Utrechtse raad worstelt zich door rapport rekenkamers

© RTV Utrecht / Roel Breet
UTRECHT - De Utrechtse gemeenteraad worstelt verder met het debacle rond de aanleg van de tram naar De Uithof. Vandaag werd opnieuw uitgebreid vergaderd over de problemen. Ook vanmorgen kwamen de wethouders niet serieus in gevaar.
Vandaag kwam de zogenoemde 'tweede termijn van de raadscommissie' aan bod. In een raadscommissie worden doorgaans voorbereidende gesprekken gevoerd. Na twaalf uur vergaderen kwam aan dit debat een einde. Vanmiddag om drie uur volgt in een plenaire vergadering van de gemeenteraad het afrondend debat.

VERZIEKTE SFEER

De aanleiding voor de politieke debatten is een rapport van de rekenkamers over de aanleg van De Uithoflijn. Die aanleg kost circa 100 miljoen euro meer dan begroot. Daarnaast is de tram bijna twee jaar later klaar dan gepland. De problemen werden voor een groot deel veroorzaakt door een verziekte sfeer in de bestuurlijke top van het project en de slechte aansturing. Ook de informatievoorziening was onvoldoende.
Opnieuw waren er harde noten te kraken voor het college van B&W en dan met name voor mobiliteitswethouder Lot van Hooijdonk. Zo stelde CDA-fractievoorzitter Sander van Waveren voor dat wethouder Lot van Hooijdonk zich niet meer bemoeit met De Uithoflijn. Hij noemt hij haar een activistische bestuurder en stelt voor dat ze zich vooral bezig gaat houden met dingen die ze leuk vindt.

MOTIE VAN WANTROUWEN

Ook Henk van Deún van de PVV is heel kritisch. Hij verbaast zich erover dat wethouder Van Hooijdonk geen excuses aanbiedt voor het debacle. Verder vindt hij het vreemd dat gedeputeerde Verbeek wel is vertrokken bij de provincie, maar dat wethouder Van Hooijdonk blijft zitten als gemeentebestuurder. Van Deún overweegt een motie van wantrouwen in te dienen, omdat hij het optreden van de wethouder 'niet te verteren' vindt. Van Deún is ook actief in Provinciale Staten. Hij benadrukt dat daar nog grote zorgen zijn over de financiële verantwoording van het tramproject. Hij suggereert dat er sprake is van 'onverschuldigde betalingen in het project'. Van Deún kan niet te veel zeggen, omdat die informatie in geheime stukken staat, maar zijn opmerking zou geïnterpreteerd kunnen worden als dat er sprake is van corruptie en fraude. Van Hooijdonk zegt die geheime stukken niet te kennen.

BUDGETRECHT NIET GESCHAAD

D66 vindt het rapport van de rekenkamers geen crisis waard. Woordvoerder Susanne Schilderman wil voor de toekomst vooral de rol van de raad versterken bij dit soort grote projecten. Coalitiegenoot ChristenUnie noemt het hele dossier een ramp voor de stad. De slechte verhoudingen tussen gemeente en provincie spelen daarbij een belangrijke rol, maar ook de verhouding met de aannemer. Jan Wijmenga van de ChristenUnie heeft zich verdiept in de constatering van de rekenkamers dat het budgetrecht van de gemeenteraad zou zijn geschaad. Dat vindt de partij een belangrijk punt. Toch kan hij de conclusie van de rekenkamers niet onderschrijven, waar hij mee bedoelt dat hij niet vindt dat het recht geschaad is. Daarmee trekt de ChristenUnie een belangrijke angel uit het debat, en maakt de weg vrij voor wethouder Lot van Hooijdonk om te blijven zitten.
Een ander belangrijk kritiekpunt van de rekenkamers is de inadequate informatievoorziening over het project. André van Schie van de VVD zegt veel moeite te hebben met de manier waarop de gemeenteraad is geïnformeerd: "De informatie was gewoon niet waar!" GroenLinks woordvoerder Thijs Weistra is het daar niet mee eens. Hij geeft toe dat de informatie niet voldoende was, maar weigert daar het etiket 'onwaar' op te plakken. Zou hij dat wel doen, dan zou dat het einde van wethouder Van Hooijdonk betekenen.

LIEFDE ALS EGELTJES

De rekenkamers melden dat de verhoudingen binnen het project slecht waren. Dat heeft jaren doorgeëtterd en waarschijnlijk vele miljoenen gekost. Op de vraag of Van Hooijdonk spijt heeft, zegt ze dat ze zich wel de vraag gesteld heeft of ze in haar relatie met de provincie niet te voorzichtig is geweest. "Hadden we ons nou wel als egeltjes moeten gedragen? Die zijn altijd heel voorzichtig, anders doet de liefde pijn." De wethouder is van mening dat het escaleren van het conflict met de provincie niet tot iets goeds had geleid. Voor de wethouder stond het resultaat - het laten rijden van de tram - voorop. Maar dat is uiteindelijk niet gelukt, de tram naar De Uithof gaat nu waarschijnlijk pas eind volgend jaar rijden.