Ziekenhuizen en huisartsen duimen dat het snel lente wordt: de griep is overal

UTRECHT - Het is er nu eenmaal de tijd van het jaar voor, maar deze keer is het wel heel bar en boos. De griepepidemie duurt dit jaar duidelijk langer dan normaal en lijkt ook meer mensen te treffen. Ziekenhuizen in de provincie kunnen de toestroom nauwelijks aan en hebben operaties moeten uitstellen.
Huisarts Rebecca Houtman van de post in de Utrechtse wijk Ondiep heeft haar handen vol met grieppatiënten. ''Mijn indruk is dat het veel drukker is dan in andere jaren en dat de klachten lang aanhouden. Mensen houden soms twee tot drie weken last en dan gaan ze zich zorgen maken.''
Houtman heeft vier á vijf grieppatiënten per dag in haar wachtkamer. ''En dat zijn alleen nog de mensen die naar mij toe komen, anderen bellen alleen. Het zijn veel ouderen, maar dit keer worden juist ook jonge gezonde mensen getroffen en ze moeten soms zelfs opgenomen worden.''
Geremd om mensen door te sturen naar de uitpuilende ziekenhuizen voelt Houtman zich niet. ''Ik denk niet drie keer na voordat ik iemand doorverwijs, want als ik dat besluit neem, vind ik ook dat het nodig is. Maar op sommige dagen en bij sommige ziekenhuizen moet ik wel meer moeite doen om zieke mensen het ziekenhuis in te krijgen.''

VERSTOPT

Via de spoedeisende hulp komen zoveel grieppatiënten binnen, dat het ziekenhuis als het ware verstopt raakt, zegt woordvoerder Sandra van Dulmen van het Sint Antonius. ''Patiënten die voldoende medische zorg hebben gehad, kunnen naar een verpleeghuis, maar die zitten ook vaak vol. Het is dus een hele puzzel.''
Behalve een grote instroom aan patiënten, hebben ziekenhuizen immers ook schaarste aan personeel. In het Antonius in Nieuwegein en Utrecht worden vrijwilligers van het Rode Kruis ingezet die hand- en spandiensten verlenen op de afdeling, zodat verpleegkundigen alle tijd hebben om zich in te zetten voor de zorg aan patiënten. Het gaat dan om even de haren kammen of een laatje bij het bed vullen met spullen. Medewerkers wordt verder gevraagd om waar mogelijk extra diensten te draaien.

CONTROLE

Verplegers kunnen natuurlijk zelf ook griep krijgen. En dat gebeurt dan ook geregeld, zegt woordvoerder Van Dulmen. ''Voorafgaand aan de winterperiode bieden we de verpleegkundigen ieder jaar de griepprik aan. Dat is niet verplicht, maar er wordt veelvuldig gebruik van gemaakt. Alleen heeft het dit jaar minder geholpen dan in andere jaren. De griep is overal.''
Het Meander in Amersfoort heeft het ook drukker dan andere jaren, al is de situatie nu wel redelijk onder controle, zegt woordvoerder Erik van Goor. ''We hebben extra capaciteit beschikbaar, maar een normale situatie is het nog niet, er komen vooral nog veel extra longpatiënten binnen.''
Hoe veel patiënten dat precies zijn, is voor Van Goor moeilijk te zeggen. ''Maar in een ziekenhuis maken enkele tientallen al een groot verschil.''

STRATEGIE

Om de zaken beheersbaar te houden stelt het Meander 'planbare' operaties af en toe uit. Het Antonius hanteert die strategie ook, zegt de woordvoerder: ''Maar spoedeisende gevallen gaan in ieder geval altijd door. We zorgen dat een bepaald aantal bedden beschikbaar blijft voor spoedopname, daar zijn richtlijnen voor.''
Door goed met elkaar en met verpleeghuizen samen te werken, proberen de ziekenhuizen de doorstroom nog een beetje op gang te houden. Huisarts Rebecca Houtman vraagt zich wel af of het allemaal voldoende is. ''De ziekenhuizen doen wat ze kunnen maar op een gegeven moment houdt het op qua capaciteit.''

PIEK VOORBIJ

Het goede nieuws: de ergste piek lijkt wel voorbij. Volgens gegevens van gezondheidsinstituut Nivel kampten afgelopen week 104 op de 100.000 Nederlanders met griepverschijnselen. Dat is voor de veertiende achtereenvolgende week boven de grens om van een epidemie te kunnen spreken, 51 per 100.000 mensen. Het is wel minder dan de voorgaande week.
Voor het Antonius houden de problemen niet meteen op als de griep voorbij is, zegt Sandra van Dulmen. ''Er is een naijleffect, we moeten de komende tijd nog hard werken om operaties alsnog te doen die eerder zijn uitgesteld.''

LENTE

Ook huisarts Rebecca Houtman heeft het idee dat het virus nu dan eindelijk op zijn retour is. Voor nu kan ze de laatste zieken slechts nog voorhouden dat het al bijna weer april is. ''Het zal heel erg helpen als het weer lente wordt en de ziektekiemen uit de lucht gaan.''
En voor volgend jaar? Welke gouden tips kan de huisarts nog meegeven om griep te voorkomen? ''Als het je overkomt, overkomt het je, maar de basisdingen zijn: goed slapen, goed je vitamines eten en uitkijken waar je het meeste risico loopt. Dat zijn ruimtes waar veel mensen zijn zoals wachtkamers, openbaar vervoer. Maar ja, om nou helemaal nergens meer naartoe te gaan, dat is ook geen leven.''