Begrip maar ook teleurstelling vanwege verscherpte coronamaatregelen

''We hadden er al rekening mee gehouden, maar dit treft ons als horecabedrijf hard'', zegt operationeel directeur Lennert Rietveld van Restaurant Vroeg. ''Het kost 70 tot 80 procent van de omzet. We hebben een bakkerij die wel door mag, maar voor onze mensen is het een dreun. Het betekent dat een deel van de medewerkers op straat komt te staan om te proberen het bedrijf overeind te houden.''

Vroeg heeft zich al proberen in te dekken tegen een nieuwe sluiting. ''Met de eerste verscherping van twee weken geleden wisten we al dat we hier rekening mee moesten houden. We zijn al begonnen met bestellingen tegen te houden. Wat we nu nog aan voorraden hebben, maken we zo goed en kwaad als het gaat op.''

In de horecabranche in het algemeen overheerst boosheid over de gedwongen sluiting van cafés en eetgelegenheden die het kabinet heeft aangekondigd als maatregel tegen de tweede coronagolf. De horecabranche Koninklijke Horeca Nederland (KHN) heeft geen begrip voor de uitleg die premier Mark Rutte gaf voor ingrijpende actie. Alleen de volledige compensatie voor alle loonkosten en vaste lasten voor getroffen horecaondernemers kan volgens voorzitter Robèr Willemsen "desastreuze" gevolgen voorkomen.

Bij sportclubs mogen jeugdspelers nog wel blijven trainen en senioren alleen met groepjes van vier. Hoe dat bij een voetbalclub moet, dat denken ze bij Argon in Mijdrecht nog over na. ''Zo lang we binnen de maatregelen blijven, willen we het balletje zo lang mogelijk laten rollen'', zegt voorzitter Ton Goedemond. ''Zeker voor de jeugd, want die houden we zo mooi van de straat.''

Argon sloot eerder de kleedkamers en de kantine om verspreiding van het virus, nog voordat de overheid daartoe aanspoorde en wil nu niet weer voor de troepen uit lopen, zegt Goedemond. ''We kijken nu hoe andere clubs in de regio het precies invullen."

De KNVB maakt zich ondertussen grote zorgen over het amateurvoetbal, dat voor de tweede keer dit jaar tot stilstand is gekomen. De bond vreest ook dat een deel van de circa 400.000 vrijwilligers van de bijna 3000 amateurclubs in Nederland gaat afhaken en dat verenigingen in financiële problemen komen. "Dit baart ons grote zorgen. Ook wij zien de sterk gestegen coronacijfers en snappen de noodzaak voor maatregelen. Maar we moeten niet de voordelen die het sporten en het amateurvoetbal bieden uit het oog verliezen. Niet tijdens de coronatijd en ook niet voor daarna."

Voorzitter Sanne van Bruijnsvoort van T.C. Domstad is blij dat ze voorlopig nog gewoon kunnen tennissen, alhoewel ook hier de competitie geschrapt is. Hij vindt het alleen wel jammer dat premier Rutte expliciet zei dat het dubbelen er voorlopig niet meer inzit.

"Dan gaat heel veel capaciteit hier op het sportpark verloren. Wij denken dat het eigenlijk wel kan, dat was in het voorjaar ook zo. Zeker omdat het een buitensport is. Maar we zijn allang blij dat we nog mogen tennissen", aldus Van Bruijnsvoort.

Aldo Markus van reizigersorganisatie Rover in Amersfoort stelt in een eerste reactie dat het weer moeilijk wordt voor het openbaar vervoer. "We zaten juist op de weg terug met het aantal reizigers en dit gaat de vervoersbedrijven zeker raken. Gelukkig heeft de premier het gebruik van het openbaar vervoer niet ontraden, wat in het voorjaar wél is gebeurd. Ik vind het wat dat betreft geruststellend dat hij het openbaar vervoer niet nadrukkelijk heeft genoemd als een onveilige plek die vermeden moet worden."

Hoewel theaters in principe open mogen blijven, maar wel met maximaal 30 personen per zaal, kiest Theater de Speeldoos in Baarn ervoor om dicht te gaan. Directeur Tom van der Poel: "Je koopt producties in op basis van het aantal stoelen dat je kunt verkopen. Dat was eerst 75 en nu nog maar 30. Als 30 mensen een kaartje kopen, is dat nooit genoeg om die productie te betalen. Dus wij moeten ontzettend veel geld toeleggen, dan kun je dus beter sluiten."

Van der Poel was niet verrast toen hij de maatregelen vanavond hoorde. Wel is hij teleurgesteld. "Cultuur is zó belangrijk, met name in deze tijd. Bovendien: er vinden tot nu toe helemaal geen besmettingen plaats in theaters. Bij mij staat zelfs een temperatuurmeter waar je je temperatuur kunt meten, er zitten drie stoelen tussen alle bezoekers en als de voorstelling is afgelopen gaat iedereen naar huis toe. Dus ik zou niet weten hoe je besmet moet raken in een theater. Het is dus hard dat we hierin getroffen worden."

