen je maar lang genoeg als een voetveeg behandelen dan ga je jezelf ook zo zien."

Toch lukt het haar om te stoppen met het werk. Ze raakt zwanger. Een woning heeft ze dan gelukkig al en er zijn hulpverleners die haar opvangen. "Dat is mijn redding geweest. Toen is er een knop omgegaan. Toen ben ik gestopt met werken en is het stukje bij beetje beter gegaan. Mijn kinderwens was zo groot en mijn liefde voor mijn kind was ook zo groot dat het mij toen lukte andere keuzes te maken."

Eerdere pogingen om uit de prostitutie te stappen en te stoppen met het gebruiken van drugs lukte niet, ook al stond de hulpverlening klaar. Vanessa: "Je moest dan acuut stoppen met werken en gebruiken, maar zo werkt het gewoon niet. Het is iets wat je al jarenlang doet. Je leeft in zo'n crisis. Je bent aan het overleven. Je leeft eigenlijk niet eens. Al je zintuigen staan op scherp. Je bent totaal vervreemd van de maatschappij en de wereld op zich. En als je dan een keuze moet maken...Ik kon daar geen keuze in maken."

Nu gaat het goed met Vanessa. Ze heeft inmiddels drie kinderen en een baan. En dan laat ze trots haar tatoeage op haar arm zien. De datum 13-04-2015, de dag dat ze uit de prostitutie stapte en stopte met haar drugsgebruik.