Bijna dagelijks overlijdt er in provincie Utrecht iemand door val: 'Ouderen bewegen meer en risico neemt daardoor toe'

Volgens ouderenbond ANBO is het gebrek aan geschikte seniorenwoningen één van de oorzaken. "Tegelijkertijd vinden we het steeds belangrijker dat ouderen blijven bewegen, en dat verhoogt natuurlijk het risico dat iemand een keer valt."

In heel Nederland overleden vorig jaar 4628 door een zogeheten 'accidentele val': een ongeval waarbij een persoon onopzettelijk valt, struikelt of uitglijdt. Het gaat dus niet om vallen met bijvoorbeeld een fiets of scootmobiel. Dat zijn gemiddeld 13 fatale vallen per dag. In de provincie Utrecht sterft gemiddeld genomen bijna dagelijks iemand door een dergelijk ongeluk.

Het grote merendeel van de mensen dat in onze provincie overlijdt door een val is ouder dan 80 jaar: ruim 82 procent. Niet verwonderlijk, vindt ouderenbond ANBO uit Woerden. "Mensen in Nederland worden steeds ouder en het grootste deel van die ouderen woont zelfstandig thuis", zegt Bernadet Naber van de ANBO. "Vaak is dat de woning waar zij nog met hun gezin hebben gewoond, meestal een huis met een trap, gladde badkamervloer en allerlei drempels. Dat verhoogt de kans dat iemand valt."

Niet alleen het gebrek aan seniorenwoningen, maar ook het blijven bewegen is volgens Naber een reden dat ouderen vaak vallen. "Het spreekwoord is 'rust roest', en dat willen we natuurlijk niet. Vroeger zag je vaak dat oudere mensen in een diepe stoel de rest van hun dagen uitzaten, maar nu willen we heel graag dat mensen, al zijn ze 90, of misschien wel 100 jaar, nog lekker naar buiten gaan om te wandelen. Ik denk dat we dan ook het risico een heel klein beetje op de koop toe moeten nemen dat iemand misschien een keer valt. Dat is wat ons betreft beter dan de hele dag in een diepe stoel zitten en er bijna niet meer uit kunnen."

Overigens is de toename van het slachtoffers door een dodelijke val niet alleen toe te schrijven aan de vergrijzing, meldt het CBS. Ook na correctie voor de veranderende leeftijdsopbouw van de bevolking is vooral in de laatste vier jaar bij zowel mannen als vrouwen een stijging te zien. In 2018 was het landelijke sterftecijfer door een val voor mannen 29 procent hoger dan in 2014, voor vrouwen 45 procent hoger.

Om dat aantal terug te dringen, pleit de ANBO voor meer geschikte seniorenwoningen en nieuwere woonvormen voor ouderen. Ook nieuwe innovaties kunnen helpen, denkt Naber. "Er bestaan bijvoorbeeld sensoren die oplichten als iemand 's nachts opstaat, zodat er een lichtje is die helpt bij de begeleiding naar het toilet. Ook zijn er tegenwoordig 'heupairbags': een gordel die onder de kleding te dragen is en voorkomt dat iemand zijn of haar heup breekt bij een val."