Dringende oproep Utrechtse gemeenten aan Rijk: vijf keer zoveel geld nodig voor statushouders

© RTV Utrecht / Jordi de Jong
PROVINCIE UTRECHT - De 26 Utrechtse gemeenten doen in een gezamenlijke brief aan het Rijk het dringende verzoek om de subsidie per gehuisveste statushouder te verhogen. Ze zeggen dat de huidige subsidieregeling van 5000 euro per woning bij lange na niet genoeg is om aan de taakstelling te kunnen voldoen en genoeg statushouders onderdak te bieden. Volgens hen is daarvoor het vijfvoudige nodig.
Utrechtse gemeenten krijgen ieder half jaar de taakstelling om een bepaald aantal statushouders te huisvesten. Voor de eerste helft van 2021 is deze opdracht verdubbeld ten opzichte van het vorige half jaar. Gemeenten laten aan het Rijk weten dat de taakstelling "een uiterst complexe opgave is", vooral door de druk op de woningmarkt.

Woningnood het hoogst in goedkoop segment

Vooral in het goedkoopste segment is de woningnood hoog. Door statushouders een woning uit dit segment aan te bieden kunnen volgens de gemeenten "andere kwetsbare doelgroepen nog ernstiger in de knel komen". Denk daarbij aan beschermd wonen, en dak- en thuislozen die ook van het goedkope segment gebruikmaken. De financiële situatie door de coronacrisis maakt de opdracht voor gemeenten nog lastiger.
De gemeenten zien grofweg drie mogelijkheden om extra huisvesting te creëren: de versnelde bouw van sociale huurwoningen, de transformatie van bestaand vastgoed tot woningen en het plaatsen van tijdelijke woonunits. Vooral bij de realisering van huisvesting in flex- en tijdelijke locaties stellen de gemeenten dat er "financiële en professionele ondersteuning van woongemeenschappen" moet komen en dat de huidige subsidieregelingen niet toereikend zijn.

Vervijfvoudiging subsidie is 'reëler'

Volgens de gemeenten vraagt de huisvestingsopgave samen met het streven om te voorkomen dat inburgeraars op achterstand komen om een veel hogere Rijksbijdrage. Ze stellen dat 25.000 euro per gehuisveste statushouder "reëler en toereikender" is dan de tijdelijke regeling van 5000 euro per woning, zoals ook in 2020 het geval was.
Uit onderzoek van RTV Utrecht bleek eerder al dat gemeenten grote moeite hebben om op korte termijn extra plekken voor asielopvang te creëren, zoals de provincie hen via het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) gevraagd had. Een veelgenoemde reden was toen ook al de sterk verhoogde taakstelling die gemeenten dit jaar voor hun kiezen kregen.