Dit willen de nieuwe partijen in Vijfheerenlanden

© RTV Utrecht
VIJFHEERENLANDEN - Inwoners van Leerdam, Zederik en Vianen mogen op 21 november naar de stembus om voor het eerst te stemmen voor de nieuwe gemeente Vijfheerenlanden. De fusie betekent ook een groot aantal nieuwe partijen.
Veel partijen vestigen in hun partijprogramma de aandacht op de kleine kernen. Zo zegt VHL Lokaal dat zij meer zeggenschap willen geven aan de kleine kernen. Teus Meijdam: "We willen kijken hoever je kan gaan in de besluitvorming die we naar de bewoners willen trekken. We gaan daar een stapje verder in dan de gevestigde partijen."
Ook GroenLinks en D66 vinden directe zeggenschap van burgers op de directe omgeving belangrijk. Erik van Doorn van GroenLinks: "Wij willen dat er veel meer mandaat komt te liggen bij burgerinitiatieven om dingen te veranderen in hun omgeving."
D66 wil meer in gesprek gaan met inwoners voordat er besluiten worden genomen. "Vooral de besluitvorming over de leefomgeving. Als je dat niet doet dan zie je dat er veel mensen ontevreden raken."

LEEFBAARHEID

Maria de Jong-Middelkoop laat weten dat het CDA het behoud van de leefbaarheid en vitaliteit van de dorpen en steden heel belangrijk. En dat hebben meer partijen in hun programma staan, maar dat mag wat het CDA betreft ook wel wat kosten. "We willen dan ook dat in iedere kern voorzieningen zijn als een basisschool en een dorpshuis."
Ook wil de partij 1% van de begroting reserveren voor activiteiten voor bewoners. Voor burgerinitiatieven en activiteiten die in het belang zijn voor de gemeenschap. Dat gaat volgens de lijsttrekker om ongeveer een miljoen euro.
GroenLinks vindt het belangrijk dat de natuurgebieden in de Vijfheerenlanden gekoesterd worden. "Wij zijn voor het uitbreiden en aan elkaar verbinden van de natuurgebieden hier. Ik denk dat het veel dagrecreatie kan opleveren." Aldus Erik van Doorn.
De SGP kijkt hier anders tegenaan. "Waar andere partijen toch meer focussen op het behoud van het groen, zeggen wij dat er zoveel gebouwd moet worden dat een kern leefbaar blijft." Een kern zal volgens de SGP nooit explosief groeien. "Maar een kern heeft wel een bepaalde massa nodig om elementaire voorzieningen te kunnen behouden."

VERBINDING

Joop van Montfoort, lijsttrekker van de Pvda laat weten dat zijn partij in wil zetten op 'verbinding'. "Wij houden onze ogen open voor versnippering. We willen de verschillen tussen arm en rijk , jong en oud, met en zonder migratie achtergrond wegnemen. De verschillen nemen toe en waar dat kan willen we dat tegengaan."
De ChristenUnie zet in op de zorg, duurzaamheid en de mobiliteit. Tirtsa Kamstra: "We moeten veel meer gebruik maken van groene en duurzame energie. We hebben de ambitie om binnen één generatie over te gaan op schone energie."

KOOPZONDAG

Een van de hete hangijzers die al naar voren is gekomen gaat over de koopzondag in de gemeente Vijfheerenlanden. De zondagopenstelling is voor Zederik een discussie die nooit eerder aan de orde is gekomen, zegt Maria de Jong-Middelkoop van het CDA. "Dat heeft bij ons nooit gespeeld en daarom willen wij dat er ook echt naar de kernen apart wordt gekeken."
Vianen roept al jaren om een koopzondag. Maar dat hoeft volgens het CDA dus niet per se gemeentebreed worden ingevoerd.
Hoe zit het met het draagvlak? Dat wil Meijdam van VHL Lokaal weten. "Als je met een goed onderbouwd voorstel wilt komen dan moet je het draagvlak onderzoeken. En dan kan het per kern best wel eens verschillen. Je moet dan maatwerk kunnen leveren waar dat nodig is."
"Wij hebben onze christelijke uitgangspunten en de zondag is voor ons een rustdag. Die ene dag is gewoon nodig om even bij te tanken", zegt Arie Keppel van de SGP. Ook benadrukt hij dat een meerderheid van de ondernemers tegen een zondagopenstelling is. "Dat vinden wij naast ons uitgangspunt een nog betere reden om te zeggen dat we die zondag openstelling niet moeten willen."
Ook de ChristenUnie is geen voorstander van de koopzondagen. "We vinden het belangrijk dat er één dag in de week is dat je vrij bent. Dat ook de kleine winkeliers ook vrij kunnen zijn. Wij pleiten er niet voor om de winkels 52 keer per jaar open te laten gaan", zegt Kamstra.

