Hoe vorst en corona het leven van de fruitteler beheersen

In de boomgaard van Izaäk Westeneng in Zeist wordt wel beregend. Door de warme dagen beginnen de knopjes van de perenbomen te ontluiken. Dat ziet er kleurig uit, maar nachtvorst kunnen de knopjes niet goed hebben. En dus wordt er beregend, zegt Westeneng. "Dat doen we elk jaar, maar nog nooit zo vroeg. Meestal niet eerder dan begin april."

Bij het beregenen wordt er slootwater over de bomen gesproeid. Als dat bevriest, komt er stollingswarmte vrij en dat houdt het knopje precies op nul graden of iets daarboven. Elke minuut worden de knopjes bespoten, daarom zie je op den duur overal ijspegeltjes aan hangen. Als je elke minuut besproeid, blijft de stollingswarmte boven nul. Westeneng: "Nu doen we dat dus al eind maart, maar ja, zo is de natuur!".

Niet alleen de nachtvorst brengt spannende tijden voor de fruittelers, ook de maatregelen vanwege corona brengen onzekerheid met zich mee. Ondanks dat ze nu druk zijn voor de nieuwe oogst ligt er nog een voorraad in de koeling die anders geëxporteerd zou worden.

In de schuur van Westeneng staan kratten vol met Elstar appels. "Ze zijn in september geplukt", vertelt Westeneng. "Nu liggen ze te wachten op een nieuwe bestemming." Die bestemmingen, zoals Duitsland, Frankijk, Engeland en België, zijn op dit moment moeilijk te bereiken. Vanwege het nieuwe coronavirus hebben de meeste landen hun grenzen gesloten.

"Het wordt nu wel echt tijd dat de appels weggaan", zegt Westeneng. "De Hollandse Elstar is de lekkerste appel, maar eind mei moet het wel op zijn. Dus de tijd begint te dringen, omdat in september weer de nieuwe appels geplukt kunnen worden."

Tekst gaat verder onder de video.

FINANCIËLE KLAP
Voor veel fruittelers betekent het coronavirus een financiële economische klap. Westeneng: "Normaal krijgen we bij een veiling zo'n 30/40 cent per kilo voor de appels. Als de appels nu niet opraken, gaan ze door naar de appelmoes en appelsap, maar dat zijn allemaal prijzen van 2/3 cent per kilo." De 'scheve' appels gaan door naar de voedselbank.

Door de dichte grenzen komen er ook geen appels uit andere landen binnen. "Als we dat niet krijgen, moeten we toch echt Hollandse Elstar appeltjes gaan eten", zegt Westeneng. "In de supermarkt kosten die al gauw 1,50 euro per kilo. En dan denk ik: mensen, als we die nou eens goedkoper maken, dan leer je de consument ook echt Hollandse appeltjes eten."

Er zit een heel verhaal achter de export van fruit, merkt Westeneng op. "En zolang de export maar doorloopt, dan rijdt die trein ook wel door", aldus Westeneng. "Maar het gaat zoals het gaat in de natuur. Die houd je niet tegen."