Toch is er ook begrip: "Laat duidelijk zijn: gezondheid staat bovenaan en als we door deze zure appel moeten heen bijten met z'n allen, dan is dat zo."

Ook Theater Flint in Amersfoort gaat dicht omdat het niet haalbaar is om voorstellingen te presenteren aan maximaal 30 bezoekers. Directeur Harold Warmelink zegt dat het besluit al genomen is voor de persconferentie van Rutte en dat die geen aanleiding heeft gegeven tot ander beleid: ''Het enige nieuwe is dat de beperkingen vier in plaats van twee weken gaan duren.''

Woordvoerder Eva Huisman van TivoliVredenburg toont zich strijdbaar, omdat ze daar 'nu eenmaal vanaf juni al bezig zijn om te kijken hoeveel publiek er dan wél kan komen'. Ze zegt: "Het is ontzettend jammer dat dit nu weer op kleine schaal moet, maar het is even niet anders. We zijn nu aan het kijken naar de komende periode. Wat het ingewikkeld maakt, is dat we per productie kijken wat er nog mogelijk is. We lasten niet zo maar alles af. We kijken of we optredens kunnen verplaatsen of dat het met minder publiek kan. Daarnaast hebben we nog ons concept 'Walk the Line', waarbij het publiek in kleine groepjes langs meerdere optredens loopt. We zijn heel blij dat dat nog wel door kan gaan."

Ouderenbond ANBO begrijpt dat er maatregelen nodig zijn, maar vreest dat de eenzaamheid onder ouderen verder zal toenemen. De bond hoort nu al vooral van alleenstaande ouderen dat ze veel alleen thuis zijn en dat de dagen lang duren. Vrijwilligers van de ANBO gaan mensen terugbellen die zich erg eenzaam voelen. ''En verder hopen we dat mensen naar elkaar blijven omkijken'', schrijft de bond in een verklaring. ''Stuur eens een kaartje of bel je opa, oma of oude buurvrouw wat vaker op."

Ook seniorenorganisatie KBO-PCOB roept iedereen op "te blijven omzien naar elkaar". "Pak die telefoon, ga op raamvisite of nodig de ander uit voor een coronaproof wandeling, er is gelukkig nog van alles wel mogelijk", zegt directeur Marcel Sturkenboom.

De vakbond BOA ACP in Leusden is blij met de nieuwe coronamaatregelen. "Het maatregelenpakket is helder en goed uitlegbaar, op straat goed te verkopen naar mensen toe", is de conclusie van woordvoerder Richard Gerrits. "De horeca gaat dicht, nu is er geen onduidelijkheid meer over of er al opgeruimd wordt of dat er nog wordt nageborreld. We vragen om duidelijke regels, dit is de duidelijkheid die we verwachten", vat Gerrits de persconferentie van dinsdagavond kort samen.

Eerder zeiden boa's dat het met alle extra maatregelen wel weer extra druk wordt. Gerrits benadrukte eerder dat het zeker zijn weerslag zal hebben: "De zorg heeft een piek gehad, maar het handhavingsapparaat heeft geen moment rust gekend. Het ziekteverzuim gaat omhoog, dus we moeten zuinig zijn op de mensen die we inzetten."

Diverse organisaties in het onderwijs zijn blij dat de scholen open kunnen blijven. Er is ook begrip voor de mondkapjesplicht buiten de lessen die het kabinet wil invoeren in voortgezet onderwijs, mbo en hoger onderwijs. Een verplichting "zorgt voor duidelijkheid" en maakt naleving makkelijker voor docenten en schoolleiders, aldus CNV Onderwijs na de aankondiging. De Landelijke Studentenvakbond ( LSVb) noemt het een begrijpelijk besluit.

Voorzitter Eugenie Stolk van de Algemene Onderwijsbond (AOb) wijst erop dat "al heel veel scholen bezig waren met mondkapjes". "Verplicht of niet verplicht: het is buitengewoon ingewikkeld", zegt ze. "Het onderwijs moet heel erg zijn best doen om door te kunnen gaan. Iedereen probeert er het beste van te maken."

Het kabinet moet nu extra steunmaatregelen treffen voor zwaar getroffen sectoren. Met name de horeca en evenementensector worden nog harder getroffen dan verwacht. Dat stelt het CNV in reactie op de nieuwe coronamaatregelen.

Volgens het CNV is het in september afgesloten steunpakket ( NOW 3.0) voor ondernemers inmiddels achterhaald. "Tienduizenden extra mensen lopen het risico om hun baan te verliezen. De situatie is uitzichtloos en schrijnend voor steeds meer Nederlanders", aldus CNV-voorzitter Piet Fortuin. "Onze inzet is dat het kabinet snel extra geld vrijmaakt om de salarissen van horeca- en evenementenmedewerkers langer te kunnen doorbetalen."