VERKIEZINGEN

Het zijn de eerste verkiezingen in de nieuwe gemeente dus de uitkomsten van de verkiezingen zijn moeilijk te voorspellen. Erik van Doorn van GroenLinks: "We hebben geen historie dus het is moeilijk te peilen maar we verwachten wel dat we 3 a 4 zetels moeten halen."
Ook VHL Lokaal ziet de verkiezingen vol vertrouwen tegemoet. "Ik denk dat we het in de drie gemeentes al goed hebben gedaan. We hebben in Leerdam al een lange traditie. We doen in Leerdam bijvoorbeeld al 25 jaar mee en timmeren we aan de weg", zegt Teus Meijdam.
CDA lijsttrekker Maria de Jong-Middelkoop kijkt gespannen uit naar de verkiezingen. "Het is moeilijk een inschatting te maken van een mogelijke uitslag van de verkiezingen", zegt ze. "Want", zo benadrukt ze, "het speelveld is zodanig veranderd dat het heel onvoorspelbaar is."
Arie Keppel van de SGP hoopt op vijf zetels. "Als je kijkt naar herindelingsverkiezingen dan zie je dat het opkomstpercentage vaak laag is. Er speelt hier ook nog sentiment van de verandering van de provincie. Vooral in de landelijke kernen. Maar ik denk dat als we een goede campagne voeren dat de SGP wel vijf zetels moet kunnen krijgen."
De PvdA vindt de verkiezingen wel spannend. "Als je landelijk kijkt heeft de PvdA wel wat klappen gekregen. We zijn wel heel benieuwd hoe zich dat vertaald naar de Vijfheerenlanden. En we gaan volop campagne voeren, maar het is wel spannend."
Tirtsa Kamstra van de ChristenUnie heeft er veel zin in. "We zitten vol enthousiasme om er een mooi resultaat van te maken. We hopen dat we een na de verkiezingen mee kunnen praten en mee kunnen denken in de mogelijke coalitie."

TOEKOMST

Hanneke van der Leun van de VVD ziet de toekomst van de nieuwe gemeente Vijfheerenlanden vol vertrouwen tegemoet: "We hebben al een beetje een verleden met elkaar opgebouwd, ondanks dat we een nieuwe gemeente zijn. Het is niet nieuw en afstandelijk en dat je mensen allemaal moet leren kennen, het is al lang geleden in gang gezet. Het wordt officieel, terwijl het proces al langer loopt."
Ze denkt ook dat sommige dingen juist makkelijker zijn om aan te pakken nu de gemeente een stuk groter wordt. "We waren bijvoorbeeld al verbonden met elkaar in het wegennet. Het sluipverkeer in Meerkerk heeft nauw verband met sluipverkeer in Vianen. Door dat wordt het misschien eenvoudiger om dingen op te lossen. Want je cirkel van invloed wordt alleen maar groter om maatregelen aan elkaar te koppelen zodat het ook echt gaat werken. En je niet alleen lokaal iets probeert op te lossen maar dat het in een groter geheel moet."
Maria de Jong-Middelkoop denk dat het nog wel een lang proces zal zijn voordat iedereen van alles in de gemeente Vijfheerenlanden op de hoogte is en er een gevoel van eenheid is. "Vianen is geen Ameide en ook niet andersom. Dat gaat met de jaren wel groeien, maar dat zal heel veel leren zijn."
De leden van het CDA laten elkaar kennis maken met de verschillende kernen. "Dat doen we wel door elkaar mee te nemen. We zijn al een keer naar Vianen geweest en we doen bijvoorbeeld een rondje Leerdam. Zo kijken we bijvoorbeeld welke wijken er zijn."
Ze is ook erg blij dat er in de partij uit alle dorpen actieve mensen bij het CDA betrokken zijn. "Als er echt iets speelt in Kedichem of Nieuwland, dan kunnen de mensen daar in gesprek met mensen die daar ook vandaan komen."
Christa Hendriksen van D66 zegt daarover: "De kernen zijn heel erg op zichzelf en de vraag is of dat erg is. Ik denk wel dat je als bestuur ervoor moet zorgen dat je geen kernen uit het oog gaat verliezen. Maar dat iemand uit Vianen niet weet wat er in Leerdam speelt, dat ga je niet oplossen. Je mag je als Leerdammer best Leerdammer blijven voelen. Het wordt geen Utrecht of Amsterdam."
"Wij zullen alles in het werk stellen om te zorgen dat in de kernen alle krachten gebruikt worden en de sociale samenleving in die kern gefaciliteerd word en dat we niet van bovenaf beslissen wat nodig is", zegt Arie Keppel van de SGP.
VHL Lokaal ziet voor de eerste periode wel iets in 'stadswethouders'. Teus Meijdam: "Een aparte wethouder van Leerdam, één van Vianen en één voor Zederik. En dan nog één of twee overkoepelende wethouders. Dan kan je toch één aanspreekpunt per grote kern houden. Je moet het bestuur toch dicht bij je burgers houden."
Joop van Montfoort van de PvdA denkt dat het besturen van de nieuwe gemeente Vijfheerenlanden nog wel een grote uitdaging is. "Met 55.000 inwoners betekent het dat je als bestuur wel een andere verantwoordelijkheid krijgt. Je wordt belangrijker in gemeenschappelijke regelingen, zoals jeugdzorg. De bestuurskracht wordt sterker. Dat wordt nieuw en ook spannend."

21 NOVEMBER

Inwoners van de gemeentes Vianen, Leerdam en Zederik kunnen op 21 november naar de stembus om te stemmen voor de gemeenteraad van hun nieuwe gemeente Vijfheerenlanden.
1 januari 2019 is de gemeente Vijfheerenlanden officieel een feit. De gemeenteraad zal tegen die tijd met een profielschets komen voor een burgemeester voor de nieuwe gemeente.